Các nhà khoa học đau đầu khi Excel làm cho 20% báo cáo khoa học bị sai lệch

Theo ba nhà khoa học Mark Ziemann, Yotam Eren, và Assam El-Osta, Microsoft Excel bị lỗi định dạng khi chuyển tên gen di truyền. Trong bài báo cáo khoa học có tên “Lỗi tên gen đầy khắp nơi trong các văn bản khoa học”, họ giải thích:

“Phần mềm bảng tính Microsoft Excel, khi được sử dụng với chế độ mặc định sẽ chuyển đổi tên gen thành ngày và các số chấm nổi. Khi kiểm tra các tạp chí hàng đầu về di truyền, xấp xỉ 1/5 các báo cáo có đi kèm các danh sách gen tạo bởi Excel có chứa các lỗi này.”

Phần mềm bảng tính Microsoft Excel, khi được sử dụng với chế độ mặc định sẽ chuyển đổi tên gen thành ngày và các số chấm nổi.

Khá dễ để thấy tại sao Excel lại gặp phải lỗi này nếu bạn biết các kí tự thể hiện gen mà các nhà khoa học sử dụng:

“Ví dụ, kí tự biểu tượng gen như SEPT2 (Septin 2) và MARCH1 (Membrane-Associated Ring Finger (C3HC4) 1, E3 Ubiquitin Protein Ligase) mặc định sẽ được chuyển thành ‘2-Sep’ và ‘1-Mar’. Hơn nữa, các kí tên nhận dạng RIKEN sẽ bị chuyển tự động thành số chấm nổi (ví dụ ‘2310009E13’ sẽ bị đổi thành ‘2.31E 13’). Sau khi báo cáo trên được đưa ra, chúng tôi đã phát hiện nhiều trường hợp khác có các kí tự biểu tượng gen bị đổi thành ngày tháng trong các bài báo cáo gần đây. (ví dụ ‘SEPT2’ bị đổi thành ‘2005/09/02’). Điều này gợi ý rằng các lỗi tên gen liên tục xảy ra trong các tệp bổ sung đi kèm các báo cáo. Các lỗi chuyển đổi này là một vấn đề lớn vì các tài liệu bổ sung này là một nguồn dữ liệu quan trọng được sử dụng nhiều trong cộng đồng khoa học di truyền. Chúng tôi muốn mọi người nhận biết về vấn đề này.”

Ví dụ, kí tự biểu tượng gen như SEPT2 (Septin 2) và MARCH1 (Membrane-Associated Ring Finger (C3HC4) 1, E3 Ubiquitin Protein Ligase) mặc định sẽ được chuyển thành ‘2-Sep’ và ‘1-Mar’

Các nhà khoa học thực sự không cần phải viết hẳn một bài báo cáo khoa học về lỗi Excel này. Một cách tốt hơn đó là sử dụng Excel UserVoice hoặc liên hệ với nhóm phát triển Excel trên Twitter để được phản hồi nhanh hơn. Khá là nghiêm trọng khi 20% số bài báo cáo có chứa lỗi Excel, nhưng việc các nhà khoa học không ai động não tìm cách giải quyết vấn đề này thực sự khó hiểu. Phát hiện về lỗi này hẳn không phải là đâu tiên, chỉ cần Google một chút bạn sẽ thấy ngay.