Bí ẩn những ‘hàng rào đá’ ngàn năm tuổi ở vùng sa mạc Saudi Arabia được phát hiện qua Google Earth

Hình ảnh hàng rào đá chụp được từ vệ tinh Google Earth.

Gần một thế kỷ qua, các nhiếp ảnh gia trên vũ trụ đã chụp lại được những công trình kỳ lạ trên những cánh đồng nham thạch ở Syria, Jordan và Saudi Arabia. Đây là những kiến trúc xây dựng từ hàng trăm khối đá và được xếp chất đống thành một hàng rào đá dài dằng dẳng.

Nhà khảo cổ David Kennedy từ Đại học Western Australia rất lấy làm hứng thú công trình bí ẩn này, sau khi biết việc nghiên cứu sẽ vô cùng dễ dàng nếu sử dụng Google Earth. Ông ấy đã từng nhìn thấy những công trình tương tự khi đi điều tra thực tế ở Jordan, và nhận ra chúng cũng xuất hiện tại Ả-rập Xê-út. Trả lời tờ The New York Times, ông nói rằng rất muốn đến Ả-rập Xê-út để lấy tư liệu hình ảnh, nhưng không được sự cho phép. May mắn thay nhờ sự trợ giúp từ công cụ Google Earth, Kennedy đã hoàn thành bài nghiên cứu của mình về Khảo cổ học và nền văn minh Ả Rập.

Tư liệu hình ảnh trong bài nghiên cứu của nhà khảo cổ David Kennedy.

Từ năm 2004, một nhóm nhà khảo cổ học nghiệp dư ờ Saudi tự gọi họ là The Desert Team (Fariq Al Sahra) đã khám phá ra những hàng rào đá trên mặt đất. Đến năm 2008 thì họ biết sử dụng Google Earth để nghiên cứu sâu hơn. The Desert Team phát hiện ra rằng hầu hết những hàng rào đá có chiều cao tương đối thấp, đôi khi xuất hiện những hàng rào cao hơn và xây thành vòng tròn khép kín. Một giả thuyết được đặt ra là thợ săn đã lùa súc vật vào đây để dễ dàng giết mổ, nhưng họ cảm thấy hàng rào trông quá thấp để có thể nhốt động vật.

Kennedy tin rằng người du mục đã dựng nên những hàng rào đá này, có lẽ là tổ tiên của người Bedouin hiện nay. Hàng rào đá có thể có đến 9.000 năm tuổi, nhưng các nhà khảo cổ cần phải nghiên cứu thêm để xác định thời gian chính xác. Điều duy nhất chắc chắn là chúng được xây dựng suốt nhiều thế kỷ tại thời điểm núi lửa hoạt động trong khu vực. Vài hàng rào có dấu vết của dung nham từ những đợt núi lửa phun trào. Hầu hết hàng rào đá dài khoảng 50 – 175 mét, và công trình lớn nhất là dài hơn 500 mét.

Năm 2004, nhóm nhà khảo cổ học nghiệp dư The Desert Team đã khám phá ra những hàng rào đá trên mặt đất.

Một đoạn trích từ bài nghiên cứu của Kennedy có nội dung như sau:

Mặt khác, các hàng rào đá này có kiến trúc tương tự với những hình vẽ được tìm thấy ở vùng cao nguyên Nazca, Peru, thường được gọi là Đường kẻ Nazca. Những đường kẻ bí ẩn là do đã có người cạo đi lớp trên đá sa mạc. Từ trên cao, chúng trông giống như những hình vẽ trừu tượng hoặc hình động vật. Nhưng ai đã tạo ra chúng và lý do của việc làm đó thì vẫn đang là bí ẩn chưa có lời giải đáp.

Ngay cả Desert Team cũng như nhà khảo cổ Kennedy và đồng nghiệp đều không biết ý nghĩa của những hàng rào đá này. Kennedy nghĩ rằng không có khả năng họ dùng chúng cho việc săn bắn hoặc chôn cất người chết. Hàng rào cũng không thích hợp để làm nơi sinh sống. Có thể đây chỉ đơn giản là biểu tượng được sử dụng trong các nghi lễ quan trọng đã bị mai một theo thời gian.