Vào 28 tháng 4 năm ngoái, Marvel ra mắt bộ phim Avengers: Infinity War đã được fan mong chờ từ rất lâu. Và ngay lập tức, bộ phim này trở thành một cú hit lớn, khi thu về cho hãng tới 338.332.540 USD trong tuần đầu công chiếu, và đến nay con số này đã lên tới 2.048.359.700 USD.

Có rất nhiều yếu tố tạo nên sự thành công của bộ phim này. Đầu tiên ta phải kể tới bộ đôi đạo diễn tài năng Joe Russo và Anthony Russo. 2 anh em nhà Russo như có duyên với thể loại phim siêu anh hùng của Marvel, khi bất cứ bộ phim nào của họ cũng được công chúng đón nhận nồng nhiệt.

Tiếp theo là về dàn diễn viên và nhân vật ‘khủng’ xuất hiện trong phim. Đây là một bộ phim có tính crossover, tức gồm nhiều nhân vật từ các phim đã xuất hiện trước đó tương tác với nhau. Dù bạn là fan của siêu anh hùng nào đi chăng nữa, dù bạn thuộc team Captain America hay team Iron Man cũng đều có thể thưởng thức bộ phim này, vì họ đều xuất hiện tại đây.

Nhưng một yếu tố vô cùng lớn làm nên sự thành công của bộ phim này, và cả phần kế tiếp là Avengers: End Game nằm ở nhân vật phản diện chính: Thanos. Khác hoàn toàn với nhiều vai phản diện đã xuất hiện ở các bộ phim của Marvel trước đó, Thanos được đánh giá rất cao, thậm chí được trao danh hiệu ‘Nhân vật phản diện tuyệt vời nhất trong các bộ phim siêu anh hùng’.

Marvel Comics và DC Comics là 2 hãng kỳ phùng địch thủ, không đội trời chung nhưng có rất nhiều nhân vật của 2 hãng được vay mượn từ nhau. Như nhân vật Shazam DC và Captain Marvel của Marvel đều lấy ý tưởng từ một nhân vật mang tên Captain Marvel của một hãng thứ 3 mang tên Fawcett Comics. Sau những vụ kiện tụng dài hơi, Marvel đã mua lại được bản quyền cái tên này, còn DC Comics thì buộc phải chuyển tên nhân vật của mình thành Shazam.

Thanos cũng là một trường hợp tương tự. Nhân vật này được tác giả Jim Starlin sáng tác vào năm 1973 để trở thành một vai phản diện trong cuốn truyện The Invincible Iron man #55. Tên của nhân vật được lấy từ vị thần Hy lạp về Chết chóc Thanatos, tương tự như nhân vật anh trai của hắn là Eros - cũng là một vị thần của thần thoại Hy Lạp.

Nhiều bạn đọc lúc bấy giờ đã thấy được rằng vẻ bề ngoài cũng như sức mạnh của Thanos có nhiều điểm giống với Darkseid - một nhân vật của DC Comics được công bố 3 năm trước đó bởi Jack Kirby - tác giả truyện tranh tài năng đã tạo ra các nhân vật ‘cốt cán’ của Marvel như Captain Marvel, Hulk, Thor, Silver Surfer…

Nhưng theo tác giả Jim Starlin thì dự tính ban đầu của ông dành cho nhân vật Thanos lại hoàn toàn khác. Mặc dù ông thừa nhận rằng Thanos và các nhân vật của hành tinh Titan được xây dựng dựa trên ý tưởng về các vị Tân Thần giống với nhân vật của Jack Kirby, nhưng Thanos lúc đầu chỉ là một kẻ lang thang Vũ trụ để tìm kiếm tri thức. Sự giống nhau giữa 2 nhân vật chỉ hiện ra khi biên tập viên Roy Thomas gợi ý Starlin nên cho Thanos một vẻ ngoài mạnh mẽ hơn, để hắn không những có trí tuệ phi thường mà còn có thể chất khó bì được.

DC Comics cũng biết rõ điều này và như một trò đùa, đã cho nhân vật Darkseid một lần nhặt được Găng tay vô cực (Infinity Gauntlet) - vũ khí tối thượng của Thanos, nhằm khai thác sức mạnh của 6 viên đá vô cực. Nhưng cuối cùng kẻ phản diện của DC lại không sử dụng được nó, và được trợ tá của mình thông báo rằng “Đây là vũ khí của một thực tại khác, nó vô dụng tại đây.”

