Đừng nghĩ kiến thức Vật lý là vô ích, tôi đã học được rất nhiều từ nó và tôi muốn chia sẻ tới các bạn

Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả Toon Carpentier, trên trang Medium. Bạn đọc có thể xem bài viết gốc tại đây.

Toon Carpentier, người sáng lập talentLAB.us và làm việc trong lĩnh vực phát triển tài năng. Anh từng theo học vật lý tại Đại học KU Leuven, Bỉ.

Khi bước sang tuổi 18, tôi vẫn giữ trong mình một tham vọng ngây thơ muốn hiểu được tất cả mọi thứ trên đời. Tôi đã chọn con đường học và nghiên cứu vật lý, với lí do đó là nơi hợp lí nhất để bắt đầu cuộc hành trình của mình.

Tuy nhiên, cũng phải mất một vài năm để tôi hiểu thực sự vật lí là gì. Đây là định nghĩa tốt nhất của tôi rút ra được:

"Vật lý học nghiên cứu tự nhiên bằng cách tạo ra mô hình toán học có thể dự đoán. Các thí nghiệm được tiến hành không ngừng nghỉ để kiểm tra các dự đoán. Kết quả thí nghiệm thì lại được sử dụng để cải hiện các mô hình".

Mọi điều tôi học được từ vật lý và vẫn sử dụng chúng mỗi ngày

Bạn sẽ nghĩ rằng nó chẳng liên quan gì đến công việc của tôi hiện giờ, khi tôi làm trong lĩnh vực phát triển tài năng và con người. Nhưng trên thực tế, những gì tôi học được từ vật lý vẫn được sử dụng mỗi ngày. Dưới đây là những ví dụ cho điều đó:

1. Những vấn đề có thể rất phức tạp, nhưng giải pháp thì luôn đơn giản

Vật lý nghiên cứu mọi thứ, từ các hạt hạ nguyên tử cho đến toàn bộ Hệ Mặt Trời. Mặc dù rất nhiều vấn đề trong số đó là vô cùng phức tạp, lời giải cho chúng luôn rất đơn giản. Tôi thường thấy mọi người vui mừng khi họ có thể hiểu một lời giải phức tạp. Điều này chỉ giúp bạn xác nhận mình không phải một kẻ ngu ngốc, đâu có nghĩa đó là một lời giải tốt.

Trong vật lý, chỉ với 4 dòng công thức đơn giản này, bạn có thể dự đoán mọi hiện tượng điện từ

Thay vì dành thật nhiều thời gian để tìm ra một lời giải pháp phức tạp, bạn cần tập trung phân tích và xác định bản chất vấn đề. Điều này sẽ giúp bạn có một giải pháp đơn giản hơn. Xác định rõ vấn đề của bạn là gì, phân biệt bản chất của nó với những thứ thoạt trông quan trọng, mà lại chẳng liên quan gì nếu phân tích kỹ.

Biết rằng luôn có một giải pháp đơn giản cho mọi vấn đề, đó chính là động lực của tôi mỗi khi gặp bế tắc.

2. Nhiều vấn đề có chung giải pháp

Luôn có một giải pháp đơn giản cho mọi vấn đề, thậm chí còn có điều tuyệt vời hơn thế. Số lượng các giải pháp là giới hạn.

Rất nhiều vấn đề thoạt nhìn thật khác nhau, nhưng giải pháp của chúng là tương tự. Có một ví dụ tuyệt vời trong vật lý: sự chuyển pha trong nhiệt động lực học và hiện tượng sắt từ. Hai vấn đề rất khác nhau nhưng lời giải cho chúng giống nhau y đúc.

Tôi đã định đặt một đồ thị và miêu tả chi tiết sự chuyển pha trong nhiệt động lực học ở đây. Nhưng rồi tôi quyết định lại, bạn có thể sẽ chẳng quan tâm nhiều đến nó. Thay vào đó, tôi chọn hình ảnh con mèo dễ thương này.

Áp dụng điều này vào cuộc sống. Ngay cả khi điều hành một công ty start-up chắp vá với nhiều phần tử nổi loạn, nếu bạn biết cách Google giải quyết vấn đề của họ, bạn có thể nhìn thấy giải pháp cho khó khăn hiện tại của chính mình.

Điều này khuyến khích bạn nghiên cứu và học hỏi mọi thứ. Đừng bao giờ tự giới hạn sự học trong lĩnh vực của mình. Hãy nhìn vào cả những tổ chức nhỏ hơn và lớn hơn. Họ có thể bán một sản phẩm hoàn toàn khác biệt, hoặc có nhiều hơn hàng ngàn nhân viên, nhưng rồi những điều này thực sự là không quan trọng.

Bạn hãy tìm ra các giải pháp đã làm việc trong trường hợp của họ. Sau đó, tìm hiểu xem làm thế nào để biến giải pháp đó cũng sẽ tháo gỡ được vấn đề của mình.

