2 cuộc cách mạng lớn vừa diễn ra, nhưng không phải do Apple hay Microsoft thực hiện

Theo thông tin mới nhất tại thời điểm chúng tôi thực hiện bài viết này, số đơn đặt hàng dành cho mẫu xe giá rẻ đầu tiên của Elon Musk, Model 3 đã lên tới 276.000 chiếc. Như vậy, không mất đầy 2 ngày sau khi ra mắt, Model 3 đã nhận được số đơn đặt hàng cao gấp 5 lần số lượng Model S bán ra trong năm 2015.

Khi hoàn thành 276.000 đơn hàng này, Tesla sẽ thu về hơn 10 tỷ USD. Quan trọng hơn cả, thành công bước đầu của Model 3 đã thực sự mở ra một chương mới cho thế giới của chúng ta: một bầu không khí trong lành hơn và một trải nghiệm di chuyển an toàn hơn.

Thực sự phổ cập những chiếc xe thân thiện với môi trường

Các nhà sản xuất truyền thống đã mất hàng chục năm vẫn không giải được bài toán "ô tô xanh".

Thực tế, Tesla không phải là tên tuổi đi đầu trong lĩnh vực ô tô điện. Trước thời đại của Tesla, "người anh hùng" dẫn đầu công cuộc cách mạng xe xanh có lẽ là Toyota với dòng hybrid (chạy cả động cơ điện và xăng) Prius. Đáng tiếc là không một tên tuổi nào của làng xe hơi truyền thống, bao gồm cả Toyota, có thể tạo ra sức sống cho xe chạy động cơ điện thuần túy nói riêng và xe hơi thân thiện với môi trường nói chung ở mức độ đủ gây ảnh hưởng tới xe chạy động cơ đốt.

Thành công cũng chưa thực sự đến với Tesla sau khi hãng này ra mắt mẫu xe đầu tiên là Tesla Roadster, nhưng đến khi chiếc Model S ra đời vào năm 2012 thì mọi chuyện bắt đầu thay đổi. Cùng với Model S, Tesla và tỷ phú Elon Musk đã mang tới rất nhiều công nghệ đột phá, trong đó trọng tâm là công nghệ pin cao cấp để xóa tan nỗi lo ngại về khả năng chạy đường trường hay thời gian sạc của xe hơi chạy điện.

Nhưng ngay cả thành công của Model S (doanh số chạm mốc 50.000 chiếc vào năm 2015) vẫn chưa thể giúp cho các nhà đầu tư thực sự an tâm về Tesla. Những chiếc Tesla Roadster, Model S và Model X đều thuộc về phân khúc giá cao và do đó khó có thể coi là minh chứng về một thành công mang tính bền vững. Những người khá giả có thể mua thêm một chiếc Model S để sử dụng cùng với những chiếc Mercedes hay BMW của họ, nhưng liệu những người chỉ đủ tiền để sở hữu một chiếc xe duy nhất có lựa chọn Tesla?

Ngay cả Tesla khi khởi đầu cũng chỉ là một thương hiệu mang tính giải trí.

Với mức đơn hàng chạm mốc 276.000, câu trả lời là hoàn toàn rõ ràng. Mức doanh số "khủng" trong 2 ngày đầu phát hành đã chứng minh một sự thật rằng người tiêu dùng phổ thông giờ đây đã không còn mang những mối lo ngại dai dẳng về xe điện như khả năng chạy đường xa, khả năng sạc nhanh và mức độ an toàn. Thậm chí, đến cả mức giá xăng vô cùng rẻ mạt hiện nay cũng không thể ngăn Model 3 làm nên kỳ tích: giờ đây, ngay cả những người không thực sự dư dả cũng có thể góp phần bảo vệ môi trường một cách nghiêm túc.

Số lượng đơn hàng lên tới 276.000 trong vòng hơn 1 ngày cũng kéo theo một hệ quả đáng mừng nữa: khi lượng xe điện ngày một gia tăng thì hạ tầng hỗ trợ ô tô điện (các trạm sạc, các trạm thay pin) cũng sẽ xuất hiện dày đặc hơn. Hiện tượng này sẽ có tác dụng ngược trở lại với sự phát triển của xe điện: nỗi lo hết pin giữa đường sẽ ngày một suy giảm và sức hấp dẫn dành cho xe điện sẽ ngày một gia tăng. Lòng tin của người tiêu dùng với Tesla sẽ ngày một bền vững.

Nhưng với Model 3, một cuộc cách mạng môi trường sẽ bắt đầu.

Lòng tin này không chỉ có ý nghĩa duy nhất với Tesla mà là với toàn bộ ngành công nghiệp xe hơi. Phần lớn các dự án xe hơi thân thiện với môi trường đều chìm vào dĩ vãng với 2 lý do chính: 1, các nhà sản xuất sợ mảng kinh doanh chính bị ảnh hưởng và 2, họ lo sợ nhu cầu dành cho xe điện là không có thật.

Nhưng không chỉ chứng minh được rằng người tiêu dùng thực sự thèm muốn những chiếc ô tô điện, Tesla cũng đã buộc Toyota, VW, Ford và tất cả các tập đoàn khác đối diện với một sự thật rằng người tiêu dùng chắc chắn sẽ dịch chuyển dần sang xe điện, bất kể các ông lớn có tham gia hay không. Những chiếc Model S và Model X có thể mới chỉ thâu tóm được nhóm nhỏ người dùng cao cấp, nhưng với Model 3, Tesla đã đánh thẳng vào miếng ăn chính của các nhà sản xuất lớn.