Giống như rất nhiều nhân vật phản diện khác trong Thế giới truyện tranh siêu anh hùng, Thanos có một tuổi thơ rất ‘dữ dội’. Hắn được sinh ra trên Titan, 1 mặt trăng của sao Mộc và là con của A’lars và Sui-San.

Do mắc một gen đột biến mang tên Devient, Thanos ngay từ khi sinh ra đã xấu xí, có màu da xám xịt và thân hình nặng nề, cục mịch. Mẹ của hắn ngay từ khi nhìn thấy con mình đã nói rằng “Tôi nhìn thấy ác quỷ trong mắt của nó” và định lấy dao để giết hắn ngay trong phòng đẻ!

Thanos bị gia đình lẩn tránh và dần dần thần tượng hình tượng cái chết và cả nữ thần cai quản cái chết - Mistress Death. Lớn lên, hắn ăn cắp một phi thuyền và du hành Vũ trụ để đi tìm tay sai cũng như tu luyện sức mạnh bản thân.

Khi trở lại quê hương, hắn ném bom nguyên tử để giết chết hàng ngàn đồng bào trên Titan, dùng dao mổ xẻ dã man người mẹ của mình. Sau khi thực hiện những hành động man rợ này, hắn được phong là Gã Titan điên loạn, tiếp tục đi lang thang để tìm cách thống trị Vũ trụ.

Một trong những điều đáng gờm nhất của Thanos: hắn là một nhân vật rất toàn diện về cả thể chất lẫn trí tuệ. Về mặt thể chất, Thanos có siêu sức mạnh vượt xa Thor, Silver Surfer, siêu tốc độ và phản xạ, sức bền không mệt mỏi, khả năng hồi phục nhanh chóng. Còn về mặt trí tuệ, hắn có IQ vượt mặt cả những nhân vật được đánh giá cao về đầu óc nhất của Marvel như Mr.Fantastic hay Dr.Doom.

Vũ khí nổi tiếng nhất của Thanos là chiếc Găng tay vô cực, có khả năng thu nhận được tất cả sức mạnh của 6 viên đá Vô cực, bao gồm:

Thanos cũng đã có lần thu nhận được Trái tim của Vũ Trụ (Heart of the Universe) biến hắn thành nhân vật quyền năng nhất, không có bất cứ siêu anh hùng nào có thể động vào một mảnh áo của hắn trước khi bị ‘tan biến’.

Thanos là một nhân vật then chốt trong các bộ truyện của Marvel, nhưng truyện tranh và phim ảnh lại là 2 phạm trù hoàn toàn khác nhau. Đã có nhiều nhân vật tuyệt vời, có nhiều tiềm năng nhưng khi lên phim lại không lấy lòng được người xem và trở nên lãng phí. Nhưng ngược lại, có những nhân vật không có tên tuổi nhưng qua bàn tay của những đạo diễn tài năng thì lại trở nên thành công.

Đối với Thanos, thì đây là một nhân vật đỉnh cao trong truyện, song còn được đưa lên một tầm cao mới khi được chuyển thể lên phim. Nhiều nhà bình luận phim đã tặng cho Thanos danh hiệu ‘Vai phản diện tuyệt vời nhất trong lịch sử phim siêu anh hùng’, nhưng những yếu tố nào đã tạo lên điều này?

Marvel từ trước đến nay hay bị giới chuyên gia đánh giá thấp về các vai phản diện, gồm nhiều những nhân vật theo dạng ‘dùng một lần’ và không để lại bất cứ ấn tượng gì cho người xem. Ta có thể điểm tên những nhân vật này như Obadiah Stane trong Iron Man 1, Justin Hammer trong Iron Man 2, Malekith trong Thor: The Dark World, Alex Pierce trong Captain America: The Winter Soldier và Ronan the Accuser - Guardians of the Galaxy.

Nếu như không phải ‘fan cứng’ của Marvel và xem đi xem lại các bộ phim nói trên, có lẽ bạn sẽ phải Google lại tên của những nhân vật này để biết được họ là ai. Đây quả thực là những vai phản diện rất ‘đáng quên’, chỉ là những ‘tấm lót đường’ trong cuộc phiêu lưu của các siêu anh hùng.

