Dính lệnh cấm xuất khẩu của Mỹ, Trung Quốc liên doanh với AMD tự sản xuất chip x86 cho máy chủ

Nhờ vào thỏa thuận cấp phép với AMD và một thỏa thuận liên doanh phức tạp, nhà sản xuất chip Trung Quốc Chengdu Haiguang IC Design Co. (Hygon) giờ đây đang sản xuất những bộ xử lý máy chủ x86, có cấu trúc rất giống với các bộ xử lý EPYC của AMD – nó giống với thiết kế nhân Linux đến nỗi các nhà phát triển chi phải làm một miếng vá nhỏ để hỗ trợ dòng bộ xử lý mới này, có tên “Dhyana.”

Các con chip này sẽ được sản xuất chỉ phục vụ cho nhu cầu trong nước như một phần trong nỗ lực chống phụ thuộc vào các công ty công nghệ nước ngoài của Trung Quốc.

Mối lo về an ninh quốc gia giữa Mỹ và Trung Quốc

Kể từ khi Edward Snowden tiết lộ các thông tin cho thấy Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ đã nỗ lực sử dụng các con chip nghe lén trong những sản phẩm công nghệ nhằm thu thập thông tin tình báo nước ngoài, Trung Quốc đang ngày càng gây sức ép lên các nhà cung cấp thiết bị công nghệ của Mỹ. Quốc gia này hy vọng thúc đẩy ngành công nghệ nội địa thông qua các quy định an toàn thông tin mới và đầu tư cho các nhà cung cấp trong nước.

Nhu cầu tạo ra các bộ xử lý máy chủ hiệu suất cao cũng được thúc đẩy bởi các quy định hạn chế xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc – năm 2015, chính quyền tổng thống Obama đã ngăn chặn thương vụ bán các bộ xử lý Intel Xeon cho các siêu máy tính Tianhe 2 của Trung Quốc do lo ngại thương vụ này sẽ giúp đỡ cho chương trình vũ khí hạt nhân của Trung Quốc.

Việc xuất khẩu các bộ xử lý hiệu suất cao sang Trung Quốc đã bị hạn chế từ đó và không những thế, chính quyền Mỹ cũng chuyển sang ngăn Trung Quốc mua lại các công ty công nghệ cao trước các lo ngại về an ninh quốc gia.

Hậu quả của những hạn chế này là việc chính phủ Trung Quốc đang đẩy mạnh đầu tư cho các bộ xử lý trong nước – và họ đã tìm ra đường vòng để tránh né các quy định hạn chế xuất khẩu này bằng các thỏa thuận cấp phép và các liên doanh.

Cấp phép bản quyền công nghệ: con đường vòng mà người Trung Quốc đang đi

Suzhou PowerCore Technology Co. đã được cấp phép cho cấu trúc Power8 từ IBM vào năm 2015, Zhaoxin, một công ty công nghệ nhà nước, đã thiết kế bộ xử lý nề x86 cho máy tính để bàn trong nước thông qua một liên doanh với VIA. Giờ đây, nhờ thỏa thuận cấp phép của AMD – cho phép mang lại cả thỏa thuận cấp phép và một liên doanh để sử dụng các tài sản trí tuệ về chip x86 – đang làm nên các bước đầu tiên hướng tới việc tạo ra bộ xử lý máy chủ hiệu suất cao trong nước.

Dựa trên kiến trúc lõi Zen của AMD và EPYC, bộ xử lý Dhyana cho thấy nó tập trung vào các ứng dụng nhúng. Chúng không phải là các bộ xử lý có chân socket, nhưng thay vào đó, chúng là các thiết kế SoC (system-on-chip), tương tự như các bộ xử lý nhúng EPYC mà AMD đang sản xuất.

Trên thực tế, theo một báo cáo từ Michael Larabel của trang Phoronix.com, chúng tương đồng với nhau đến nỗi, để các đoạn code nhân Linux cho các bộ xử lý EPYC chạy được trên các chip Hygon này, chỉ cần bổ sung thêm chưa đến 200 dòng code mới.

Thiết kế SoC sẽ không ngăn cản việc sử dụng các bộ xử lý Dhyana trong các ứng dụng yêu cầu hiệu suất cao hoặc trong các ứng dụng máy chủ dữ liệu vốn thường sử dụng các chip Intel Xeon hoặc các bộ xử lý khác. Nếu xem xét nỗ lực toàn diện của Trung Quốc để đẩy mạnh ngành công nghệ thông tin cho riêng mình trước những hạn chế thương mại từ Mỹ, công nghệ chip máy chủ nhúng sẽ ngày càng phù hợp hơn với nhu cầu nội địa hiện tại.

Thỏa thuận này cũng là tin tốt cho AMD khi liên doanh sẽ mang lại dòng tiền bản quyền ổn định, bên cạnh số tiền mặt 239 triệu USD đã được công ty Tianjin Haiguang Advanced Technology Investment trả trước cho AMD vào năm 2016. Công ty này cũng là bộ phận đầu tư của Viện Khoa học Trung Quốc, để tham gia vào liên doanh với AMD ngay từ đầu.

Mức độ lâu bền của liên doanh này có thể phụ thuộc vào mối quan hệ vẫn chưa chắc chắn giữa Washington và Bắc Kinh, nhưng rõ ràng nó đang hưởng lợi từ các mối lo về an ninh quốc gia giữa hai nền kinh tế hùng mạnh này.

Tham khảo Arstechnica