Ghé thăm Chernobyl có nguy hiểm không? Hãy nghe một chuyên gia chất thải phóng xạ trả lời

Seri phim "Chernobyl" của HBO đã khiến cho cả thế giới chú ý lại vào tai nạn nhà máy hạt nhân nguy hiểm nhất trên thế giới.

Trong những ngày gần đây, du khách đã bị chỉ trích vì đã không tôn trọng khu vực bằng những bức ảnh ở trên Instagrams, khiến cho các tác giả phim phải lên tiếng về các hành động này.

Du khách chụp ảnh ở trước khu vực lò phản ứng được kiểm soát.

"Nếu bạn ghé thăm, nên nhớ rằng là một bi kịch khủng khiếp đã xảy ra ở đây" Craig Mazin, một trong những tác giả của show đã nói trong một tweet vào Thứ tư. Bi kịch đó tuy đã xảy ra hơn ba thập kỷ, nhưng sự ảnh hưởng của nó vẫn còn tồn tại.

Vào ngày 26 tháng Tư năm 1986, lõi của một lò phản ứng ở Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl đã mở rộng, bắn các vật liệu hạt nhân lên vùng không khí xung quanh Pripyat, một thành phố Ukraina mà từng là một phần của Liên Xô. Các công nhân đã cố để dọn dẹp nhưng khu vực vẫn chưa thực sự được khử nhiễm.

Chúng tôi hỏi Claire Corkhill, một nhà nghiên cứu về chất thải phóng xạ ở đại học Sheffield đang giúp đỡ về việc dọn dẹp tại Chernobyl, về việc khu vực có thực sự an toàn để đến.

Corkhill nói rằng du khách chỉ có thể nhận một lượng rất nhỏ phơi nhiễm phóng xạ, nhưng bà vẫn chia sẻ vài lời khuyên cho sự an toàn của họ.

Hãy cẩn thận nhưng đừng quá lo lắng về ngộ độc phóng xạ.

Một du khách chụp ảnh gần khu vực lò phản ứng thứ tư tại Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl.

Sau thảm họa đó, chính quyền Xô Viết đã chỉ định một khu vực cấm trong vòng 19 dặm. Công nhân khử nhiễm khu vực xung quanh bằng việc rửa các tòa nhà và loại bỏ lớp đất dày 5cm đầu tiên, Corkhill trả lời. Họ cũng xây một cái vỏ xung quanh lò phản ứng mà từ đó đã được che chắn bởi một lớp thép.

Ngày nay, khu vực loại trừ này - mà đã mở rộng lên với diện tích là 1,000 dặm vuông - không hẳn là bị cấm. Có một vài gia đình đang sinh sống ở đó, và các du khách từ 18 tuổi trở lên được phép thăm quan các sân trường, khu vui chơi, phòng học bị bỏ hoang.

Nhưng có rất nhiều phần của khu vực hiện giờ vẫn đang bị phơi nhiễm. Khu vực khai trừ vẫn đang có hiệu lực vì lý do này, Corkhill nói.

Ở trên các đường đi chính.

Một hàng rào trong khu vực bị khai trừ ở Chernobyl.

Du khách được phép thăm quan nhưng mà chỉ được trong những khu vực đã được cho rằng là an toàn bởi chính phủ, nhưng đối với một nhà nghiên cứu, Corkhill được phép thăm các tòa tháp làm mát ở lò phản ứng số 5 - vừa được xây ngay lúc thảm họa xảy ra.

"Chúng tôi có các liều kế cá nhân mang theo, và đột nhiên, máy của tôi nhảy loạn xạ lên - một liều lớn phóng xạ", bà nói.

Vào thời điểm đó, Corkhill đang ở cùng một nhóm nhà nghiên cứu Ph.D. khác. ("Chúng tôi không nhận sinh viên thực tập, có quá nhiều đòi hỏi về bảo hiểm", bà đùa). Các nhà nghiên cứu muốn tìm ra nguồn gốc của sự phóng xạ, nhưng Corkhill muốn làm vậy một cách thận trọng.

"Tôi liên tục bảo mọi người di chuyển" Bà nói "Tôi không muốn đứng đó quá lâu"

Chắc chắn không được đi vào trong rừng, nơi mà cây vẫn còn chịu sự phơi nhiễm phóng xạ.

Khu rừng của Chernobyl vẫn đang bị nhiễm xạ nặng nề.

Corkhill nói rằng khu khai trừ có một phần lớn là rừng mà chưa được khử nhiễm. "Việc dọn phần đất ở đây là hoàn toàn không thể" bà chia sẻ.

