Oppo, Samsung, cuộc chiến "mèo đuổi chuột" ở phân khúc tầm trung và trái ngọt dành cho người đến sau

Oppo và vai trò của người định hình phân khúc tầm trung

Trong những năm đầu của thập niên 2010, khi mà trào lưu smartphone bắt đầu nhen nhóm, phân khúc giá rẻ vẫn luôn là phân khúc sôi động nhất tại Việt Nam. Những cái tên như Samsung Galaxy Y, Nokia Lumia 520 hay Asus Zenfone 4/5 từng thu hút được rất nhiều sự quan tâm của người dùng nhờ vào mức giá hợp lý (khoảng 2-3 triệu đồng), trong khi đem lại một chất lượng để họ - những người lần đầu tiên làm quen với smartphone - có một trải nghiệm đủ tốt.

Thời gian trôi qua, khi mà smartphone ngày càng trở nên phổ biến, người dùng ngày càng nhận ra được vai trò quan trọng của chúng trong cuộc sống, kết hợp với điều kiện kinh tế ngày càng trở nên khấm khá, vậy nên họ cũng sẵn sàng đầu tư cho một chiếc máy tốt. Đây chính là lý do khiến cho phân khúc giá rẻ - phân khúc từng một thời là tâm điểm của thị trường - ngày càng trở nên đìu hiu.

Lúc này câu hỏi được đặt ra là nếu như người dùng bỏ thêm tiền cho chiếc smartphone của họ, thì:

(1) Đâu là mức giá phù hợp?

(2) Ở mức giá đó, chiếc smartphone sẽ cần có những tính năng gì để tạo ra sự khác biệt với các dòng máy giá rẻ và khiến người dùng cảm thấy hài lòng với số tiền mình bỏ ra ?

Đây được coi là một thử thách, nhưng cùng lúc đó cũng là một cơ hội lớn dành cho các nhà sản xuất. Oppo, một nhà sản xuất đã có chỗ đứng khá vững vàng tại Việt Nam nhờ các sản phẩm giá rẻ, cũng đứng trước bài toán này.

Vào thời điểm 8/2015, Oppo bắt đầu tập trung hơn vào phân khúc tầm trung với việc ra mắt chiếc R7 Lite (6.9 triệu đồng), một sản phẩm sau đó thu hút được khá nhiều sự quan tâm của người dùng nhờ vào thiết kế nhôm nguyên khối. Tiếp nối thành công của R7 Lite, tháng 1/2016, hãng này tiếp tục ra mắt chiếc F1 với cấu hình được nâng cấp, tuy nhiên lại "cải lùi" ở phần viền được làm bằng nhựa chứ không còn là kim loại.

Thành công của Oppo chỉ thật sự trở nên vang dội khi hãng này tung ra chiếc F1s vào tháng 8/2016. Nếu như R7 Lite và F1 vẫn còn những hạn chế riêng của mình, thì với F1s, cuối cùng thì Oppo đã có thể mài giũa một sản phẩm hội tụ đủ những yếu tố mà theo hãng là cần thiết để hấp dẫn người dùng. Kết hợp với mức giá hợp lý (6 triệu đồng), quà tặng hấp dẫn khi mua máy và chiến dịch quảng cáo rầm rộ với sự góp mặt của ngôi sao hot nhất giới showbiz là Sơn Tùng M-TP, Oppo F1s nhanh chóng trở thành chiếc điện thoại bán chạy nhất trên thị trường.

Sự tham gia của Samsung và cuộc chiến "mèo đuổi chuột"

Ở lĩnh vực smartphone, Samsung vẫn nổi tiếng với châm ngôn "đánh mọi mặt trận", tức là có mặt ở mọi phân khúc, từ giá rẻ cho đến cao cấp. Trên thực tế, ở phân khúc tầm trung (6 triệu), Samsung cũng đã có dòng sản phẩm Galaxy J5 và J7 từ giữa năm 2015. Một năm sau đó, Samsung đã cập nhật dòng sản phẩm này lên phiên bản 2016. Mặc dù bán khá chạy, tuy nhiên để có thể nói rằng Galaxy J5 và J7 2016 là cú hít đánh mạnh vào thị trường như những gì F1s làm được thì chắc chắn là không đúng.