Thực tế là không phải đợi đến khi Model 3 ra mắt thì người ta mới bắt đầu tung hô Tesla và Elon Musk, bởi điều đó đã diễn ra từ khi Model S bắt đầu thành công cách từ vài năm trước. Ngay cả tại các triển lãm lớn của năm nay như CES và NAAS, các mẫu xe hơi chạy điện từ các tên tuổi cũ cũng đã xuất hiện đông đảo hơn, cho thấy sức ảnh hưởng rõ rệt từ Elon Musk. Nhưng Model 3 sẽ đánh dấu thời khắc ngọn lửa nhỏ do Model S thắp lên bắt đầu lan tỏa ra phạm vi đủ lớn để Toyota và VW cảm thấy hoảng sợ. Không sớm ra mắt thêm nhiều mẫu xe chạy điện, họ sẽ chấp nhận để Tesla giết chết theo cùng một cách Apple đã giết chết Nokia.

Hiện tượng El Nino khiến khí hậu nóng lên kỷ lục cũng như vụ scandal khí thải của Volkswagen sẽ càng khiến cho sức ép từ Tesla lên Toyota, Ford và Dailmer trở nên đặc biệt gay gắt. Đứng giữa thảm cảnh của VW và vai trò người hùng của Tesla vào lúc này, các nhà sản xuất chắc chắn sẽ tìm mọi cách để thuyết phục người dùng rằng họ muốn đóng góp phần tích cực vào công cuộc bảo vệ môi trường. Không một ông lớn nào đủ điên khùng để nhắm mắt đi vào chỗ chết cả.

Model 3 chưa chắc đã thành công lâu dài, nhưng cuộc cách mạng xe hơi chạy điện giá "mềm" chắc chắn sẽ sớm bắt đầu trên diện rộng. Và đây sẽ là lần đầu tiên một ngành công nghiệp hơn 100 năm tuổi bị buộc phải chuyển mình mạnh mẽ, thậm chí là dưới sức ép của một công ty chưa đến 10 năm tuổi.

Cuộc cách mạng xe tự lái

Những đô thị xanh không phải là thay đổi lớn nhất mà Model 3 mang lại. Trong một tin nhắn được đăng tải lên Twitter vào chiều cùng ngày, Elon Musk xác nhận các yếu tố phần cứng cần thiết cho Autopilot (các tính năng tự động) đều đã có sẵn trên Model 3.

Khả năng tự lái giờ đây không còn nằm dành riêng cho những chiếc xe có giá gần 100.000 USD nữa.

Cho đến tận bây giờ, tính năng tự lái mới chỉ có mặt trên các dòng xe thử nghiệm/concept của các thương hiệu xe cao cấp như Audi và Mercedes. Với Model 3, Elon Musk đã lần đầu mang tính năng đậm màu khoa học viễn tưởng này lên một chiếc xe nằm trong tầm với của phần đông người tiêu dùng. Khoan bàn tới động cơ điện hay xăng, chỉ riêng điều này thôi đã là đủ để người ta khẳng định Model 3 là một cuộc cách mạng lớn.

Thực tế, Autopilot của Tesla chưa phải là hoàn thiện: những đoạn video đăng tải lên mạng cho thấy tính năng này đã nhiều lần "suýt" gây ra các vụ tai nạn khó hiểu. Nhưng những cuộc cách mạng đi về phía trước bao giờ cũng sẽ bắt đầu bằng vài cú vấp nhỏ, và thực tế là những chiếc xe chạy trên thuật toán (nói cách khác là chạy trên những quy luật) sẽ có khả năng gây lỗi thấp hơn con người, vốn có thể say xỉn, mệt mỏi hay xao nhãng. Tesla cũng còn tới 18 tháng nữa để hoàn thiện Autopilot trước khi tính năng này phổ cập ra thị trường trên hàng trăm nghìn, thậm chí là hàng triệu mẫu Model 3.

Khoảng thời gian 18 tháng cũng có thể coi là "tối hậu thư" của Tesla gửi tới các hãng xe khác. Chưa một tên tuổi lớn nào có thể đưa tính năng xe tự lái lên các sản phẩm hoàn thiện như Tesla, và giờ đây họ chỉ còn 18 tháng để đi từ vị trí tụt hậu mà họ đang phải nắm giữ ngày hôm nay đến vị thế như Tesla của... ngày hôm nay. Đó chắc chắn sẽ là một sức ép vô cùng khủng khiếp mà ngay cả các tên tuổi công nghệ cũng chưa chắc đã thực hiện được, chưa nói tới các hãng xe nổi tiếng là bảo thủ.

Nhưng muốn hay không thì Model 3 cũng đã góp phần khởi động thêm một cuộc cách mạng nữa: cuộc cách mạng xe tự hành. Toyota, VW và Ford có thể sẽ không chết vì cuộc cách mạng này, nhưng một lần nữa, khi họ cố học theo Tesla, người tiêu dùng trên toàn cầu sẽ được hưởng lợi.