Bí mật tạo nên sự quyến rũ cho phái đẹp, và cả Apple - công ty chuyên ẩn dấu những điều thú vị và tinh tế nhất của mình rất sâu phía bên trong sản phẩm.
Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 1.

Ngày 10/9/2019, Apple công bố iPhone 11 và iPhone 11 Pro với thế giới.

Trong bài thuyết trình ngắn gọn trên sân khấu, Phil Schiller - Phó chủ tịch tiếp thị toàn cầu của Apple - nói một cách thoáng qua về con chip U1 mới. Nó cũng chiếm một vị trí khiêm tốn, lọt thỏm trên màn hình giới thiệu giữa một đống các tính năng hấp dẫn khác như camera, kích thước màn hình, thời lượng pin...

Tất cả những người theo dõi sự kiện đều có cơ hội trông thấy nó, con chip Apple U1. Nhưng hầu hết mọi người sẽ quên nó ngay và luôn, sau khi sự kiện kết thúc.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 2.

Chip U1 xuất hiện thoáng qua trong sự kiện Apple ngày 10/9/2019.

Lật lại quá khứ thì vào năm 2012, chính Phil Schiller đã làm một điều tương tự. Trong thông báo giới thiệu và mô tả tính năng của TouchID có hình một máy đọc thẻ tín dụng. Đó là thiết bị Hypercom, được trình bày trên màn hình như một trường hợp sử dụng tiềm năng cho TouchID. Khi đó, không một ai nghĩ tới đóng góp của nó với sự thành công của Apple Pay sau này. Nhưng lịch sử đã chứng minh, chính tính năng tiềm ẩn đó mới là thứ quan trọng nhất của TouchID. Và với con chip U1, lịch sử có thể sắp được lặp lại một lần nữa.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 3.

Trước hết, hãy tìm hiểu con chip U1 này là gì. Theo văn bản trên trang web của Apple, thì con chip U1 sử dụng công nghệ Ultra Wideband (UWB) để "nhận thức không gian" - cho phép iPhone 11 định vị chính xác các thiết bị Apple được trang bị U1 khác. 

"Hãy suy nghĩ GPS ở quy mô phòng khách của bạn. Vì vậy, nếu bạn muốn chia sẻ tệp tin với ai đó bằng AirDrop, chỉ cần trỏ iPhone của bạn vào máy của họ và họ sẽ là người đầu tiên trong danh sách", Apple mô tả.

Và, nếu đúng như những gì Apple mô tả, đây chính xác là một sự khởi đầu.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 4.

Mô tả đơn giản về U1 trên trang chủ Apple.

Cốt lõi của chip U1 - UWB - là công nghệ vô tuyến băng tần cực rộng. Nó thực chất là một công nghệ truyền tín hiệu không dây, hoạt động ở khoảng cách gần, tiết kiệm điện và băng thông rộng (> 500MHz, trong khi Wi-Fi thường chỉ là 22MHz hoặc 40MHz).

Nhờ đó, nó có thể được sử dụng để làm radar tầm gần, định vị thiết bị. UWB cũng có thể được sử dụng cho nhiều trường hợp khác nhau, ví dụ như trong thiết bị AR, VR và MR (thực tế ảo hỗn hợp) để có thể theo dõi các đối tượng dựa trên mối quan hệ không gian. Hiện tại Apple đang sử dụng laser và hệ thống IR (trong Face ID) để làm điều này. Nhưng với các tín hiệu vô tuyến, mọi thứ sẽ chính xác và đơn giản hơn.

Theo dự đoán của giới công nghệ, chip Apple U1 sử dụng một biến thể của IEEE 802.15 WPAN, một phiên bản cải tiến từ hiệp hội tiêu chuẩn IEEE 802.15.4z mà Apple là thành viên tích cực. Theo một cách hiểu đơn giản thì IEEE 802.15.4z muốn tập hợp và tiếp thu các thuật ngữ đơn giản đồng thời mở rộng chúng, như Bluetooth, NFC, WiFi và các tiêu chuẩn hay giao thức mạng khác.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 5.

Công nghệ UWB hoạt động tương tự như radar dò thiết bị.

