136 nhà sản xuất smartphone tại Trung Quốc đã chết trong 2 năm

Người Trung Quốc thích smartphone, điều đó luôn là đúng. Nhưng khi tỉ lệ xâm nhập của smartphone đạt tới mức bão hòa, và thị trường hạ nhiệt, chúng ta sẽ biết được ai mới là kẻ thắng, Huawei, Oppo, Vivo, Xiaomi hay bất cứ hãng nào. Khi một số công ty giành được càng nhiều thị phần thì số lượng công ty chết cũng tăng lên tương đương.

Trên thực tế, theo Peng Zheng, kỹ sư cấp cao của Viện nghiên cứu Học viện Truyền thông Trung Quốc, hơn 30% các thương hiệu smartphone Trung Quốc đã biến mất khỏi thị trường kể từ năm 2014 đến cuối năm 2015. Ông Peng cho hay, có 445 nhà sản xuất smartphone đang hoạt động trong năm 2014, Nhưng đến cuối năm 2015, con số này giảm xuống còn 209, điều đó có nghĩa là 136 nhà sản xuất smartphone tại Trung Quốc đã chết chỉ trong vòng gần 2 năm.

Xu hướng này sẽ còn tiếp tục trong năm 2016, và thậm chí những thương hiệu có tiếng tăm hơn, ví dụ như Dakele, từng được coi là nhà sản xuất iPhone nhái tốt nhất Trung Quốc, cũng đang chuẩn bị đóng cửa. Những nhà sản xuất iPhone yếu hơn tại Trung Quốc đang chết dần khi vấp phải sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường.

Vậy nguyên nhân nào dẫn tới điều này? Nói một cách đơn giản, đây chỉ là sự chọn lọc của tự nhiên. Giống như loài nai khi sinh sản quá nhiều so với khả năng của hệ sinh thái, những con nai yếu nhất sẽ chết vì bị đói, hoặc chết trong mùa đông khi thời tiết khắc nghiệt, cũng có thể chết vì bị con khác ăn thịt. Các nhà sản xuất điện thoại Trung Quốc yếu kém cũng có số phận tương tự.

Họ chết vì bị cạnh tranh khốc liệt và thị trường cũng không đủ sức chứa để chừa cho mỗi công ty một "miếng bánh”. Thậm chí lúc này, trong vài tháng đầu năm 2016, các nhà sản xuất smartphone Trung Quốc cũng liên tục đưa ra nhiều sản phẩm mới với tần suất 3 chiếc một ngày. Vào năm 2013, con số này còn gấp đôi như vậy, tức là cứ một ngày có tới 6 chiếc smartphone mới ra đời.

Nhiều công ty cũng có lực lượng quá mỏng và vốn ít nên chẳng đủ tiền để phát triển những sản phẩm phần cứng hoàn toàn mới cũng như hệ điều hành Android tùy biến cho mình. Dakele có thể là một ví dụ điển hình. Hãng này không chỉ tự sản xuất điện thoại mà còn cả hệ điều hành KeleUI. Một ví dụ khác có thể kể đến là Xiaomi. Xiaomi đầu tư cho cả phần cứng và phần mềm, nhưng may mắn hơn các hãng khác, sản phẩm phần cứng đầu tiên của công ty là một cú “hit”.

Khi bạn tiến hành đầu tư kiểu như vậy nhưng sản phẩm bạn làm ra chẳng tạo nên tiếng vang trên thị trường, thì bạn “coi như xong”, và công ty sẽ không thể phục hồi lại được. Rất ít công ty còn sức để duy trì những chi phí nghiên cứu và phát triển tốn kém nhằm tạo ra những sản phẩm phần cứng cũng như phần mềm mới năm này qua năm khác mà không kiếm được doanh thu từ các sản phẩm đó.

Phần lớn các hãng điện thoại phải chia tay thị trường năm ngoái đều xuất phát từ nguyên nhân thất bại trong doanh số và buộc phải chuyển sang hướng đi khác. Xu hướng này sẽ tiếp diễn khi thị trường dần đạt đến mức bão hòa. Các thương hiệu thành công thì ngày càng được nhiều người biết đến, doanh số càng lớn. Còn các thương hiệu chưa thành công nếu không còn tiền rót vào đầu tư, không còn kiên nhẫn nữa thì chắc chắn sẽ rút khỏi cuộc chơi.

Một nguyên nhân nữa khiến các smartphone Trung Quốc biến mất khỏi thị trường chính là người dân Trung Quốc, đặc biệt là tầng lớp trung lưu và thượng lưu, họ thích iPhone, hoặc Samsung, chứ không phải là hàng trong nước. Huawei, Xiaomi chẳng thiếu gì những chiếc smartphone cao cấp và có giá ngang ngửa iPhone hay Galaxy S, nhưng nếu bạn từng đặt chân sang Trung Quốc, đặc biệt là tới những khu trung tâm, bạn sẽ thấy người dân nơi đây yêu Apple và iPhone đến nhường nào.

