Tìm hiểu về cách xây dựng độc đáo: hoàn thành nhà ở trong vài chục tiếng, tuổi thọ hàng chục năm không hỏng

Trong khi ta đã quen với việc xây nhà kiểu cũ, từ móng xây lên và đặt từng viên gạch trát từng chút vữa thì hôm nay, bạn sẽ biết thêm về một cách xây nhà nữa cực kì nhanh chóng.

Được gọi là nhà dựng sẵn (prefacbricated building hay gọi tắt là prefab), cách xây này sẽ dựng nên một toàn nhà từ những mảnh ghép của một phần nhà hoàn chỉnh đã được chuẩn bị trước. Vật liệu sẽ được mang đến tận vị trí xây nhà để tiến hành lắp đặt. Việc này sẽ khiến bạn có cảm giác các công nhân đang chơi một bộ lego khổng lồ vậy.

Video thời gian về cách dựng nhà xây sẵn, với mỗi giây video tương ứng với một phút thực tế.

Nhưng không phải bây giờ ta mới có được kĩ thuật này hay nghĩ ra việc xây dựng tiện lợi ấy, việc những công trình kiến trúc mọc lên đã rải khắp chiều dài lịch sử.

Có lẽ căn nhà prefab đầu tiên là “căn nhà tranh Manning”, được xây dựng bởi một người thợ mộc London có tên Henry Manning, xây nên ngôi nhà bằng những phần được làm sẵn và lắp ghép lại. Thời điểm ấy là năm 1837, theo như tờ báo South Australia Record đưa tin và cho tới bây giờ, vẫn còn những tòa nhà như vậy lưu giữ được tại nước Úc, một trong số đó là Friends Meeting House.

Friends Meeting House hiện vẫn còn đang được sử dụng.

Đến năm 1853 thì tầm quan trọng của những căn nhà xây dựng nhanh như vậy mới thực sự hiện rõ, khi mà nhiều trăm người đã tới đất nước Úc từ khắp nơi như Liverpool, Boston hay Singapore.

Ở đất nước Barbados nằm tại Châu Mỹ, những căn nhà dựng sẵn như vậy được gọi là nhà Chattel (nhà của nô lệ), bởi lẽ những người da đen thời ấy có rất ít quyền xây dựng trên đất không phải của mình.

Năm 1855 trong Chiến tranh nước Nga (chiến tranh Krym), kĩ sư Isambard Kingdom Brunel, người được cho là kĩ sư thiên tài nhất trong lịch sử ngành, đã nhận nhiệm vụ xây lên những bệnh viện dựng sẵn. Chỉ trong vòng 5 tháng, ông đã xây dựng được 1.000 bệnh viện, với đầy đủ những hệ thống cần thiết như xử lý nước thải, hệ thống thông gió và nhà vệ sinh xả nước. Chỉ trong vòng tháng 3 năm 1856 cho tới tháng 9 năm 1857, tỉ lệ tử vong đã giảm từ 42% xuống chỉ còn 3,5%.

Bệnh viện Renkioi của kiến trúc sư Isambard Kingdom Brunel.

Khối căn hộ được dựng sẵn đầu tiên trên thế giới đến từ đất nước Liverpool. Quá trình xây dựng được phát minh bởi thiên tài sáng chế John Alexander Brodie, người cũng đã phát minh ra lưới cầu môn bóng đá. Dù vậy phát minh này không được áp dụng rộng rãi ở chính quê nhà Liverpool của nó nhưng lại lan rộng ra nhiều nơi khác, đặc biệt là vùng Đông Âu.

Trong cơn sốt vàng tại đất Mỹ, nhà được dựng sẵn cũng trở nên thông dụng và thường được đi theo một bộ lắp ráp chung. Thời đó, vào những năm 1908, người ta có thể đặt hàng một ngôi nhà qua đường bưu điện.

Vào Thế chiến thứ Hai, những ngôi nhà được dựng sẵn như vậy trở nên cực kì thông dụng, bởi những nhu cầu cần xây dựng nhà cửa nhanh cho các đơn vị lính. Những căn lều Quonsnet được sử dụng làm căn cứ cũng như nhà ở cho lính Mỹ và lính Anh cũng có riêng cho mình những căn cứ như vậy, với tên lều Nissen và nhà chứa máy bay Bellman.