Để có thể hiểu một cách cụ thể hơn thì UWB có thể đóng vai trò như một loại radar cá nhân, có thể tự tham chiếu các sóng mà nó phát ra và dội lại, để định vị không gian xung quanh với độ chính xác cao. Và nếu Apple có thể biến nó thành một tiêu chuẩn mở thì bạn có thể tưởng tượng đến một thế giới mà UWB có thể được ứng dụng như giúp con người và các phương tiện phát hiện ra nhau, dự đoán trước để tránh va chạm không mong muốn.

Dựa trên việc phát ra các tín hiệu dạng xung và đo thời gian phản hồi, các thiết bị có thể tính toán được thời gian bay của xung và từ đó xác định được khoảng cách chính xác giữa chúng. Về chi tiết thì chúng liên quan tới vấn đề hiệu suất và các dạng xung khác nhau, nhằm cải thiện độ chính xác chứ không chỉ dựa vào một xung tín hiệu duy nhất. Cách thức hoạt động này rất giống với GPS.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 6.

Decawave's DW1000

Công nghệ mà chip Apple U1 sử dụng được cho là tương tự với chip IC Radio Decawave's DW1000. Con chip này có thể xác định độ chính xác trong khoảng hơn 10 cm và về mặt lý thuyết, Apple có thể đạt độ chính xác cao hơn 3 cm với công nghệ này. Để dễ hình dung thì Decawave DW1000, có thể chuyển 6,8Mb dữ liệu trên giây với độ chính xác hơn 100 lần so với WiFi hoặc Bluetooth. Nó cũng có thể đạt tới khoảng cách 290 mét với yêu cầu năng lượng tối thiểu, trong khi tốc độ nhanh hơn 50 lần so với độ trễ GPS tiêu chuẩn. Và nếu dùng con chip này làm cơ sở để so sánh, bạn hoàn toàn có thể tưởng tượng Apple U1 sẽ trở nên quan trọng như thế nào.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 7.

Về cơ bản, với sự tồn tại trên 3 mẫu iPhone 11, con chip U1 bước đầu sẽ giúp cho tính năng AirDrop hoạt động chính xác hơn.

"Với U1 và iOS 13 , bạn có thể hướng iPhone của mình về phía người khác và AirDrop sẽ ưu tiên thiết bị đó để bạn có thể chia sẻ tệp nhanh hơn", Apple chia sẻ về công nghệ này trên trang chủ.

Bắt đầu với AirDrop, Apple có thể sẽ tạo ra mạng truyền thông xã hội thiên về chia sẻ tệp lớn nhất thế giới, dành cho nhóm tuổi 14-23. Với công nghệ được tích hợp trong tất cả các iPhone mới, mạng xã hội này sẽ cho phép người dùng có thể chia sẻ nội dung, dữ liệu dựa trên quyền được tích hợp, một cách hoàn toàn bảo mật và an toàn. Hãy tưởng tượng việc có thể truyền tay các video, hình ảnh với độ phân giải cực cao tới đối tượng chính xác trong không gian hẹp như phạm vi một căn phòng. Đây rõ ràng là một cơ hội mở đầy tiềm năng, giữa một thế giới đang khẩn thiết yêu cầu sự riêng tư và bảo mật chưa từng có từ trước tới nay.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 8.

AirDrop là ứng dụng thực tiễn đầu tiên của chip U1 trên iPhone.

Quay lại vấn đề kỹ thuật thì trên thực tế, khái niệm ban đầu về công nghệ này chính là iBeacons, một hệ thống tính năng đã bị Apple bỏ rơi trong quá khứ. Công nghệ này tập trung vào Bluetooth và Bluetooth Low Energy (BLE), dựa trên ý tưởng về việc tận dụng Bluetooth để tương tác và nhận dữ liệu từ các cảm biến không dây (gọi là các Beacons).

Song song với nghiên cứu về iBeacon, Apple đã thử nghiệm một công nghệ mới hơn và chính xác hơn trong phòng thí nghiệm vào năm 2005. Đến năm 2006, trước khi iPhone được công bố, công ty đã xin cấp bằng sáng chế cho công nghệ radio Ultra-wideband. Tuy nhiên sau đó công nghệ này không đạt được độ chính xác như mong muốn và Apple đã từ bỏ khái niệm iBeacon.

Tuy nhiên gần đây, công ty đã nộp đơn xin thêm một vài bằng sáng chế xoay quanh UWB. Và viễn cảnh mà các bằng sáng chế này mô tả cho thấy nó có thể có những ứng dụng thực tiễn vô cùng phong phú trong liên lạc không dây, thiết bị gia dụng, phụ kiện thú cưng và nhiều ứng dụng khác.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 9.