Mặt lưng nhựa và không có cảm biến vân tay là thiếu sót lớn nhất của J5/J7 2016​

Cần phải nói rằng Galaxy J5/J7 2016 không phải là sản phẩm tồi, tuy nhiên, nó lại không có được đầy đủ những yếu tố mà người dùng mong muốn; trong đó thiết kế kém cao cấp (mặt lưng vẫn được làm bằng nhựa) và thiếu đi cảm biến vân tay là hai điểm yếu chết người nhất của nó. Đây là hai yêu cầu rất cơ bản của người dùng: ai cũng muốn có một chiếc điện thoại đẹp, và với việc điện thoại đang lưu trữ ngày một nhiều dữ liệu nhạy cảm, ai cũng có nhu cầu bảo vệ chúng khỏi những cặp mắt tò mò.

Khi chứng kiến sự thành công của Oppo F1s (hơn 35.000 lượt đặt mua chỉ trong tuần từ 3/8 đến 10/8), Samsung biết rằng mình cần phải làm gì đó. Hết sức nhanh chóng, chỉ hơn 1 tuần sau đó, những thông tin đầu tiên về Galaxy J7 Prime bắt đầu nhen nhóm xuất hiện. Và thêm hơn 1 tuần nữa, vào ngày 1/9, Samsung chính thức công bố chiếc máy này tại Việt Nam. Hai điểm yếu về thiết kế và cảm biến vân tay của J7 2016 đã được khắc phục trên J7 Prime. Để có được những nâng cấp này trong khi giữ nguyên mức giá, Samsung đã buộc phải thay màn hình Super AMOLED đắt đỏ trên J7 2016 để thay bằng một màn hình TFT cho chất lượng thấp hơn, nhưng chi phí rẻ hơn.

Galaxy J7 Prime với lớp vỏ nhôm khắc phục được điểm yếu về thiết kế mặt lưng được làm bằng nhựa của Galaxy J7 2016​

Một điểm hết sức đặc biệt của J7 Prime là sản phẩm này dường là vũ khí được Samsung chế tạo đặc biệt để "trị" Oppo tại Việt Nam. Nếu như các máy của Samsung trước đây đều được công bố ở nước ngoài trước, sau đó mới về Việt Nam, thì J7 Prime lại là một ngoại lệ khi nước ta là thị trường đầu tiên mà chiếc máy này được trình làng.

Galaxy J7 Prime cũng là sản phẩm được Samsung đầu tư nhất từ trước đến nay về mặt quảng cáo. Học tập Oppo, Samsung lựa chọn một đại sứ cho dòng sản phẩm này là Isaac - cũng là một gương mặt điển trai trong giới showbiz được nhiều bạn trẻ mến mộ.

Oppo có Sơn Tùng M-TP thì Samsung có Issac​

Tuy nhiên, cuộc chiến chỉ trở nên căng thẳng khi Samsung "bóng gió" so sánh sản phẩm của mình với đối thủ Oppo trong một đoạn quảng cáo. Và, trong hàng loạt yếu tố của một chiếc điện thoại mà Samsung có thể đem ra so sánh, hãng lại lựa chọn selfie, cũng là thế mạnh lớn nhất của Oppo, để "dìm hàng" đối thủ. Đã có một số phân tích cho rằng Samsung đã dùng chính chiêu bài của Oppo để đánh lại Oppo.

