Hãy xem quốc gia châu Âu nhỏ bé này hiện thực hóa tham vọng trở thành siêu cường công nghệ như thế nào

Với khoảng 1,3 triệu dân, Estonia là một trong những quốc gia nhỏ nhất ở châu Âu, nhưng họ vẫn mang tham vọng trở thành một trong những quốc gia lớn nhất trên thế giới. Không phải lớn nhất về mặt địa lý cũng như dân số, mà là lớn nhất về công dân điện tử. Họ đang kỳ vọng danh mục kết nối kỹ thuật số này sẽ giúp thu hút mọi người, đặc biệt là các doanh nghiệp đến đây.

Chương trình thẻ căn cước điện tử (E-Residency)

Bắt đầu từ hai năm trước, thẻ căn cước điện tử (e-residency) cho phép công dân bất cứ quốc gia nào cũng có cơ hội mở tài khoản ngân hàng của Estonia, và các doanh nghiệp có thể sử dụng chữ ký điện tử đã được xác minh để hoạt động từ xa và trực tuyến.

Chương trình này là một kết quả tự nhiên của việc số hóa các dịch vụ của chính phủ mà quốc gia này đã thực hiện từ 15 năm trước, nhằm tiết kiệm chi phí dành cho các nhân viên chính phủ trong biên chế. Ngày nay, người Estonia sử dụng các danh tính kỹ thuật số cho mọi việc, từ theo dõi sức khỏe đến trả tiền thuế.

Giờ quốc gia này đang tiếp thị thẻ căn cước điện tử này như một cách để các chủ doanh nghiệp có thể thành lập và điều hành một công ty trong Liên minh châu Âu EU, với các lợi ích về chi phí doanh nghiệp thấp, cơ sở hạ tầng của nền hành chính kỹ thuật số, và trong một số trường hợp cụ thể, có thể hưởng mức thuế suất thấp của quốc gia này.

“Nếu bạn muốn điều hành một công ty đầy đủ chức năng trong EU, với môi trường kinh doanh tốt, từ bất kỳ đâu trên thế giới, tất cả những gì bạn cần là một danh tính điện tử và một chiếc máy tính.” Thủ tướng của Estonia, ông Taavi Roivas cho biết.

Tuy nhiên, việc nhận được thẻ căn cước điện tử sẽ không bao gồm passport và quốc tịch của quốc gia này. Các công dân điện tử cũng như sẽ không tự động phải chịu các nghĩa vụ thuế, cho dù các công ty kỹ thuật số đăng ký ở đây và có một địa chỉ thực có thể hưởng lợi từ mức thuế suất thấp của Estonia. Theo con số thống kê của chính phủ, việc cho phép điều hành doanh nghiệp từ bên ngoài Estonia đã cho thấy sự hiệu quả khi có đến 700 doanh nghiệp mới được thành lập trong tổng số 1.000 công dân điện tử mới.

Chính phủ nước này đang hy vọng đến năm 2025 sẽ có 10 triệu công dân điện tử, cho dù những người khác nghĩ rằng mục tiêu đó là quá phóng đại.

Kết nối mọi nơi

Các quan chức Estonia mô tả danh tính điện tử là bước khởi đầu để hướng tới một tương lai di động, nơi người của bất kỳ quốc gia nào cũng sẽ phải cạnh tranh với người giỏi nhất. Và họ không phải là tổ chức duy nhất theo đuổi ý tưởng này.

Tallinn, thủ đô của Estonia.

Công ty về dịch vụ thanh toán Stripe gần đây đã cho ra mắt một dịch vụ có tên Atlas, nhằm hỗ trợ các startup kết nối với các công ty toàn cầu, với hy vọng sẽ giúp gia tăng số lượng các công ty sử dụng dịch vụ của mình để chấp nhận thanh toán. Nó sẽ giúp các doanh nghiệp Internet toàn cầu, có thể hợp tác với một công ty ở bang Delaware, Mỹ, cũng như mở tài khoản ngân hàng, nhận được các trợ giúp về pháp lý và thuế.

Tiết kiệm chi phí

Juan Pablo Vazquez Sampere, một giáo sư ở trường Kinh doanh IE của Madrid, cho rằng chương trình của Estonia sẽ cho phép các doanh nghiệp toàn cầu hoạt động ở châu Âu chỉ với một phần nhỏ trong chi phí sinh hoạt của khu vực.

Năm ngoái, Arvind Kumar, một kỹ sư điện tử sống bên ngoài Mumbai, đã bỏ công việc anh làm 30 năm qua trong ngành công nghiệp thép để thành lập Kaytek Solutions OU, một công ty tạo ra các mô hình để cải thiện chất lượng sản xuất và nâng cao hiệu quả. Tháng Chín năm ngoái, Kumar bay tới Tallin, thủ đô của Estonia, bỏ ra nửa ngày để mở một tài khoản ngân hàng và một văn phòng ảo.