Con chip Apple U1 sẽ trông như thế này.

"Tôi đã nghiên cứu bằng sáng chế trong hơn 35 năm và đặc biệt là bằng sáng chế của Apple. Các bằng sáng chế về UWB đã được tôi rất quan tâm vì tôi biết UWB sẽ không chỉ trở thành một hệ thống bản đồ trong nhà, như GPS cho không gian gia đình, mà nó sẽ trở nên quan trọng đối với môi trường AR / MR / VR để điều chỉnh tốt các tọa độ không gian. UWB cũng sẽ rất hữu ích với ô tô, máy bay không người lái và các hệ thống robot", nhà khoa học Joachim S. Hammerschmidt, người theo sát Apple nhiều năm qua cho biết.

Ông thậm chí tuyên bố có thể "viết một cuốn sách" về cách những điều này sẽ diễn ra, chỉ thông qua các bằng sáng chế của Apple.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 10.
Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 11.

Hiện tại, dù Apple chỉ đề cập gián tiếp tới chip U1 trong loạt iPhone 11 mới, nhưng nhiều khả năng nó sẽ là một phần của Apple Watch Series 5 hoặc phiên bản smartwatch tiếp theo. Trong tương lai, U1 có thể tồn tại trong AirPods, vỏ đựng AirPods, Apple Glass, MacBook Pro và tất cả các thiết bị độc lập khác.

Đi kèm với nó có thể là các thẻ Apple Tag mà hiện tại có thể tạm gọi là AppleLocate, có thiết kế như một mảnh kim loại nhỏ khoảng 2 inch. Sự tồn tại của chúng nhằm giám sát vị trí của các thiết bị được gắn vào, đưa ra cảnh báo về iPhone khi phát hiện vật thể rời khỏi phạm vi nhất định. Rõ ràng, việc đánh cắp một sản phẩm của Apple trong tương lai sẽ càng trở nên khó khăn hơn, với công nghệ này.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 12.

Apple U1 và vông nghệ UWB có rất nhiều ứng dụng thực tiễn trong tương lai, khi được tích hợp trong các thiết bị khác nhau.

Ngoài ra, sự kết hợp giữa chip U1 và A13 Bionic có thể sẽ tạo ra một trong những hệ thống phân tích và ánh xạ không gian tinh vi nhất từ trước tới nay, trên bất kỳ thiết bị gia dụng nào. Hệ thống có thể tự xây dựng bản đồ AR / MR / VR của bất kỳ không gian trong nhà nào, chỉ trong vài phút. Đây có lẽ là mơ ước của tất cả các công ty công nghệ, nhằm khai thác triệt để cơ hội kinh doanh trong ngôi nhà của mọi khách hàng, điển hình như cách cách công ty bán máy hút bụi đang bắt đầu vẽ bản đồ ngôi nhà của bạn.

Ngoài ra, U1 còn có tiềm năng rất lớn trong việc phát triển Apple Glass. Được tích hợp cùng với các con chip Siri và chip âm thanh mới mà Apple đang làm việc, mẫu kính này sẽ là thế hệ kính thông minh đầu tiên có khả năng giao tiếp giọng nói, chỉ đường và hỗ trợ tìm kiếm khi bị thất lạc.

Apple Glass có thể sẽ được tích hợp chip U1 cùng nhiều công nghệ tiên tiến nhất của Apple.

Và với khả năng định vị trong không gian, chip Apple U1 sẽ được sử dụng để giúp giải mã các cử chỉ tay trong môi trường AR / MR / VR. Trong tương lai, ngôn ngữ ký hiệu có thể sẽ hoàn toàn thay thế cho các loại bàn phím QWERTY thông dụng. Người dùng có thể sẽ mất đôi chút thời gian để làm quen với các thao tác cử chỉ mới, nhưng cùng với phương thức giao tiếp âm thanh, các trải nghiệm sử dụng trên thiết bị Apple sẽ hoàn toàn khác biệt với mới mẻ, đầy tính ứng dụng cao hơn. Hãy nhớ lại cách Apple đã thay đổi khái niệm bấm phím số bằng thao tác vuốt chạm trên màn hình cảm ứng, bạn sẽ phấn khích với một tương lai được vẽ bởi con chip U1 này.