Quảng cáo mang tính "khiêu khích" Oppo của Samsung

Những nỗ lực của Samsung đã được đền đáp. Hãng này đã "khoe" bán được đến 200.000 máy J7 Prime chỉ sau một tháng có mặt trên thị trường, giúp doanh số của nhóm sản phẩm tầm trung tăng 50% so với cùng kỳ năm trước. Một đại lý còn cho biết sau khi J7 Prime ra mắt, doanh số Oppo F1s đã giảm đến 40%. Oppo cũng không vì thế mà ngồi yên. Hãng này ngay lập tức đáp trả Samsung trên mặt trận truyền thông bằng một bản thông cáo khác, khẳng định F1s bán chạy chẳng kém gì J7 Prime, thậm chí còn nhiều hơn khi số lượng máy là 395.000 đơn vị trên 2 tháng.

Mặc dù vậy, Oppo biết rằng đang gặp phải mối đe dọa thật sự đến từ Samsung. Tháng 2/2017, Oppo tung ra F1s 2017, không khác gì F1s cũ và chỉ khác về dung lượng RAM lên 4GB, ROM lên 64GB và giá cao hơn 1 triệu (6.99 triệu đồng). Chiếc máy này ngay lập tức nhận phải hàng loạt "gạch đá" do không có nhiều sự thay đổi so với người tiền nhiệm, trong khi người dùng đã bắt đầu nhàm chán và mong mỏi những thứ mới. Những con số ở ngoài thị trường cũng khẳng định F1s 2017 không thể chống chọi lại J7 Prime, thậm chí, nó còn không thể vượt qua cái bóng của F1s.

Nỗ lực lần thứ hai định hình phân khúc của Oppo tiếp tục bị Samsung chặn đứng

Biết rằng phân khúc tầm trung đã trở nên quá "ngột ngạt" với sự tham gia của quá nhiều tên tuổi, Oppo tiến hành làm lại điều mà đã giúp hãng từng đạt được thành công, đó là "khai phá" các phân khúc giá mới. Lần này, phân khúc giá được Oppo lựa chọn là 10.69 triệu đồng với chiếc F3 Plus. Với mức giá cao hơn, F3 Plus mang đến một số nâng cấp về cấu hình, thời lượng pin, công nghệ sạc nhanh VOOC và đặc biệt là hệ thống camera selfie kép.

Chưa cần biết liệu chiến lược mới của Oppo có thành công hay không, chỉ một ngày sau khi F3 Plus ra mắt, Samsung cũng không chịu kém cạnh và công bố chiếc Galaxy C9 Pro. Không tập trung nhiều vào selfie, Galaxy C9 Pro sở hữu dung lượng RAM lên đến 6GB và được Samsung gọi là "mãnh thú" hiệu năng, hướng tới đối tượng người dùng đam mê công nghệ và gamer.

Tuy nhiên, khác với F1s và J7 Prime, lần này cả F3 Plus và C9 Pro đều không đem lại thành công cho hai hãng. Đối với Oppo, người dùng vẫn chưa sẵn sàng bỏ ra một số tiền lớn cho một chiếc điện thoại đến từ thương hiệu thường chỉ gắn liền với các dòng sản phẩm giá rẻ và tầm trung. Còn với Samsung, ngoài nâng cấp khá "phù phiếm" là dung lượng RAM, chiếc máy này không có một đặc điểm gì quá nổi bật, giá lại cao khiến cho người dùng tỏ ra thờ ơ.

Samsung Galaxy C9 Pro và Oppo F3 Plus​

Thực chất, đây không phải là lần đầu tiên Oppo tấn công vào thị trường này. Vài năm trước đó, hãng từng có một số sản phẩm như R7 Plus hay R7s với giá trên dưới 10 triệu đồng. Samsung thì đã có hàng loạt sản phẩm ở phân khúc này, trong đó nổi bật nhất là chiếc Galaxy A7 2017 vừa được ra mắt. Vậy tại sao Oppo và Samsung lại quyết định một lần nữa chen chân vào phân khúc đầy khó khăn này?