Giữa một rừng điện thoại sản xuất trong nước, giá cả cạnh tranh, được sự ủng hộ hết sức của chính phủ, người dân vẫn chọn mua cho mình những chiếc điện thoại màu vàng champain, màu vàng hồng đến từ đất nước Mỹ xa xôi. Người Trung Quốc thích điện thoại Apple, nhưng không thích hàng rẻ. Mặc dù đây là đất nước nổi tiếng với khả năng làm nhái những sản phẩm không chỉ giống hệt nhưng hàng thật mà lại còn “vô địch về giá rẻ”.

Thế nhưng “gu” điện thoại của người Trung Quốc không phải là hàng nhái, cũng chắc chắn không phải là những chiếc iPhone "giá mềm" như 5C, hay 5SE. Người Trung Quốc thích 6, 6Plus, 6S, 6S Plus. Tại sao lại vậy?

Mức giá smartphone trung bình tại Trung Quốc (Nguồn: Canalys)
Màu vàng: Mức giá bán trung bình của các sản phẩm Apple tại Trung Quốc
​Màu đỏ: Mức giá bán trung ình của các sản phẩm Trung Quốc

Với Apple, chữ “C” trong 5c có nghĩa là “color” (màu sắc), nhưng người Trung Quốc có một cách khác để dịch chữ “C” này. “C” ở đây có nghĩa là “cheap” (rẻ). Nếu người dân Trung Quốc muốn một chiếc điện thoại rẻ, họ đã chẳng phải mất công mua hàng Apple.

Họ có cả trăm lựa chọn với những hãng sản xuất Trung Quốc. Xiaomi hay InFocus cung cấp nhưng model trông “na ná” hàng Apple nhưng giá thì rẻ chẳng bằng một nửa. Đơn giản là họ thấy thỏa mãn hơn nếu dòng chữ “Made in China” (sản xuất tại Trung Quốc) biến mất trên sản phẩm và thay vào đó là dòng chữ “Designed by Apple in California” (Thiết kế bởi Apple tại California).

Tại Trung Quốc, nếu bạn ngồi ăn tối với mấy người bạn hoặc đối tác kinh doanh sau đó lôi trong túi mình ra chiếc điện thoại iPhone, người đối diện chắc chắn sẽ soi xem đó là chiếc iPhone gì. Chiếc điện thoại không chỉ là một thiết bị nghe gọi mà nó còn thể hiện gu, phong cách cũng như tầng lớp của bạn. Nếu bạn chỉ có một chiếc iPhone 5C bằng nhựa rẻ tiền, người đối diện sẽ đánh giá bạn thấp đi. Nếu bạn cầm một chiếc iPhone láng coóng đời mới nhất, người đối diện sẽ nhìn bạn bằng ánh mắt khác.

Apple đã đánh trúng vào tính "coi trọng hình thức" vốn có của người Trung Quốc và chắc chắn chiêu bài quảng cáo rằng “Apple là đẳng cấp, Apple là thời trang, Apple là hàng đầu” sẽ chẳng lỗi mốt ở quốc gia này. Đây cũng là lý do vì sao những sản phẩm như 5c, hay thậm chí cả 5SE mất hút trên thị trường Trung Quốc. Đương nhiên đến hàng Apple còn vậy thì các siêu phẩm của các hãng trong nước cũng sẽ chịu chung số phận này.

Nguyên nhân tiếp theo khiến smartphone Trung Quốc biến mất khỏi thị trường chưa được chứng minh bằng con số nhưng chắc hẳn không ít người sẽ đồng tình với điều này. Ngươi xưa thường có câu: "Đường dài mới biết ngựa hay", giờ chúng ta có thể sửa một chút thành: "Dùng lâu mới biết smartphone hay". Bạn có đang cầm trên tay một chiếc điện thoại đến từ các thương hiệu Trung Quốc như Huawei, Oppo, Xiaomi hay Vivo? Bạn đã dùng sản phẩm này được bao lâu rồi?

Nếu đáp án là hơn một năm, xin hỏi bạn đã gặp bất cứ trục trặc nào với thiết bị của mình chưa, ví dụ như máy còn khoảng 20% pin thì bất thình lình sập, chip nóng cực nhanh sau một thời gian chơi điện tử, đột nhiên đơ khi chạy ứng dụng? Những thiết kế hào nhoáng, những lời quảng cáo hoa mỹ, các tính năng nghe có vẻ cao cấp cũng đều chẳng là gì nếu chiếc điện thoại của bạn hoạt động không ổn định và có dấu hiệu muốn nói lời chia tay chủ nhân chỉ sau một thời gian ngắn sử dụng.

Hôm nay bạn có thể vẫn đang dùng một chiếc điện thoại "Tàu", nhưng chưa chắc sau khi "chào thân ái" sản phẩm này, bạn có còn tiếp tục lựa chọn một sản phẩm khác cũng là hàng Trung Quốc để sử dụng? Chẳng lẽ bạn chưa chán với những rắc rối và bất tiện mình từng trải qua sao? Chính người Trung Quốc còn chẳng mặn mà với hàng trong nước, tại sao bạn lại mua đến chiếc thứ 2? Và nếu chúng ta chẳng muốn quay lại với một chiếc điện thoại Trung Quốc trong lần tiếp theo, thì chắc chắn nguy cơ biến mất khỏi thị trường của những thương hiệu "Made in China" này sẽ là rất cao đấy.

Theo ICT News