Người dùng cũng có thể hoàn toàn quên đi Samsung Pay, khi Apple Card đã ra đời và cùng với sự tồn tại của con chip U1, trải nghiệm thanh toán cũng có thể hoàn toàn thay đổi. Bước vào một cửa hàng tích hợp AppleLocate, thiết bị trên tay người dùng được định vị chính tác tới từng milimet, cho phép bạn tiến hành thao tác thanh toán thông qua FaceID bằng cách nhìn vào điện thoại ngay khi chọn được một món đồ ưng ý mà không cần phải tới quầy lễ tân. Sau đó, tự tin cầm nó bước ra khỏi cửa hàng vì giao dịch đã được hoàn thành một cách nhanh chóng và chính xác. Cũng không khó để tưởng tượng AppleLocate được sử dụng tương tự tại các địa điểm công công hay với dịch vụ y tế.

Có thể nói, hoàn toàn có khả năng một hình thức của UWB sẽ thay thế hoàn toàn công nghệ NFC hiện nay, cho các giao dịch thanh toán trong thế giới thực. Tất nhiên, điều này sẽ khó có thể diễn ra trong một vài năm tới bởi cần thời gian để nâng cấp các hệ thống thanh toán nhưng nó có thể hiện diện trong thập kỷ sau.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 14.

Có một câu hỏi được đặt ra ở đây là: Nếu chip U1 kỳ diệu tới như vậy, tại sao nó không được công bố công khai tại sự kiện Apple mà chỉ được đề cập hết sức nhẹ nhàng trên trang chủ của công ty?

Có nhiều nguyên nhân lý giải cho việc này. Đơn giản như các phần mềm cần thiết trên iOS hiện tại chưa được phát hành. Cần một thời gian để người dùng làm quen và chấp nhận với AppleLocate. Sự kiện ra mắt iPhone đã có đủ thông tin mới và không còn nhiều thời gian để chia sẻ về U1 với tất cả mọi người... Cũng có thể, Apple cho rằng một số người sẽ thấy thích thú với U1 cùng các ứng dụng tiềm năng của nó, nhưng đó có thể là các nhà nghiên cứu, chuyên gia hơn là người dùng phổ thông.

Đồng thời, U1 cũng dễ dàng động chạm tới vấn đề quyền riêng tư, khi cách thức hoạt động của nó liên quan tới việc định vị chính xác vị trí người dùng, cũng như việc gửi một lượng lớn các thông tin mã hóa và dữ liệu. Đây là vấn đề hết sức nhạy cảm, có thể làm dấy lên các tranh luận ở thời điểm hiện tại.

Bí mật của U1 - Con chip có khả năng thay đổi lịch sử Apple - Ảnh 15.

Công nghệ UWB vẫn chưa được kiểm soát hoàn toàn bởi Apple. Ảnh minh hoạ lỗi cập nhật iOS 13.1.3

Quan trọng hơn cả, có thể con chip U1 này cùng công nghệ UWB hiện vẫn chưa thực sự hoàn thiện. Điển hình là việc nó được cho là nguyên nhân khiến nhiều mẫu iPhone 11 gặp lỗi nghiêm trọng về phần cứng khi cập nhật lên iOS 13.1.3. Mức độ nghiêm trọng của sự cố khiến một số trường hợp iPhone không thể sửa chữa được và buộc người dùng phải mang ra Apple Store để được đổi máy mới.

Tuy nhiên, dù muốn che dấu hay chưa công khai, tất cả những gì có thể được vẽ nên bởi con chip U1 đã và đang là những gì Apple muốn hướng tới. Và nó chắc chắn sẽ là một phần quan trọng để định hình thế hệ sản phẩm tiếp theo của Apple, cũng như tương lai của thế giới công nghệ hiện đại. Với những người am hiểu và hứng thú với công nghệ mới, giờ là lúc để chuẩn bị và sẵn sàng cho một tương lai đầy sự thách thức và cám dỗ. Còn với người dùng thông thường, bạn có thể chậm rãi để được ngạc nhiên và tận hưởng những điều thú vị mà Apple sẽ mang tới qua các sản phẩm của mình.


Bảo Nam
Nhật Ánh
Theo Trí Thức Trẻ07.11.19