Nga liên tiếp tung ra phiên bản "nhái" của các ứng dụng lớn nhưng chẳng thể ngăn một số người dân nước này tiếp tục sử dụng nền tảng MXH tới từ Mỹ

Đầu tháng 3, Nga đã liên tục chặn hàng loạt nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram, Twitter. Roskomnadzor, cơ quan quản lý phương tiện truyền thông Nga cáo buộc những công ty này đã có động thái "phân biệt đối xử" đối với các phương tiện truyền thông nhà nước Nga, đồng thời vi phạm luật liên bang khi hạn chế quyền truy cập vào tài khoản của một số đơn vị truyền thông.

Sau sự việc trên, các nhà phát triển tại Nga đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội và tung ra một loạt các mạng xã hội nội địa nhằm thay thế các dịch vụ bị chặn.

Trong đó, Rossgram là ứng dụng đầu tiên được công bố. Nền tảng này trông rất giống Instagram, từ bảng màu, biểu tượng cho đến các đặc điểm nhãn hiệu khác. Những người sáng tạo ra Rossgram gọi đây là câu trả lời của Nga dành cho Instagram.

Bên cạnh đó, Grustnogram cũng được ra mắt. Grustnogram hay còn gọi là Sadgram trong tiếng Anh, được gọi là phiên bản Instagram đen trắng, nơi người Nga có thể đăng những bức ảnh đượm màu u tối, trầm buồn để “than thở” về sự cô lập trực tuyến.

"Chúng tôi rất buồn khi nhiều dịch vụ tốt và phổ biến vì nhiều lý do khác nhau đã tạm ngừng hoạt động tại Nga", những người sáng tạo ra Grustnogram chia sẻ.

Alexander Tokarev, người tạo ra Grustnogram, cho biết rằng anh đã được truyền cảm hứng để phát triển ứng dụng này sau khi nhìn thấy Rossgram. Tổng cộng, phải mất bốn người làm việc trong bảy ngày để kết hợp trang web lại với nhau.

Gần đây, một số phương tiện truyền thông nhà nước và cơ quan chính phủ của Nga đã bắt đầu đăng tải các video của họ lên RuTube. Nền tảng này do Gazprom-Media phát triển và được xem là một giải pháp thay thế cho YouTube.

Ngoài ra, vào ngày 9/5 sắp tới, Nga cũng sẽ ra mắt ứng dụng NashStore - một giải pháp thay thế của Google Play. Nền tảng này sẽ sử dụng hệ thống thanh toán Mir, nhằm thay thế cho Visa và Mastercard.

Ngay cả trước khi xung đột bùng nổ, các nhà chức trách Nga đã cung cấp kinh phí cho những người có ảnh hưởng để chuyển sang nền tảng này, một cuộc điều tra gần đây cho thấy. Nội dung tải lên được người kiểm duyệt xem xét trước khi đưa lên trang web, nhưng những người Nga đăng ký thông qua trang web của chính phủ bao gồm dữ liệu hộ chiếu có thể được "ủy quyền."

Mikhail Mishustin, Thủ tướng Nga cho biết: "Mục tiêu của cơ chế này là đáp ứng nhu cầu về hàng hóa trí tuệ. Cho đến nay, chúng tôi không thể bán chúng trên lãnh thổ quốc gia mà không có sự đồng ý của chủ bản quyền."

Danh sách các sản phẩm, có thể sẽ bao gồm phim, chương trình truyền hình và trò chơi điện tử, sẽ do một cơ quan chính phủ Nga lập và quản lý.

Về cơ bản, chính sách này đã đảo ngược những nỗ lực trong nhiều thập kỷ nhằm truy quét phim lậu và các nội dung khác có sẵn trong các cửa hàng chợ đen hoặc trên các mạng xã hội như VKontakte. Công ty đã tự hào về nỗ lực xóa các video tải lên bất hợp pháp trong những năm gần đây.

Hôm 30/3, ông Putin cũng ra lệnh cho các cơ quan chính phủ ngừng các đơn đặt hàng đối với một số hệ điều hành nước ngoài, bao gồm các sản phẩm phổ biến của Microsoft, vì "lợi ích đảm bảo tính độc lập về công nghệ và sự an toàn của cơ sở hạ tầng thông tin quan trọng của Nga". Các văn phòng chính phủ Nga đã được lệnh ngừng sử dụng các hệ điều hành nước ngoài vào năm 2025.

Tuy nhiên, hiện tại, một số quan chức Nga và thậm chí cả các cơ quan như Bộ Quốc phòng vẫn tiếp tục sử dụng các ứng dụng như Facebook bất chấp quyết định chính thức cấm từ công ty mẹ Meta.

Khi cho ra mắt những phiên bản tương tự với các nền tảng xã hội nổi tiếng trên toàn cầu, Nga sẽ phải đối mặt với các vấn đề về sở hữu trí tuệ. Về điều này, vào ngày 30/3, chính phủ Nga tuyên bố rằng họ sẽ bắt đầu thực hiện cơ chế nhập khẩu song song (parallel import), điều này cho phép bỏ qua các hạn chế về bản quyền.