Đối với Oppo, ra mắt F3 Plus chỉ là một bước đệm cho chiếc máy tầm trung F3 mà hãng sẽ ra mắt sau đó. Samsung thường có chiến lược đưa những công nghệ từ các dòng máy cao cấp xuống các dòng máy rẻ hơn, đem lại cảm giác được sử dụng "hàng hiệu" cho người dùng. Oppo cũng học tập điều này và coi hệ thống camera selfie kép là điểm nhấn của F3 Plus mà F3 sẽ kế thừa.

Còn đối với Samsung, hãng coi C9 Pro như một biện pháp nhằm khẳng định với Oppo và người tiêu dùng rằng: Samsung không sợ! Oppo ra cái gì đi chăng nữa, Samsung cũng sẵn sàng đối đầu bằng một sản phẩm tốt chẳng kém. Do được sinh ra với mục đích đánh bóng hình ảnh thương hiệu, thế nên C9 Pro có bán chạy hay không cũng không quan trọng.

Oppo F3, sự rình rập của Samsung và thành quả dành cho J7 Pro

Sau hơn 1 tháng "hâm nóng thị trường" với F3 Plus, thì vào đầu tháng 5/2017, Oppo chính thức đưa ra con át chủ bài F3 của mình vào phân khúc tầm trung và hy vọng đây sẽ trở thành F1s thứ hai. F3 sở hữu tất cả những ưu điểm của F1s, cộng thêm tính năng mới là cụm camera selfie kép thừa hưởng từ F3 Plus.

Khác lần đối mặt với F3 Plus, lần này, Samsung không ngay lập tức tung ra sản phẩm của mình. Thay vì đó, như một chú mèo rình chuột, Samsung ngồi yên, quan sát và rình rập chờ thời cơ.

Khi chúng ta nhìn vào những thứ mà Oppo tập trung đầu tư như chụp ảnh selfie, Sơn Tùng M-TP hay các chương trình đình đám như The Face, không khó để nhận ra giới trẻ là đối tượng mà Oppo đang hướng đến. Tuy nhiên, thời điểm mà Oppo F3 ra mắt thì lại không hợp giới trẻ chút nào, khi đó là mùa thi cử. Tất cả mọi kế hoạch đều được tạm gác lại cho đến khi mùa thi kết thúc. Cần nói rằng F1s trước đây từng ra mắt vào tháng 8, tức là mùa tựu trường (back-to-school) và được coi là thời điểm không thể tốt hơn.

Hơn 1 tháng sau đó, mà cụ thể là 12/6, Samsung chính thức công bố chiếc J7 Pro, sản phẩm kế nhiệm của J7 Prime tại Việt Nam. Liệu tâm lý người dùng có phải lý do Samsung đã quyết định rời thời điểm ra mắt của J7 Pro? Tôi không rõ. Chỉ biết rằng, ngày bán ra chiếc máy này được Samsung ấn định là 7/7, đúng 1 ngày sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố điểm thi THPT quốc gia. Sau khi biết điểm, nhiều bạn trẻ sẽ sẵn sàng đầu tư cho một chiếc điện thoại như hành trang trong suốt thời gian Đại học sắp tới, và J7 Pro vừa được ra mắt sẽ dễ dàng trở thành sự lựa chọn hàng đầu của họ. Còn Oppo F3 sau hơn 2 tháng bán ra, lúc này đã mất dần sức nóng của mình.

Samsung Galaxy J7 Pro và Oppo F3

Những số liệu từ thị trường là bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy thắng lợi của Samsung. Trong ngày đầu tiên mở bán, Oppo bán được 6.400 máy F3, còn Samsung tuy không công bố số liệu cụ thể, nhưng riêng FPT Shop đã bán được 6.900 máy J7 Pro. Theo số liệu chúng tôi thu thập, Samsung bán được ít nhất là 25.000 máy J7 Pro trong ngày mở bán, phá vỡ mọi kỷ lục ở phân khúc tầm trung.