Lều Quonsnet của Mỹ.

Lều Nissen của Anh.

Sau chiến tranh, những khu vực bị tàn phá nặng nề được cấp phép xây dựng nhà dựng sẵn với số lượng lớn. Thời điểm ấy, gần 160.000 căn nhà đã được dựng tại Anh và tới thời điểm năm 1948, tổng chi phí đã lên tới gần 216 triệu bảng Anh. Khu vực nhà dựng sẵn rộng lớn nhất tại Anh là Belle Vale tại Nam Liverpool, nơi có tới hơn 1.100 căn nhà dựng sẵn được xây ngay sau Thế chiến thứ Hai. Những năm 1960, khu vực này bị dỡ bỏ hoàn toàn gây ra những sự bất bình lớn trong dư luận và công chúng, bởi những căn nhà prefab rất thịnh hành thời bấy giờ.

Mục tiêu chính mà những căn prefab hướng tới là những gia đình nhỏ, với thiết kế nhà chỉ cần một sảnh nhỏ trước nhà, hai phòng ngủ và một phòng tắm có bồn, nhà vệ sinh riêng biệt và phòng khách gần bếp. Vật liệu xây dựng cũng đơn giản với thép, nhôm, các thanh gỗ hay amiăng. Với thiết kế và lắp đặt đơn giản, những ngôi nhà như vậy có thể được xây lắp tại bất kì đâu, vận chuyển tới bất kì đâu trên toàn quốc.

Villa Undine, được xây dựng tại Đức từ năm 1885.

Những năm 1950 và 1960, nước Mỹ sử dụng những ngôi nhà dựng sẵn này cho quân đội cũng như những người lính trở về sau cuộc chiến, những lớp học được xây như vậy cũng lan rộng ra khắp Vương quốc Anh trong khoảng thời gian này.

Đa số những căn prefab được thiết kế với tuổi thọ 5 tới 10 năm, nhưng chúng đã quá thọ so với tuổi dự kiến, bởi lẽ có nhiều căn vẫn đứng vững cho tới thời điểm này. Như vào năm 2002, vẫn còn hơn 700 căn nhà prefab tại Bristol, Anh. Tới thời điểm gần đây, nhà được xây sẵn đang dần hồi sinh, theo bước những sự kiện bùng nổ dân số dẫn tới thiếu nhà cửa.

Những căn prefab ngày nay cũng đã thích nghi với hơi hướng hiện đại của thiết kế nhà cửa. Chúng không còn được so sánh với những ngôi nhà di động trên xe nữa, và trở thành một kiến trúc phức tạp và hiện đại. Hơn nữa, prefab trở nên thân thiện với môi trường hơn nhờ việc sử dụng những vật liệu an toàn hơn cho Trái Đất.

Hiện đại hơn đi kèm với kiểu dáng đa dạng hơn, người ta có thể lựa chọn cho mình một căn nhà có thiết kế, màu sắc ưa thích và với căn bản là ngôi nhà có thể tự lắp ráp tại chỗ, người mua có thể tự mua thêm những phần khác, thêm phòng hay ví dụ như thêm một hệ thống pin năng lượng Mặt Trời trên mái, miễn là họ đủ đất và đủ chỗ. Tất cả sẽ được thiết kế dựa theo điều kiện khí hậu và địa hình địa phương, khiến cho các căn prefab thích nghi được hơn nhiều so với những năm về trước.

Hiện tại đã có những thiết kế mới hơn cho những căn nhà xây dựng sẵn như vậy với cái tên perrinepod, rất thuận tiện với thời gian xây dựng chỉ với 3 ngày và sử dụng những vật liệu thân thiện với môi trường.

Kỉ lục về xây dựng nhà dựng sẵn đang thuộc về chuỗi cửa hàng đồ ăn nhanh McDonald’s, với tổng cộng thời gian xây dựng và chuẩn bị đồ đạc, mở bán hàng chỉ trong vỏn vẹn 13 tiếng đồng hồ, không tính thời gian chuẩn bị móng xây nhà.

Tại Anh, các chuỗi siêu thị lớn cũng được xây theo cách thức đó, đảm bảo được tiến độ xây dựng cực nhanh để có thể đi vào sử dụng nhanh nhất có thể.