Ăn trộm và tuồn lậu 100.000 iPhone cũ về Trung Quốc bán lại, một đối tác "vạch trần" tuyên ngôn bảo vệ môi trường của Apple?

Theo một báo cáo chi tiết từ Bloomberg, một nhà thầu được Apple trả tiền để phá hủy gần 100.000 chiếc iPhone nhưng hóa ra họ lại không làm vậy. Thay vào đó, họ đánh cắp số iPhone này và chuyển lậu sang Trung Quốc để bán lại.

Điều đáng nói là khi phát hiện ra, Apple đã khởi kiện công ty này nhưng dường như đang từ bỏ vụ kiện. Báo cáo của Bloomberg cho rằng, điều này là để tránh công khai thừa nhận rằng Apple đã ra lệnh tiêu hủy các thiết bị hoàn toàn có thể sử dụng được – một điều trái ngược hoàn toàn với lập trường về bảo vệ môi trường của công ty.

Thông thường Apple nhận lại các thiết bị cũ từ khách hàng để đổi mới và tái chế. Phần nhiều trong số này vẫn hoạt động tốt và có thể được xóa sạch vết tích và bán lại trên thị trường iPhone cũ. Thay vào đó, Apple đã trả tiền cho một nhà thầu có tên GEEP, để tiêu hủy gần 250.000 thiết bị mỗi năm.

Tổng cộng trong hai năm đầu của hợp đồng này, Apple đã gửi cho GEEP hơn 530.000 iPhone, 25.000 iPad và 19,000 Apple Watch. Tuy nhiên, một cuộc kiểm toán của Apple phát hiện ra rằng ít nhất 99.975 iPhone mà GEEP tuyên bố đã phá hủy thực tế lại bị chuyển lậu sang Trung Quốc và bán trên thị trường đã qua sử dụng.

Vào năm 2020, Apple đã kiện GEEP vì vi phạm hợp đồng, nhưng kể từ đó không có gì tiến triển. Vụ kiện sẽ tự động bị hủy bỏ vào tháng Một năm tới trừ khi Apple thúc đẩy nó. Điều tương tự cũng đúng với một vụ kiện liên quan mà GEEP chống lại ba cựu nhân viên của công ty này, những người bị cho có liên quan đến vụ trộm (vụ kiện này sẽ hết hiệu lực vào tháng Tám năm nay).

Báo cáo của Bloomberg ngụ ý rằng, vụ kiện sẽ làm lộ việc Apple tiêu hủy hàng trăm nghìn thiết bị có thể sử dụng được – càng ít thiết bị cũ được bán lại trên thị trường đã qua sử dụng, càng có nghĩa là người dùng có nhu cầu nhiều hơn đối với sản phẩm mới.

Báo cáo của Bloomberg cho biết, các nhà quan sát ngành công nghiệp đã rất ngạc nhiên khi "sự việc còn ngụ ý rằng Apple đã buộc một đối tác tái chế phải đập nát hàng chục nghìn chiếc iPhone trong tình trạng tốt cho việc tân trang lại. Điều này diễn ra vào một thời điểm khó xử: cùng năm đó, Apple đã công khai cam kết đạt được trung tính carbon 100% trong suốt vòng đời sản phẩm vào năm 2030 và đã nói trong một báo cáo môi trường rằng "tái sử dụng là lựa chọn đầu tiên của chúng tôi"."

Báo cáo cũng cho rằng: "Việc đập nát, theo các nhà phê bình, đã mâu thuẫn với marketing xanh của Apple và có thể là một cách để giữ phần cứng đã qua sử dụng giá rẻ không can thiệp vào doanh số bán hàng của sản phẩm mới."

Apple từ chối bình luận về chi tiết nhưng cho biết mọi thứ đã thay đổi kể từ đó. Một người phát ngôn của Apple nói rằng tái chế điện tử hiện nay đã tiến bộ "vượt bậc" kể từ khi vụ kiện GEEP được đệ trình, và công ty tạo ra các sản phẩm bền vững phục vụ nhiều chủ sở hữu. "Chương trình tái chế hàng đầu ngành của Apple cung cấp cho khách hàng cách dễ dàng để mang thiết bị trở lại để phân tích nhằm mục đích tân trang và tái sử dụng," người phát ngôn này nói.

Một trong những thay đổi đó là việc ra mắt robot tái chế iPhone cải tiến, Daisy, thay thế cho phiên bản đầu tiên, Liam. Nhưng bài báo gợi ý rằng đây có thể chủ yếu là một động thái PR, với một câu chuyện rất khác đằng sau hậu trường. Báo cáo của Bloomberg cho biết, khi Apple đưa Daisy vào hoạt động tại Hà Lan, một nhân viên của hãng Re-Teck, đối tác tái chế của Apple, đã nhìn thấy hàng AirPods, máy Mac và Apple Watch - phần nhiều trong tình trạng tốt - bị đưa vào tiêu hủy.

Kyle Wiens, đồng sáng lập iFixit – một trong các công ty luôn vận động cho việc tạo ra các sản phẩm dễ sửa chữa, tái chế - tin rằng việc đập nát các thiết bị còn có thể hoạt động và sửa chữa hoặc có thể sử dụng làm phụ tùng phải được coi là bất hợp pháp.