Galaxy J7 Pro nhanh chóng trở thành smartphone bán chạy nhất tại Việt Nam

Đương nhiên, không thể nói rằng thời gian là yếu tố duy nhất đã giúp Samsung vượt mặt Oppo - mà rõ ràng, Galaxy J7 Pro là một sản phẩm vượt trội hoàn toàn so với F3, từ kiểu dáng, màn hình, camera chính và trải nghiệm phần mềm. Những giá trị mà Oppo F3 mang đến cho người dùng so với F1s không khiến cho họ cảm thấy ấn tượng, trong khi đó, cùng với mức giá 6.9 triệu đồng, J7 Pro lại cho thấy những nâng cấp hết sức đáng tiền.

Cuộc rượt đuổi vẫn chưa kết thúc

Như vậy trong tình cảnh hiện nay, Oppo đang đánh mất vị thế vào tay đối thủ ở chính phân khúc mà mình từng khai sinh và cũng là "sở trường" của hãng. Trong lúc chúng ta tiếp tục chờ đợi đòn đáp trả từ Oppo, thì trong thời gian sắp tới, Samsung sẽ tiếp tục có một đòn đánh mạnh vào hãng này với chiếc Galaxy J5 Pro - một sản phẩm hấp dẫn không kém gì J7 Pro nhưng với mức giá rẻ hơn, dự kiến là khoảng 5.5 triệu đồng và trực tiếp cạnh tranh với Oppo F3 Lite - một chiếc máy thậm chí còn mờ nhạt hơn cả F3 khi không có cụm camera selfie kép và đang được bán với giá 5.49 triệu đồng.

Sau Galaxy J7 Pro, Samsung sẽ tiếp tục "chặn đường" Oppo bằng chiếc Galaxy J5 Pro
​

Samsung và Oppo là hai cái tên nổi danh, và cũng là hai đối thủ sừng sỏ nhất tại thị trường di động Việt Nam. Tưởng rằng Samsung với tầm cỡ của mình sẽ là người định hình thị trường - nhưng không, Oppo mới là người khai phá ra phân khúc được người dùng ưa chuộng nhất hiện nay. Oppo đã đặt ra những tiêu chuẩn mà một chiếc điện thoại tầm trung cần phải có, và khiến cho các nhà sản xuất khác phải tuân theo chúng.

Không có Oppo, chúng ta sẽ khó có thể có những J7 Prime, hay J7 Pro của ngày hôm nay.

Người dùng chẳng quan tâm ai là người tiên phong, ai là kẻ chạy theo sau. Thứ duy nhất mà họ quan tâm là làm sao mua được sản phẩm tốt nhất trong tầm giá - và đây là điều mà Samsung đang lấn lướt trước Oppo ở thời điểm hiện tại.

Tổng kết quá trình "mèo đuổi chuột" của Samsung và Oppo

Cần phải khẳng định rằng, tình hình kinh doanh của Oppo tại Việt Nam vẫn rất tốt. Tuy nhiên, khi mà những dấu hiệu của sự đi xuống đã bắt đầu xuất hiện, có lẽ đã đến lúc Oppo cần điều chỉnh những tiêu chuẩn của mình để phù hợp với thời thế và được lòng người dùng hơn: một kiểu dáng bớt nhàm chán, một cấu hình hợp lý, một camera chính với chất lượng tốt hơn và một bộ phần mềm với giao diện mới mẻ và nhiều tính năng hữu ích.

Bạn có thể yêu hoặc ghét Oppo, nhưng tôi tin rằng bạn sẽ không muốn Oppo thất bại hoàn toàn trước Samsung. Chỉ khi có sự cạnh tranh, người dùng mới có cơ hội được sở hữu những sản phẩm ngày một tốt, với mức giá ngày một rẻ. Chính vì điều này, hãy cùng hy vọng rằng cuộc rượt đuổi giữa Oppo và Samsung sẽ không bao giờ đi đến hồi kết.