AI chưa thể thay thế con người

Glints và Quỹ đầu tư Monk's Hill Ventures  (MHV) vừa phát hành báo cáo Nhân tài khởi nghiệp Đông Nam Á năm 2024 (Southeast Asia Startup Talent Trends Report 2024) cung cấp những phân tích chi tiết về xu hướng tuyển dụng, dữ liệu lương và cổ phần cho các nhà sáng lập và nhân sự cấp cao, cũng như nguồn nhân lực khởi nghiệp.

Dữ liệu được khảo sát hơn 10.000 điểm dữ liệu từ 183 nhân sự cấp cao và người sáng lập và 72 cuộc phỏng vấn với những nhà sáng lập các startup từ khắp Singapore, Indonesia, Việt Nam và Đài Loan (Trung Quốc). Báo cáo năm nay cũng đặc biệt chú trọng đến tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) trong việc xây dựng và mở rộng đội ngũ cho các công ty startup; bao gồm cả xu hướng lương cho nhân sự vận hành AI và việc các công ty startup đang định hình thị trường nhân sự trong khu vực.

Cùng với đó là một số thông tin nổi bật khác như mức lương từ các doanh nghiệp startup giảm nhiệt trong năm 2023, trong đó những kỹ sư ít kinh nghiệm (Junior Engineer) bị sụt giảm nhiều nhất với 6%. Riêng với thị trường Việt Nam, vị trí có mức lương sụt giảm nhiều nhất là lập trình viên Back-end (Back-end Developer) với mức giảm lên đến 8,2%. Nguyên nhân của việc sụt giảm này đến từ việc dư thừa nhân sự trên thị trường, ảnh hưởng của những làn sóng cắt giảm và tái cơ cấu bộ máy trong giai đoạn kinh tế khó khăn chung. Tuy nhiên, vẫn có nhiều vị trí chứng kiến mặt bằng lương tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái, chẳng hạn như mức tăng 2-3% đối với các vị trí Kỹ sư dữ liệu (Data Engineer), Lập trình viên Full Stack (Full Stack Developer).

Ở chiều ngược lại, mức lương bộ phận phát triển kinh doanh và bán hàng tăng mạnh với mức tăng lên tới 20%. Mức lương các vị trí tạo doanh thu tiếp tục tăng trưởng tốt, điển hình tại Singapore với mức lương tăng trung bình hơn 14%. Tại thị trường Việt Nam, các vị trí liên quan đến bán hàng cũng nằm trong top 3 những vị trí có nhu cầu tuyển dụng cao từ phía doanh nghiệp, phản ánh sự tập trung cao độ cho việc tạo doanh thu của các doanh nghiệp Đông Nam Á trong năm 2023.

Tác động của AI lên nguồn nhân lực

Báo cáo cũng chỉ ra  AI hỗ trợ tăng hiệu suất công việc, nhưng vẫn chưa thể thay thế con người. Các doanh nghiệp cho biết họ nhận thấy được sự lo lắng của nhân viên về việc bị thay thế khi ứng dụng AI vào hệ thống. Tuy nhiên, tính tới hiện tại, AI vẫn chưa thể thay thế vai trò của con người trong bất kỳ hệ thống nào.

Cùng với đó xu hướng cho phép làm việc từ xa song song với văn phòng (hybrid work) đang gia tăng khi các công ty khởi nghiệp ưu tiên tính linh hoạt để giữ chân nhân tài. Tính linh hoạt trong công việc, đang trở thành xu hướng hàng đầu trong các chiến lược giữ chân nhân tài của các công ty khởi nghiệp. Nỗ lực hướng tới mô hình làm việc kết hợp nhằm cân bằng giữa hiệu quả hoạt động và nhu cầu linh hoạt ngày càng tăng của nhân viên, dự kiến sẽ tiếp tục kéo dài trong năm 2024.

"Bước vào thời đại AI, nhu cầu này càng thể hiện rõ ràng hơn khi các công ty phải tìm kiếm những chuyên gia với kỹ năng đặc thù. Tuy nhiên, các công ty khởi nghiệp cũng coi trọng các kỹ năng mềm như lãnh đạo, khả năng thích ứng và giải quyết vấn đề...  Điều này cho thấy được sự cần thiết trong việc cân bằng các bộ kỹ năng nhằm thúc đẩy đổi mới và tăng trưởng của công ty." Bà Jessica Le, Giám đốc điều hành của Glints Việt Nam chia sẻ.

"Trí tuệ nhân tạo có sức mạnh biến đổi các doanh nghiệp." ông Peng T. Ong, đồng sáng lập MHV nhận định "Bằng cách tận dụng AI để xây dựng mối quan hệ sâu sắc hơn với khách hàng, các doanh nghiệp có thể nắm bắt cơ hội để mang lại những giá trị lớn hơn. So với Mỹ, việc ứng dụng AI ở Đông Nam Á vẫn còn khá mới mẻ, đây chính là cơ hội để chúng ta nâng cao hiểu biết, xác định các lĩnh vực áp dụng có tác động to lớn nhằm xây dựng các doanh nghiệp đẳng cấp thế giới. Chúng tôi hợp tác với Glints trong báo cáo này để cung cấp cho hệ sinh thái những hiểu biết thực tế, giúp các công ty xây dựng chiến lược tốt hơn, cấu trúc nhóm tốt hơn để khai thác sự phát triển của AI, từ đó phát triển các doanh nghiệp của họ."