Corkhill nói rằng những du khách đi đúng các đoạn đường chính sẽ không nhận một lượng lớn phóng xạ như bà.

"Bạn sẽ nhận phóng xạ từ những chuyến bay trên cao hơn đó", Bà nói. Điều đó đặc biệt chính xác nếu bạn đến từ Hoa Kỳ. Ở độ cao 33,000ft, bà nói, "Bạn sẽ có ít sự bảo vệ hơn từ khí quyển trái đất, phóng xạ mặt trời, các tia vũ trụ và hạt".

Không được chơi đùa với các loài chó hoang, trừ khi bạn là công nhân tại Chernobyl.

Các chú chó hoang tại khu khai trừ Chernobyl

 Trong khoảng 36 giờ sau vụ nổ, người dân tại Pripyat chỉ được cho 50 phút để lấy tư trang và lên hàng xe buýt để được sơ tán. Không ai được phép đem động vật theo cả.

Ngày nay, có khoảng 300 con chó hoang đang ở trong khu vực khai trừ. Corkhill nói rằng những loài vật này bị "ghẻ lở" và "không được chăm sóc kĩ càng". Không có loài nào có thể sống lâu hơn 6 năm vì điều kiện mùa đông khắc nghiệt và sự săn bắt từ các loài động vật khác.

"Chúng rất thân thiện nhưng đừng chạm vào vì vẫn còn rất nhiều vết tích phóng xạ", Corkhill trả lời.

Bà nói thêm rằng nhiều công nhân ở đây đã chăm sóc các loài vật này, thậm chí là nhận nuôi. Corkhill nói rằng các công nhân làm như vậy vì việc vào lò phản ứng hạt nhân cũng là một phần công việc nên phóng xạ từ đó là không đáng kể.

Mang theo các áo có tay dài nhưng không được xắn tay áo lên.

Khách thăm quan tại một nhà trẻ ở khu làng Kopachi, Ukraina, gần Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl.

Corkhill nói rằng các tour du lịch sẽ nhắc bạn che tay và chân để tránh phải chạm phải các vật liệu phóng xạ. Các loại giày, bốt cũng sẽ cần thiết cho chuyến đi.

Vào mùa hè, bà nói, thường sẽ rất nóng, nhưng các du khách không nên xắn tay áo lên. Theo bà, khu vực duy nhất của cơ thể nên để lộ ra là mặt và bàn tay.

Cố gắng không chạm gì cả.

Mặt nạ phòng độc tại khu căn cứ quan đội Xô Viết gần Nhà máy hạt nhân Chernobyl.

Du khách được chỉ dẫn rằng không được chạm bất kể hiện vật, cây, hoặc tường của các tòa nhà. Họ cũng không nên đặt chân cắm camera xuống đất hay ăn ở các khu khai trừ.

Tất cả các du khách đều bắt buộc có người hướng dẫn, người mà sẽ chỉ ra những hành động nào bị cấm trong chuyến thăm quan.

Nếu bạn bị phơi nhiễm phóng xạ, hãy tắm trước khi đi ngủ.

Du khách đi qua một điểm kiểm soát phóng xạ vào ngày 2 tháng 6 năm 2019.

Nếu bạn vô ý ngồi lên mặt đất hoặc chạm một vật có khả năng phơi nhiễm cao, Corkhill khuyên rằng nên tắm vào buổi tối hôm đó.

"Nếu như bạn đi tắm trước khi đi ngủ thì sẽ không có vấn đề gì to tát lắm" Bà nói.

Các khách thăm quan ở khu khai trừ sẽ bắt buộc phải qua các điểm kiểm tra mà có thể phát hiện các mức độ phóng xạ cao, nên bạn có thể biết nếu quần áo bị phơi nhiễm. Các quần áo bị phơi nhiễm sẽ bị giặt hoặc tịch thu, tùy theo mức độ phóng xạ đó.

Cẩn thận các cái hố trên mặt đất

Đống đổ nát trên sàn của một tòa nhà trong khu vực loại trừ.

"Mối nguy hiểm chính đối với sự an toàn không phải là từ phóng xạ", Corkhill nói. "Đó là từ chính các tòa nhà."

Corkhill cho biết các tòa nhà ở Pripyat có "các hố lớn" trên sàn nhà. Ở trên đường phố cũng tương tự, nơi các nắp hố an toàn đã bị các người thu phế liệu lấy mất.

Khi nói đến những mối nguy hiểm này, Corkhill nói, du khách không được nhiều cảnh báo nhiều, vì vậy họ nên hết sức cẩn thận.

Theo BusinessInsider