Điều này cũng có nghĩa là tất cả mọi người đều có khả năng đưa ra cho bạn những lời khuyên hữu ích. Ngay cả khi đó là mẹ bạn, hay một tài xế taxi. Không thực sự quan trọng rằng họ phải hiểu công việc của bạn.

Tôi thường để ý cách mọi người rất thận trọng, khi nhận một lời khuyên từ những người không phải chuyên gia trong lĩnh vực của họ. Nhưng sự thật là những người này có thể dễ dàng tìm kiếm một giải pháp đơn giản hơn bạn nghĩ. Lí do vì họ không đi quá sâu để phải chịu áp lực bởi các chi tiết nhỏ nhặt.

Vì vậy, bạn đừng bao giờ tự giới hạn mình sau lĩnh vực in trên “card visit” của mình. Thay vào đó, hãy lắng nghe lời khuyên từ mọi người. Vấn đề của bạn có thể khác nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không thể sử dụng giải pháp của họ.

3. Cố gắng dự đoán tất cả mọi thứ

Điều này đưa chúng ta trở lại sự cơ bản của vật lý và phương pháp khoa học nói chung. Hóa ra, bạn có thể sử dụng phương pháp khoa học để giải quyết tất cả mọi thứ trong cuộc sống.

Cố gắng dự đoán mọi việc bằng toàn bộ dữ liệu và thông tin bạn thu thập được trong quá khứ. Và rồi sau đó lại sử dụng những dự đoán để dự đoán rất cả các kết quả có thể xảy ra.

Trước khi tôi bước vào một cuộc họp hoặc một cuộc trò chuyện, tôi đã thực hiện một dự đoán cho tất cả những điều có thể xảy ra rồi. Đó là lí do tại sao tôi luôn luôn thực hiện tìm kiếm Google một cách nhanh chóng. Tìm ra những gì thúc đẩy đổi tượng của bạn, những gì họ muốn và nơi bạn có thể tìm thấy điểm chung.

Tôi thậm chí đã dự đoán về tương tác của bài viết này (170 lượt đọc, 59% đánh giá trong ngày đầu tiên) dưới mức trung bình của tôi. Chủ yếu bởi vì đây là một bài viết dài và vật lý không phải một chủ đề thu hút như hẹn hò. Sự thật là ngày đầu đã kết thúc với 159 lượt đọc và 54% đánh giá.

Khi tung ra một sản phẩm hay một chiến dịch mới, bạn hãy luôn thực hiện một dự đoán chi tiết về cách làm thế nào mà nó làm việc. Khi đăng một điều gì đó trên mạng xã hội, tôi có một con số trong đầu rằng bao nhiêu tương tác mà nó sẽ nhận được.

Lời khuyên nhỏ cho bạn: Nếu có quá nhiều kết quả có thể xảy ra, bạn nên tập trung vào những kết quả đòi hỏi tốn ít năng lượng hơn. Chúng là những thứ có nhiều khả năng sẽ xảy ra nhất. Ví dụ, để giúp bạn mà ai đó cần hỏi ý kiến sếp của họ, đó là khả năng ít xảy ra.

Thật tuyệt vời khi bạn sẵn sàng cho những gì sắp xảy ra. Nó đóng đinh cho dự đoán của bạn, mang lại uy tín cho bạn trong mắt những người khác.

Tuy nhiên, ngay cả khi những dự đoán của bạn chệch hướng, dù là tích cực hay tiêu cực, nó vẫn thật thú vị. Bởi vì, điều này có nghĩa là bạn học được một thứ gì đó, thứ mà bạn đã không nhận ra trước đây. Hãy tìm ra lí do tại sao bạn sai và sử dụng nó làm một lợi thế cho  bạn sau này.

4. Thực hiện những thống kê

Tôi đã từng rất ghét thống kê và gọi nó là “toán học cho kẻ thua cuộc”. Bởi vì nếu bạn đơn giản kiểm soát được tình hình, bạn sẽ không cần đến những xấp xỉ "rẻ tiền" của thống kê. Hóa ra tôi đã sai.

Có rất nhiều vấn đề bao hàm trong đó đầy rẫy các yếu tố mà bạn không thể kiểm soát. Trong vật lý, khi làm việc với chất khí, bạn cũng đang làm việc với hàng tỷ tỷ hạt. Sử dụng thống kê trong nhiệt động lực học cho phép bạn dự đoán được hành vi và cách chúng hoạt động.

Nhiều vấn đề bao hàm trong đó những yếu tố mà bạn không thể kiểm soát

Vậy làm thế nào để áp dụng điều này ra ngoài đời thực?

Khi bạn hoạch định một chiến lược, nó cơ bản giống như bạn làm một dự đoán. Sẽ có rất nhiều ẩn số trong đó. Bạn có thể phải dành tất cả nguồn lực của mình để cố gắng tìm ra các ẩn số. Trong khi dường như đó là điều không thể, bạn đang lãng phí thời gian của mình. Vì vậy, hãy thực hiện những dự đoán thông minh nhanh chóng và chuyển sang giai đoạn thực hiện.