Các bộ phim siêu anh hùng đều phải đi theo một cấu trúc đã định sẵn, đó là nhân vật chính phải ngăn chặn một kẻ xấu đang có một kế hoạch sẽ ảnh hưởng tới sự sống còn của nhân loại. Thế nhưng để có được một nhân vật phản diện đáng nhớ, thì kế hoạch này phải đi đến một mục đích xác thực, mà qua mắt nhìn của hắn thì đó là một mục đích đúng đắn.

Những nhân vật nói trên đều có những âm mưu xấu xa, thế nhưng người xem khi nghe thấy kế hoạch của họ thì đều cảm thấy quá tầm thường. Những kế hoạch này đi đến một mục đích thật nhỏ bé và ích kỉ như để kiếm lợi lộc, quyền lực cho bản thân hoặc đơn giản vì họ xấu xa nên phải đi giết người?

Đây chính là điểm khác biệt giữa Thanos với những vai phản diện trước đây của Marvel, vì hắn là:

Nếu ai là fan của các bộ truyện tranh Marvel và đã đi xem Avengers: Infinity War thì sẽ biết: Thanos trong truyện và lên phim có 2 mục đích hành động khác nhau. Cả 2 đều chu du muôn nơi để đi tìm những viên đá Vô cực để tăng sức mạnh cho mình, nhằm làm tan biến một nửa sinh vật trong Vũ trụ. Nhưng Thanos trong truyện làm điều này để gây ấn tượng với Mistress Death, kẻ hắn thầm thương trộm nhớ.

Nhưng Thanos trong MCU làm điều này để ‘đem lại cân bằng cho Vũ trụ’. Theo hắn, thì tài nguyên trong Vũ trụ là hữu hạn, nhưng các sinh vật sống đang sinh sôi nảy nở một cách nhanh chóng và rồi một ngày tài nguyên sẽ hết và các nền văn minh cũng vì vậy mà lụi tàn.

Ta có thể thấy được, thứ khiến Thanos phải làm những điều xấu xa không phải vì hắn muốn trở thành bá chủ của Vũ trụ, mà theo cách nhìn của hắn thì để cứu Vũ trụ khỏi sự diệt vong. Người xem càng đồng cảm với hắn khi nhà làm phim mở ra một cảnh hồi tưởng trên hành tinh Titan - quê hương của Thanos. Nơi đây đã từng tồn tại một nền văn minh thịnh vượng, nhưng đã bị chấm dứt do vấn nạn đông dân nói trên.

Trên con đường đi đến mục đích của mình, Thanos cũng đã phải hi sinh rất nhiều điều, trong đó đáng nói nhất là Gamora - người con nuôi mà hắn yêu quý nhất. Để có được viên ngọc Linh hồn, hắn đã phải giết chết Gamora - “Đổi một linh hồn lấy một linh hồn”. Đến cuối phim, Thanos được tái ngộ Gamora bằng một cách nào đó, và khi được hỏi rằng để thực hiện kế hoạch của mình hắn đã đánh mất những gì, Thanos chỉ trả lời ngắn gọn: “Tất cả”. Với Thanos, Gamora là tất cả, là thứ hắn trân trọng nhất, nhưng để thực hiện kế hoạch của mình thì hắn sẵn sàng từ bỏ.

Chắc chắn nhiều người sẽ nói rằng: tại sao hắn không sử dụng Găng tay vô cực và các viên đá quyền năng của mình để tạo ra các tài nguyên mới thay vì làm việc tàn nhẫn là giết chết các sinh vật sống? Và đây chính là lý do tại sao hắn là kẻ xấu: kế hoạch của những vai phản diện luôn luôn có các lỗ hổng, những thứ đi ngược với đạo đức tạo tiền đề để các siêu anh hùng phải ngăn chặn.

Thế nhưng ta cũng hoàn toàn hiểu được điều này. Thanos có ‘cái tôi’ rất lớn, hắn tự nhận bản thân mình là một vị thần. Hắn cho mình là người đi tiên phong, và sẽ phải làm những điều trái với lẽ tự nhiên để tạo ra tương lai tươi đẹp hơn. Thanos cũng cho rằng Vũ trụ này sẽ biết ơn khi kế hoạch của hắn trở nên thành công chứ không giữ mối căm hận. Trong mắt Thanos, hắn mới chính là siêu anh hùng của Vũ trụ này!

