Phần mềm tối ưu SSD: Chỉ là vô dụng

Khi mà ổ cứng thể rắn SSD bắt đầu phổ biến, một số nhà sản xuất phần mềm cũng tung ra những ứng dụng mà họ cho biết có thể "tối ưu" loại ổ cứng này. Họ quảng cáo rằng ứng dụng của mình có khả năng chống phân mảnh SSD, giống như các phần mềm chống phân mảnh HDD trước đây; một số phần mềm .Tuy nhiên, lời khuyên đưa ra là bạn không nên sử dụng bất kì một ứng dụng tối ưu SSD nào bởi sự thực là chúng hoàn toàn vô dụng mà thôi. Vì sao?

SSD không cần chống phân mảnh

SSD có sự khác biệt hoàn toàn về công nghệ so với HDD truyền thống. HDD được cấu tạo từ những phiến đĩa chứa dữ liệu xếp chồng lên nhau theo trục đứng. Một đầu đọc sẽ di chuyển bên trên các phiến đĩa này để đọc dữ liệu. Khi bạn thực hiện quá nhiều lượt ghi chép, dữ liệu sẽ bị phân tán vào nhiều vị trí khác nhau trên phiến đĩa và lúc này đầu đọc phải tốn nhiều thời gian hơn cho việc truy xuất. Do đó, chúng ta cần tới các giải pháp chống phân mảnh trên HDD nhằm giúp đầu đọc không phải tốn thời gian cho việc truy xuất, nâng cao hiệu năng cho ổ cứng.

SSD lại khác. Chúng không dùng phiến đĩa mà được cấu tạo từ chip flash, do đó trên SSD không có khái niệm phân mảnh ổ đĩa. Vì không có đầu đọc, không có các thành phần chuyển động nên dữ liệu đều có thể được truy cập như nhau dù nằm ở vị trí nào đi chăng nữa. Bên cạnh đó, việc chống phân mảnh cho SSD thậm chí còn làm giảm tuổi thọ của chúng. Do SSD có số chu kì ghi xóa nhất định trước khi "từ trần", việc chống phân mảnh cho SSD vô tình đã tạo ra các chu kì ghi dữ liệu "vô dụng" khiến cho SSD bị giảm sút vòng đời.

HĐH đã hỗ trợ lệnh TRIM

Một số phần mềm tối ưu SSD được nhà sản xuất quảng cáo rằng có khả năng gửi lệnh TRIM tới SSD theo định kì, giúp ổ cứng cho hiệu năng cao hơn. Tuy nhiên đây là một tính năng mà bạn cũng không cần tới bởi các HĐH hiện nay đều đã được hỗ trợ tính năng TRIM này.

Để hiểu rõ hơn có lẽ chúng ta nên tìm hiểu từ khái niệm lệnh TRIM trên SSD. Trên ổ cứng thể rắn, khi bạn muốn ghi dữ liệu vào một ô nhớ nào đó, dữ liệu cũ chứa trên ô đó phải được xóa trước. Nếu không dùng lệnh TRIM, khi bạn thực hiện thao tác xóa file, dữ liệu vẫn nằm quanh quẩn ở đâu đó và chưa được xóa hẳn khỏi ổ cứng. Do vậy, SSD phải mất công xóa dữ liệu cũ trước rồi mới ghi dữ liệu mới vào, làm giảm hiệu năng hoạt động.

Việc sử dụng lệnh TRIM đồng nghĩa với việc khi bạn thực hiện thao tác xóa 1 file nào đó, HĐH máy tính bạn đang sử dụng, đã thông báo cho SSD biết rằng mình không cần dữ liệu đó nữa và SSD sẽ xóa các ô nhớ chứa dữ liệu đó, giúp cho việc ghi dữ liệu mới vào ô nhớ sau này nhanh hơn.

TRIM đã được bổ sung trong cả Windows 7 và Windows 8. Ngoài ra, phiên bản OS X và Linux mới nhất cũng đã hỗ trợ TRIM. Bởi thế, tác dụng gửi lệnh TRIM của các phần mềm "tối ưu" SSD chỉ còn có tác dụng với các HĐH cũ như Windows Vista hay XP. Tuy nhiên, có lẽ ít ai sử dụng SSD mà vẫn còn dùng các HĐH cũ này.

Củng cố không gian trống

Trong một bài viết trước đây, chúng ta biết được rằng ổ SSD sẽ bị suy giảm hiệu năng nếu như bạn sử dụng hết dung lượng của nó. Cụ thể, khi SSD đã gần đầy (hoặc đầy hẳn), để lưu dữ liệu mới, bạn sẽ phải xóa bớt dữ liệu cũ bằng cách chuyển toàn bộ dữ liệu lưu trên block vào bộ nhớ đệm. Trong khi dữ liệu có thể được đọc và ghi ở cấp độ trang riêng lẻ, dữ liệu chỉ có thể được xoá hoàn toàn ở cấp độ khối. Nếu SSD ở trong tình trạng đầy, những khối trống rỗng sẵn có ngày một ít đi, hiệu suất đọc/ghi sẽ giảm đáng kể khi mà ổ sẽ phải liên tục thực hiện chu trình “đọc – chuyển dữ liệu lên cache – xóa trang – copy dữ liệu từ cache – ghi dữ liệu mới vào trang trống”. Công việc này “nặng nhọc” hơn nhiều so với giai đoạn dùng mới chỉ việc ghi dữ liệu vào các block trống.

Một số phần mềm tối ưu SSD được quảng cáo rằng chúng có thể củng cố phần dung lượng trống bằng cách di chuyển dữ liệu trên SSD nhờ 1 thuật toán thông minh. Tuy nhiên, việc củng cố phần dung lượng này đã được bộ điều khiến của SSD đảm nhận và đây chỉ là một chiêu thức quảng cáo của nhà phát triển ứng dụng mà thôi. Đó là chưa kể tới những rủi ro mà phần mềm này để lại làm cho hiệu năng, vòng đời của ổ cứng bị giảm xuống.

Tạm kết

Khái niệm tối ưu SSD có thể nói là không cần thiết trừ khi bạn đang sử dụng các phiên bản HĐH quá cũ như Windows XP hay Vista. Các HĐH mới như Windows 7 và Windows 8, hay OS X và Linux mới nhất, đều đã được tích hợp công cụ tối ưu SSD. Đồng thời, nhà sản xuất SSD cũng đã trang bị cho sản phẩm của họ những công cụ tối ưu hiệu năng. Chăm sóc cho chiếc ổ cứng đắt tiền của bạn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác mà chúng ta đã bàn trước đây: Không tạo ra các chu trình ghi xóa dữ liệu không cần thiết, không vô hiệu hóa tính năng TRIM, và không lưu trữ ổ SSD quá đầy.

Tham khảo: Howtogeek.com