Tương tự, nếu bạn đang chờ đợi một điều gì đó rất tốt hay rất tồi tệ xảy đến. Đừng quên gán vào đó một tỷ lệ cược cho khả năng nó xảy ra thực sự. Bạn thấy đấy, rất nhiều người run sợ khi nghe về một kịch bản diệt vong, nhưng nếu cơ hội chỉ là 1/10000, bạn không cần phải sợ. Ngược lại, những người đang dành nhiều nguồn lực vào một đột phá với khả năng xảy ra chỉ là 1/10000. Đó thực sự là một khoản đầu tư xấu.

Tập trung quá nhiều đến các chi tiết trong kế hoạch là điều không cần thiết. Nó sẽ làm chậm tiến độ của bạn. Nếu bạn đang chờ đợi một cái gì đó xảy ra tiếp theo, làm một ước tính nhanh chóng cho các tỷ lệ và xem bao lâu bạn phải chờ đợi nó.

5. Bạn có thể tránh các thảm họa bằng toán học cơ bản

Tôi cực kì tin tưởng rằng bạn có thể trả lời hầu hết các câu hỏi và tránh được nhiều vấn đề, chỉ bằng cách sử dụng toán học cơ bản. Bạn chỉ cần sử dụng đến các phép tính đã học trong trường tiểu học: cộng, trừ, nhân, chia.

Tôi rất kém trong việc tính toán, nhất là khi không có chiếc điện thoại bên mình. Đó là lí do tại sao tôi luôn làm cho việc tính toán đơn giản hóa. Bạn không cần phải sử dụng những con số thực tế. Hãy xấp xỉ nó đến con số lớn hơn, để ý đến những số rất lớn hoặc rất nhỏ mà không đáng kể.

Bạn có thể trả lời hầu hết các câu hỏi và tránh được nhiều vấn đề, chỉ bằng cách sử dụng toán học cơ bản.

Dưới đây là một số ví dụ về tính toán mà tôi thực hiện gần đây:

- Khi mà chỉ có 1/20 số mail được trả lời một cách tích cực, đừng than phiền về tỉ lệ đó, chỉ cần gửi 20 mail mỗi ngày.

- Bạn đang có một kế hoạch tiếp thị dựa trên cạnh tranh về giá. Ngân sách của đối thủ cạnh tranh lớn hơn bạn rất nhiều. Giá cả thì phụ thuộc vào quy mô ngân sách, đừng thực hiện kế hoạch này, bạn sẽ thua thôi.

- Khi bạn biết mình cần mỗi tháng 1000 € để tồn tại, đừng làm công việc trong suốt 1 tuần mà chỉ đem về 100 €, bạn sẽ chết.

Trước khi thực hiện điều gì đó mới mẻ, bạn hãy luôn luôn làm một phép tính nhanh chóng, để xem thực tế nó sẽ như thế nào.

"Tôi đã chọn con đường học và nghiên cứu vật lý, với lí do đó là nơi hợp lí nhất để bắt đầu cuộc hành trình của mình".

Tóm tắt của tôi:

1. Những vấn đề có thể rất phức tạp, nhưng giải pháp thì luôn đơn giản

Biết rằng luôn có một giải pháp đơn giản cho mọi vấn đề, đó chính là động lực của tôi mỗi khi gặp bế tắc.

2. Nhiều vấn đề có chung giải pháp

Vấn đế của bạn có thể khác nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không thể sử dụng giải pháp của họ.

3. Cố gắng dự đoán tất cả mọi thứ

Hãy tìm ra lí do tại sao bạn sai và sử dụng nó làm một lợi thế cho  bạn sau này.

4. Thực hiện những thống kê

Tập trung quá nhiều đến các chi tiết trong kế hoạch là điều không cần thiết. Nó sẽ làm chậm tiến độ của bạn. Nếu bạn đang chờ đợi một cái gì đó xảy ra tiếp theo, làm một ước tính nhanh chóng cho các tỷ lệ và xem bao lâu bạn phải chờ đợi nó.

5. Bạn có thể tránh các thảm họa bằng toán học cơ bản

Trước khi thực hiện điều gì đó mới mẻ, hãy luôn luôn làm một phép tính nhanh chóng, để xem thực tế nó sẽ như thế nào.

Kết luận

Rất nhiều người cảm thấy rằng nếu họ sở hữu kiến thức nền tảng trong một lĩnh vực khác với công việc họ đang làm, đó là một sự bất lợi. Thực tế, tôi luôn tin vào bản thân mình, người duy nhất trong phòng học vật lý và coi nó là tài sản lớn nhất mình có được. Hãy nắm lấy toàn bộ kiến thức và kinh nghiệm bạn có được trong quá khứ và xem làm thế nào chúng có thể giúp bạn trong công việc ngày hôm nay.

Theo Medium