Một nhân vật dù có kế hoạch hay đến mấy, nhưng không có sức mạnh để thực hiện nó thì cũng sẽ không trở nên thành công - với Thanos thì điều này hắn có thừa. Ngay từ đầu phim, người xem đã được thấy khung cảnh tan hoang của con tàu chở người dân Asgard khi đối đầu với hạm đội của Thanos. Ngay sau đó, ta thấy được cảnh hắn một tay bẻ gãy cổ Loki, đánh tay đôi với Hulk - một nhân vật được miêu tả là có sức mạnh cơ bắp vô đối ở các phim trước đó - mà không cần phải động tới bất cứ một viên đá vô cực nào.

Đối với những nhân vật phản diện trước đây, người xem có thể tự tin rằng chúng sẽ bị đánh bại trong cuối phim và siêu anh hùng sẽ chiến thắng mà không bị tổn hại quá nhiều. Nhưng trong Avengers: Infinity War với sự hiện diện của Thanos thì không bất cứ siêu anh hùng nào an toàn cả, họ có thể bị giết một cách không thương tiếc. Chính sự lo sợ cho những siêu anh hùng mà người xem đã theo dõi và yêu quý suốt nhiều năm đã làm Thanos trở nên có giá trị hơn, là một mối hiểm họa thực sự.

Tất cả được đẩy lên đỉnh điểm trong những giây phút cuối phim, khi Thanos có mặt ở Trái đất. Mỗi bước đi của hắn là một siêu anh hùng ngã xuống, dù họ có sử dụng bất cứ quyền năng đặc biệt nào của mình đi chăng nữa. Hắn dùng tay không ‘bóc’ được viên ngọc Vô cực ra khỏi Vision - một nhân vật được làm bằng Vibranium, thứ vật chất bền chắc nhất trên Trái đất.

Người xem bàng hoàng khi các siêu anh hùng mà họ yêu thích biến mất bằng một cái búng tay của Thanos, trong khi hắn đã tẩu thoát thành công sang một hành tinh khác. Avengers: Infinity War bỗng trở thành một bộ phim về sự thành công của Thanos, về sự phô trương sức mạnh của hắn thay vì các nhân vật chính diện như các bộ phim khác.

Chỉ một vài ngày nữa thôi, phần 2 của bộ phim này mang tên Avengers: End Game sẽ được công chiếu. Và một điều chắc chắn xảy ra: Thanos sẽ bị đánh bại trong bộ phim sau lần đụng độ thứ 2 với các siêu anh hùng còn sống sót. Thế nhưng điều này cũng không làm Avengers: End Game kém thú vị hơn, vì người xem vẫn sẽ đem mối lo sợ từ bộ phim đầu tiên đến rạp. Liệu rằng sẽ có những nhân vật nào nữa bị Thanos đánh bại, liệu trong đó có những siêu anh hùng chủ chốt như Iron Man, Captain America hay Thor không? Ta phải chờ đợi tới ngày công chiếu mới biết được.

Đóng góp không nhỏ vào sự thành công của Avengers: Infinity War là Josh Brolin - diễn viên nam thủ vai Thanos. Anh là một diễn viên tài năng, đã xuất hiện trong những bộ phim đình đám như The Goonies, Men in Black 3, Sicario, No Country for Old Men và cả một bộ phim của Marvel hợp tác với Fox là Deadpool 2.

Josh Brolin quả thực là hình mẫu tuyệt vời cho vai Thanos, khi có dáng vẻ bên ngoài rất mạnh mẽ và nam tính. Đến đây ta cũng phải tán dương đội chụp chuyển động (motion capture) và kỹ xảo đặc biệt (VFX) của Marvel khi có thể chuyển thể được những nét mặt, hành động của anh vào nhân vật Thanos một cách rất thành công. Josh Brolin cũng có một giọng nói rất trầm hùng và mạnh mẽ, đúng với những gì người xem mong đợi ở một nhân vật to lớn, đáng sợ như Thanos.

Càng tìm hiểu càng thấy Thanos là một nhân vật thú vị và có chiều sâu ở cả phiên bản trong truyện và phim ảnh. Đến đây ta đã trả lời được câu hỏi đầu bài về việc liệu Thanos xuất thân là ‘bản sao’ của Darkseid có quan trọng hay không - và câu trả lời chắc chắn là Không!

Mặc dù có hình tượng có phần ‘học hỏi’ từ DC Comics, nhưng Thanos có những điểm khác biệt về xuất thân, về mục đích hành động và trên hết là được Marvel chuyển thể rất thành công lên ‘màn bạc’. Liệu DC có thể làm được điều tương tự với Darkseid hay không? Có lẽ chỉ thời gian mới trả lời được.