Cuộc bầu cử tại Sierra Leone không hề sử dụng blockchain như đồn thổi

    Nguyễn Hải,  

    Ẩn giấu đằng sau những lời lẽ khoa trương phóng đại về công nghệ blockchain của mình là rất ít sự thật về việc nó được sử dụng như thế nào trong cuộc bầu cử này.

    Trong cuộc bầu cử tổng thống vừa qua ở Sierra Leone vào ngày 7 tháng Ba vừa qua, quốc gia này đã trở nên nổi tiếng trên giới truyền thông khi là nơi đầu tiên trên thế giới thực hiện bầu cử trên nền tảng blockchain.

    Các thông tin này được đưa ra dựa trên những tuyên bố của công ty blockchain Thụy Sỹ, Agora, nơi cho biết rằng quốc gia trên đã sử dụng công nghệ blockchain để kiểm đếm và kiểm tra kết quả bầu cử. Tuy nhiên, dường như sự thật lại khác xa so với tuyên bố của công ty trên.

    Vào ngày 18 tháng Ba vừa qua, Ủy ban Bầu cử Quốc gia (NEC) Sierra Leone đã phát đi một tuyên bố chính thức trên trang Twitter để làm rõ báo cáo trên. Tweet trên trích dẫn lại câu nói của Chủ tịch NEC, ông Mohamed Conteh rằng: “NEC đã không sử dụng và đang không sử dụng công nghệ blockchain trong bất kỳ phần nào của quá trình bầu cử.”

     Tweet của NEC Sierra Leone trích dẫn câu nói của chủ tịch NEC, ông Mohamed Conteh.

    Tweet của NEC Sierra Leone trích dẫn câu nói của chủ tịch NEC, ông Mohamed Conteh.

    Tambo Lamin, một công dân Sierra Leone, đã chỉ ra trong blog trên trang Medium rằng, theo cuốn cẩm nang của Ủy ban Bầu cử Quốc gia Sierra Leone về “Quy trình bỏ phiếu và kiểm phiếu”, tất cả mọi việc bỏ phiếu và kiểm phiếu đều được làm thủ công.

    Cuốn cẩm nang chính thức này nhấn mạnh đến cách kiểm phiếu bằng tay mà không có bất kỳ sự can thiệp nào của công nghệ, với một “cây bút” hoặc “dấu vân tay”. Tương tự như vậy, theo quyển cẩm nang, tất cả các công đoạn kiểm đếm phiếu cũng được thực hiện bằng tay.

    Trong một dòng tweet khác vào ngày 19 tháng Ba, NEC Sierra Leone cũng tuyên bố rằng công nghệ mà họ sử dụng để tiến hành cuộc bầu cử là C và MS SQL, nhưng hoàn toàn không có blockchain.

     Dòng Tweet cho biết, NEC sử dụng cơ sở dữ liệu nội bộ để kiểm tra kết quả bầu cử. Cơ sở dữ liệu này được phát triển từ đầu trong cuộc bầu cử tổ chức năm 2012. Sau đó nó đã được mở rộng và cập nhật, ưu tiên cho cuộc bầu cử năm 2018. Cơ sở dữ liệu được phát triển trên C và chạy MS SQL - không có chương trình nào là ứng dụng mã nguồn mở. Và nó không hề dùng Blockchain.

    Dòng Tweet cho biết, NEC sử dụng cơ sở dữ liệu nội bộ để kiểm tra kết quả bầu cử. Cơ sở dữ liệu này được phát triển từ đầu trong cuộc bầu cử tổ chức năm 2012. Sau đó nó đã được mở rộng và cập nhật, ưu tiên cho cuộc bầu cử năm 2018.

    Cơ sở dữ liệu được phát triển trên C và chạy MS SQL - không có chương trình nào là ứng dụng mã nguồn mở. Và nó không hề dùng Blockchain.

    Hai ngày sau cuộc bầu cử, vào ngày 9 tháng Ba, Agora cũng xuất bản một blog với dòng tít dễ gây hiểu nhầm “Công ty Thụy Sỹ Agora tổ chức cuộc bầu cử bằng blockchain đầu tiên trên thế giới ở Sierra Leone.” Chiêu tiếp thị phóng đại này đã kéo theo vô số lời cường điệu thổi phồng trên các phương tiện truyền thông chính thống, đi kèm với đó là một chuỗi những câu trích dẫn không được xác minh.

    Trên blog, Agora bắt đầu cho thấy mình có liên quan đến cuộc bầu cử tại Sierra Leone bằng một tuyên bố khá mạnh miệng: “Nền tảng bỏ phiếu kỹ thuật số của chúng tôi đã được triển khai một phần trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng Ba năm 2018. Việc bỏ phiếu ở các quận phía Tây đã được ghi lại trên một sổ cái blockchain không thể thay đổi.”

    Tuy nhiên, sự thật có một chút không “mạnh miệng” như thế. Agora có quyền truy cập ở mức “quan sát viên quốc tế” tới 250 điểm bỏ phiếu ở Miền Tây Sierra Leone (trong tổng số 11.200 điểm bỏ phiếu trên cả nước, tương đương khoảng 2% tổng số điểm bỏ phiếu), và kiểm tra các kết quả một cách độc lập, được cho là bằng công nghệ blockchain. Việc tham gia này không ảnh hưởng gì đến quy trình bầu cử tiêu chuẩn của NEC, theo bất kỳ cách nào.

    Ngoài ra, cũng cần lưu ý rằng, thậm chí Agora có thể đã kiểm phiếu sai, khi theo một phân tích của hai bộ thống kê do RFI thực hiện, các kết quả của công ty tại hai quận khác biệt đáng kể so với kết quả chính thức.

    Tiếp sau việc phản ứng dữ dội đối với các tuyên bố giả mạo, Agora đã xuất bản một tuyên bố chính thức xác nhận về vị thế của họ. Không giống như thông báo sau cùng của họ, lần này, Agora tập trung vào các việc làm thực tế, và cung cấp thông tin chính xác về việc tham gia “từng phần” của họ trong sự kiện này.

    Tuy nhiên, tuyên bố này đã lên tiếng chỉ trích một tổ chức có tên gọi Sierra Leone Open Election Data Platform (SLOEDP) và Tamba Lamin, người mà Agora cho rằng đã phát động một chiến dịch chống lại họ và phải chịu trách nhiệm cho tất cả những phản ứng gay gắt mà Agora đang phải đón nhận.

    Tuy nhiên, những sự việc mà Agora đã phóng đại một cách thô thiển đều có thể kiểm chứng thông qua sự khác biệt về ngôn ngữ trong hai tuyên bố của họ, trước và sau khi bị “bóc phốt”, và các tuyên bố chính thức từ NEC và SLOEDP.

    Tiếp sau những lời tuyên bố xuyên tạc của các startup blockchain như IOTA Foundation và carVertical về mối quan hệ "đối tác" với các công ty lớn như Microsoft và BMW, Agora là ví dụ mới đây nhất cho chiến thuật thổi phồng các sự kiện để tiếp thị cho bản thân của công ty có liên quan đến công nghệ blockchain. Dường như đây đã trở thành chiến thuật ưa thích cho các công ty đang khao khát danh tiếng và những khoản tiền lớn.

    Tham khảo The Next Web

    Tin cùng chuyên mục
    Xem theo ngày