Cộng thêm với số tiền cho chuyến đi, chi phí thành lập ban đầu vào khoảng 3.300 USD (3.000 Euro), và chi phí duy trì hàng năm vào khoảng 480 USD. Ngược lại, ông Kumar cho biết, quy trình thành lập doanh nghiệp của Ấn Độ là “tẻ nhạt”, tốn thời gian, khó khăn và đắt đỏ.

Chi phí cũng là một yếu tố làm cho Vojkan Tasic, chủ tịch của một dịch vụ ô tô cao cấp với tên gọi Limos4, đã quyết định chọn Estonia là ngôi nhà mới cho công ty. Bắt đầu hoạt động tại quê nhà Serbia sáu năm trước, Limos4 giờ đang hoạt động tại 20 thành phố lớn ở châu Âu cũng như Dubai và Istanbul, ngoài ra Hoàng gia Ả Rập Saudi và Thụy Điển, cũng như những người nổi tiếng ở châu Âu và Mỹ đều là khách hàng của họ. Tuy nhiên, tại Serbia, họ đang phải trả phí xử lý thanh toán thẻ tín dụng lên đến 7%.

Sau khi xem xét Delaware và Ireland, Tasic đã chọn Estonia, nơi ông chỉ phải trả phí 2,9% cho giao dịch thẻ tín dụng thông qua chi nhánh của PayPal, Braintree. Ngoài ra, ông không phải trả thuế trên lợi nhuận doanh nghiệp miễn là họ vẫn còn đầu tư vào kinh doanh. Ông Tasic cho biết, kể từ khi nhận được danh tính điện tử và dịch chuyển công ty sang Estonia, lợi nhuận tăng thêm 20%. Tổng doanh thu hàng năm đạt mức khoảng 2 triệu USD.

Đối với Estonia, các lợi ích tài chính sẽ thu được từ các loại phí mà công dân điện tử phải trả cho chính phủ và doanh thu thuế có được từ các dịch vụ địa phương như kế toán và các hãng luật.

Đối với Tasic, người các tấm séc ẩn danh cho tất cả các tài xế của mình, một trong những điều tuyệt vời nhất về danh tính điện tử ở Estonia là các cảnh sát điều tra mọi người nộp đơn, do vậy sẽ giúp ông yên tâm về các khoản thanh toán của mình.

Khi Kumar thành lập công ty của mình, Estonia đã bắt đầu cho phép các công dân điện tử có thể mở tài khoản ngân hàng trực tuyến, nhưng vẫn còn các lớp bảo mật khác như, để nhận được thẻ cư trú của họ, người nộp đơn phải tự mình đi đến một trong 39 đại sứ quán của Estonia trên toàn thế giới và chứng minh danh tính của mình.

Những lo ngại về an ninh và bảo mật

Cũng có những lo ngại cho rằng phát triển công dân điện tử sẽ thu hút những nhân vật mờ ám, có thể bảo vệ bản thân khỏi việc bị truy tố và có thể bị trừng phạt bằng cách mở doanh nghiệp tại Estonia nhưng vẫn định cư ở bên ngoài nước này. Tuy nhiên, theo ông Karsten Staehr, một giáo sư về tài chính quốc tế và công chúng quốc tế tại Trường Đại học Công nghệ Tallin cho rằng, khả năng này là không rõ ràng, khi cho đến nay, chưa có trường hợp gian lận hay hoạt động bất hợp pháp nghiêm trọng nào bị phát hiện.

Với bất cứ hệ thống kỹ thuật số nào, bảo mật luôn được là mối quan tâm hàng đầu. Estonia, quốc gia nhỏ nằm ở phía Tây nước Nga và phía Nam của Vịnh Phần Lan, gần đây đã thông báo các kế hoạch sao lưu phần lớn các dữ liệu của mình, bao gồm thông tin ngân hàng, khai sinh, và thông tin quan trọng của chính phủ, ở nước Anh.

Trong năm 2007, quốc gia này đã phải hứng chịu cuộc tấn công mạng từ chối dịch vụ, được cho là có liên quan đến nước Nga sau khi di chuyển một tượng đài tưởng niệm chiến tranh từ thời Xô Viết ra khỏi trung tâm thành phố Tallinn, và việc vận hành như một hệ thống phân phối dành cho các trung tâm dữ liệu trong các đại sứ quán của họ trên thế giới.

“Tôi cảm thấy thuyết phục về cách họ làm tốt công việc này.” Ông Tasic cho biết. “Nhưng với việc ngày càng thu hút sự chú ý, các cuộc tấn công sẽ nhiều hơn, vì vậy hãy xem tương lai mọi thứ sẽ như thế nào.”

Tham khảo Technology Review