Phân tích mã độc Facebook vừa xuất hiện: số người đã bị nhiễm là không thể đo đếm được!

Đâu tiên phải kể đến nguyên nhân các bạn bị lây nhiễm mã độc một cách hàng loạt. Mã độc lần này rất khôn khéo, nó hầu như chỉ lấy toàn bộ những bạn bè có trong danh sách của của bạn mà không phải người ngoài, khiến cho mức độ cảnh giác của bạn đã giảm đi đáng kể khi click vào thông báo.

Chúng tôi sẽ viết chi tiết các bước phân tích mã độc này dưới góc độ của một lập trình viên.Còn nếu bạn không phải là một lập trình viên, bài viết này tổng kết được 3 vấn đề sau:

- Mã độc này sẽ đánh cắp quyền tài khoản của bạn (thông qua token của người dùng).

- Mã độc này lây lan qua tính năng "nhắc đến" (mention) của Facebook.

- Hiện tại số người dùng dự tính bị dính mã độc này là không thể đếm được, chỉ riêng trong đoạn thời gian thực chúng tôi kiểm tra, đã có tới hơn 23 nghìn người bị ảnh hưởng.

- Activity Logs không ghi lại hoạt động nhắc đến này do đó bạn không thể theo dõi được mình có vừa bị dính mã độc hay không.

Cách gỡ bỏ rất đơn giản: Bạn chỉ cần vào Chrome và:

Xóa/remove Extension mà bạn vừa cài
Vào Cài đặt (Setting) đưa về cài đặt gốc (default)
 

Tại thời điểm kiểm tra của chúng tôi, có tới 23.241 người trực tuyến bị dính mã độc này. Con số bị lây nhiễm thực tế có thể cao hơn rất nhiều.

Còn nếu bạn là lập trình viên, hãy đọc tiếp những đoạn phân tích dưới đây (chúng tôi đã loại bỏ cầu nối để tạo ra mã độc này nhằm đảm bảo an toàn cho độc giả).

Vì là bạn trong Friend List nên bạn mới có thể chấp nhận cài 1 extension không rõ nguồn gốc. Đặc biệt không hề có logs trong activity logs.

Bắt tay vào công việc phân tích mã độc: Mẫu mã độc này có rất nhiều phiên bản, ngay cả lúc phân tích chúng tôi cũng gặp trên dưới 3 loại. Về cơ bản chúng đều có nguyên lý giống nhau chúng ta cùng tham khảo nhé

Phần 1. Extension chrome

Hãy tìm hiểu từ chính extension mà chúng ta down về

https://chrome.google.com/webstore/detail/buz/cefjoledagalengbpcmgncgfnambhfpi

Tiến hành mổ xẻ mẫu extension, mở file manifest.json chúng ta thấy ngay dòng "scripts":["nevyjkcoidzi"]. Mở file nevyjkcoidzi đập vào mắt là một đống mã lệnh được Obfuscated (Làm rối mã). Điều mà tôi chú ý đó là người viết ra mã độc này khá hài hước: ở mỗi mẫu mã độc khác nhau anh ta đều cho khởi chạy sau 1 thời gian nhất định. Ví dụ ở mẫu mã độc này 1:57:26 sáng ngày 16/11

Nếu bạn là một lập trình viên tôi dám chắc bạn không mấy khó khăn để Deobfuscated đoạn mã trên

Lúc này trình duyệt Chrome sẽ lắng nghe toàn bộ các hoạt động ở các tabs của bạn. Bất cứ tabs nào được reload hoặc truy cập mới đều được ghi nhận. Extension gửi đi 1 lời yêu cầu để lấy nội ở trang xxx.xyz (chúng tôi đã ẩn để tránh nguy hiểm cho độc giả)... Sau khi đoạn lấy được nội dung sẽ được thực thi bởi hàm
 

window.chrome.tabs.executeScript();

Phần 2. Phân tích đoạn mã được lấy về ở trang xxx.xyz

Đầu tiên Extension sẽ kiểm tra đường dẫn ở Tabs mà các bạn đang truy cập nếu đúng là Facebook thì tiếp tục thực thi.

Trong đoạn mã này nó đã tìm được hàng loạt các giá trị cần thiết của facebook bao gồm như Userid, fb_dtsg, __rev.

Ngoài ra nó còn gọi đến hàm blockRemove và hàm start

Hàm blockremove sẽ xóa đoạn mã html để vào trang cài đặt của Facebook.

Hàm Start sẽ khai báo các thiết lập và gọi các hàm bao gồm như arkadas, privacySetting, tokencek

Hàm arkadas lấy danh sách bạn bè của bạn

 Hàm này lấy toàn bộ bạn bè của bạn để tạo thành danh sách để "Nhắc đến" ( Mentions )

Hàm privacySetting 

Hàm privacySetting sẽ loại bỏ chế độ hiển thị bài viết ( Công Khai, Bạn bè, Chỉ mình tôi) trên tường của bạn.

Hàm tokencek

 Đoạn bôi vàng rất quan trọng, nó sẽ được lưu lại trên máy chủ của người tạo ra mã độc. Một khi Token của bạn bị đánh cắp đồng nghĩ với việc nhiều nguy cơ tiềm ẩn có thể hoạt động mà bạn không hề biết.

 Ngoài ra còn có hàm quan trọng như hàm Comment, Like và một vài hàm hỗ trợ khác mà chúng tôi chỉ nêu ra.

Hàm comment để "nhắc đến" ( MenTions )

Hàm Like