3 ngân hàng Trung Quốc lén lút kiểm tra khách hàng bằng máy phát hiện nói dối

Có ít nhất ba ngân hàng nhà nước lớn của Trung Quốc đang sử dụng máy kiểm tra nói dối mà không hề thông báo cho khách hàng của họ biết, theo nguồn tin truyền thông của chính phủ.

Ngân hàng Trung Quốc, Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc và Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc là ba trong số những tổ chức tài chính đã được chọn để cộng tác với Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, về việc triển khai các công nghệ phát hiện nói dối mới nhất trong các dịch vụ tài chính để cải thiện việc "tiếp thị", "hiệu quả" và "an ninh", đầu báo Xinhua cho biết vào hôm thứ Hai. Các ngân hàng sử dụng công nghệ viễn thám (remote sensing) để thu thập và phân tích dữ liệu sinh trắc học của khách hàng, chẳng hạn như biểu hiện trên khuôn mặt, màu da, nhiệt độ cơ thể, nhịp tim và giọng nói.

Các nhà khoa học dẫn đầu của dự án nói rằng hơn 10 gói giải pháp kỹ thuật đã được phát triển cho các khách hàng của họ và được triển khai trong các môi trường khác nhau. "Không thể chấp nhận được, công nghệ này không phải là mới nhưng tôi không ngờ nó lại được sử dụng cho mục đích này. Họ đang phục vụ khách hàng hay thẩm vấn nghi phạm?" Zhang Houcan, giáo sư tâm lý của Đại Học Bắc Kinh cho biết.

Nhóm dự án và các ngân hàng thương mại có tên trong báo cáo không đưa ra bình luận nào.

Máy phát hiện nói dối truyền thống cần phải gắn cảm biến có dây trên cơ thể của đối tượng thử nghiệm. Nhưng thế hệ máy mới đã không cần đến dây nữa nên khách hàng không hề hay biết họ là đối tượng của cuộc thử nghiệm cho nên họ không thể nào gian lận được máy này, cho dù đó là điệp viên được huấn luyện kỹ đi nữa. Các kết quả máy đưa ra rất chính xác theo như các nhà lãnh đạo dự án cho biết.

Từ lâu, công nghệ này đã xuất hiện trong nhiều thập kỷ trước nhưng việc sử dụng nó được giới hạn chặt chẽ trong các lĩnh vực pháp luật và thực thi pháp luật. Nhưng với sự tiến bộ công nghệ gần đây thì các cảm biến và máy tính trong máy kiểm tra nói dối đã giảm đáng kể kích thước và độ phức tạp, khiến nó khó phát hiện hơn. Điều này có thể mang lại nhiều rắc rối ví dụ như các ngân hàng có thể sử dụng nó theo dõi cảm xúc của khách hàng để bán các sản phẩm tài chính của họ hiệu quả hơn.

Luật sư Zhang Fujie ở Thượng Hải chỉ ra rằng việc sử dụng máy phát hiện nói dối tương đương với việc ghi âm cuộc trò chuyện mà không thông báo cho khách hàng, nó có thể bị kiện vào tội danh xâm phạm quyền riêng tư. Nhưng ông cho biết hiện không có điều luật hoặc quy định để hạn chế việc sử dụng máy phát hiện nói dối ở Trung Quốc, và các ngân hàng có thể biện minh họ sử dụng cho mục đích an ninh, chẳng hạn như việc xác minh danh tính của khách hàng. Tại Mỹ, có Đạo luật Bảo vệ nhân viên khỏi máy phát hiện nói dối để tránh việc sử dụng máy trái phép với người lao động. Nhưng trong một số trường hợp, chẳng hạn như trộm cắp và tham ô, máy kiểm tra nói dối được phép sử dụng theo một quy trình chuẩn.

Một số ứng dụng cũng đã khẳng định có thể giúp người dùng tiến hành kiểm tra nói dối trên smartphone.

Tham khảo BI