Bán mảng gia công linh kiện iPhone, hàng tỷ USD doanh số và xuất khẩu của Samsung tại Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng?

Việc Samsung Electro – Mechanics Vietnam (SEMV - Samsung điện cơ) có kế hoạch bán mảng kinh doanh bảng mạch in linh hoạt cứng (hay được gọi là RF PCB) không phải là thông tin quá mới mẻ.

Năm ngoái, sau khi được bổ nhiệm làm người đứng đầu Samsung Electro – Mechanics (công ty mẹ tại Hàn Quốc), CEO Kyung Kye-hyun đã yêu cầu xem xét lại các hoạt động kinh doanh module giao tiếp không dây (wireless communication module) và RF PCB.

Mảng module giao tiếp không dây sau đó được triển khai bán cho Chemtronics, nhưng không thành.

Trên thực tế, tại Hàn Quốc, ngành công nghiệp bảng mạch in (PCB) đang có sự xuất hiện của ngày càng nhiều đối thủ tham gia; điều này dẫn đến động thái rút lui của Samsung Electro – Mechanics. Hơn nữa, chi phí cố định và thâm hụt từ mảng kinh doanh RF PCB khiến Samsung mất khoảng 50 tỷ won mỗi năm (44 triệu USD).

RF PCB là mạch in cho mạch tần số cao, có vai trò kết nối màn hình OLED với tấm nền chính. Đặc tính cứng cáp và linh hoạt cho phép các nhà sản xuất như Apple thiết kế điện thoại của họ một cách dễ dàng hơn, các bo mạch gửi tín hiệu nhanh hơn; đó là những ưu điểm của RF PCB.

Nhà máy SEMV đặt tại Thái Nguyên có doanh thu gần 2 tỷ USD mỗi năm

Samsung Display, công ty cùng Tập đoàn với Samsung Electro – Mechanics độc quyền cung cấp màn hình OLED cho các sản phẩm iPhone mới của Apple. Các dự báo cho thấy khả năng Samsung Display có thể cung cấp tới 100 triệu màn hình OLED cho nhà sản xuất "Táo khuyết". Theo công ty nghiên cứu thị trường Omdia, sản lượng màn hình OLED của Samsung Display cho Apple đã tăng gần 23%. Đơn đặt hàng từ Apple với màn hình OLED tăng vọt so với năm ngoái, kéo theo sự gia tăng nhu cầu với linh kiện RF PCB.

Dù vậy, Samsung Electro – Mechanics vẫn quyết định bán đứt mảng kinh doanh này do tính hiệu quả không cao; dẫu cho đơn hàng tăng đột biến từ Apple khiến việc bán bị trì hoãn đáng kể.

Kế hoạch bán mảng RF PCB của Samsung Electro – Mechanics đã khiến Apple phải cơ cấu lại nguồn cung ứng linh kiện này cho mình. Theo tờ TheElec (Hàn Quốc), Apple đã chọn nhà sản xuất bo mạch BH (Hàn Quốc) cung cấp hơn một nửa RF PCB cho sản phẩm iPhone mới tung ra vào cuối năm nay. Hiện tại, Samsung Electro – Mechanics cung cấp 30% và Youngpoong Electrnics cung cấp 10% cho Apple.

Tỷ trọng từ Samsung Electro – Mechanics có thể sẽ được dịch chuyển sang cho BH; có nghĩa, BH có thể cung cấp tới 70% RF PCB được sử dụng trong iPhone vào năm 2022, TheElec cho biết. Bên cạnh đó, Youngpoong cũng có thể tăng tỷ trọng lên 30%.

Samsung Electro – Mechanics đang có kế hoạch chỉ sản xuất RF PCB đến tháng 11. Công ty này có thể bắt đầu bán hoạt động kinh doanh này tại Việt Nam từ tháng 8, việc bán có thể được chia làm hai giai đoạn.

Samsung Electro – Mechanics Việt Nam (SEMV) là một trong những cấu phần của hệ sinh thái Tập đoàn Samsung tại Việt Nam, nhưng tuổi đời còn tương đối non trẻ.

SEMV được thành lập vào tháng 9/2013, nhà máy đặt tại KCN Yên Bình, Thái Nguyên. Sản phẩm đầu tiên của công ty này là camera module, ra mắt vào tháng 1/2015. Đến năm 2016, SEMV xây thêm nhà máy sản xuất bản mạch HDI (bảng mạch in kết nối mật độ cao) sản xuất RF PCB. Cho đến nay, đây là hai mảng kinh doanh chính của SEMV.

Tổng lượng vốn đầu tư đã rót vào SEMV đến thời điểm hiện tại gần 113 tỷ won (100 triệu USD). Công ty có vai trò cung cấp linh kiện cho các ông lớn sản xuất của Samsung tại Việt Nam, như: Samsung Electronics Vietnam Thainguyen, Samsung Electronics Vietnam, Samsung Display Vietnam.

Theo báo cáo tài chính của Samsung Electro – Mechanics (Hàn Quốc), nhà máy tại Thái Nguyên (Việt Nam) và nhà máy tại Thiên Tân (Trung Quốc) là hai nhà máy chính sản xuất sản phẩm RF PCB. Mức đầu tư của nhà máy Thiên Tân vào khoảng 39 tỷ won, chỉ bằng 1/3 so với nhà máy Việt Nam; điều này để ngỏ tỷ trọng đóng góp của nhà máy Việt Nam là tương đối lớn.

Mảng bảng mạch in (PCB) năm ngoái đem về 1.761 tỷ won (1,55 tỷ USD) doanh thu cho Samsung Electron – Mechanics, tương ứng hơn 1/5 tổng doanh thu; lợi nhuận hoạt động hơn 100 tỷ won.

Theo tìm hiểu, Samsung Electro – Mechanics Việt Nam năm vừa rồi đạt doanh thu khoảng 2.155 tỷ won (xấp xỉ 1,9 tỷ USD). Doanh thu tại Việt Nam chiếm 1/4 doanh thu hợp nhất của Samsung Electro – Mechanics.

Theo số liệu quy đổi, SEMV đem về gần 42.200 tỷ đồng doanh thu, lợi nhuận ròng hơn 1.900 tỷ đồng. Doanh thu của công ty này không tăng trưởng đáng kể so với năm trước đó, nhưng lợi nhuận gấp hơn hai lần. Kỷ lục lợi nhuận của SEMV là vào năm 2018, công thu về gần 2.700 tỷ đồng.

Năm 2015, khi mới chỉ có nhà máy module camera đi vào vận hành, doanh thu SEMV ghi nhận gần 6.000 tỷ đồng; cùng với đó, khoản lỗ 310 tỷ đồng.

Năm 2016, khi vận hành thêm nhà máy bản mạch HDI, doanh thu công ty lập tức tăng lên gần 22.700 tỷ đồng; đi cùng lợi nhuận ròng gần 1.300 tỷ đồng.

Doanh thu của SEMV tiếp tục tăng trưởng mạnh trong giai đoạn 2017 - 2018, trước khi chững lại kể từ năm 2019.

SEMV cùng vơi công ty sản xuất pin Samsung SDI Vietnam (doanh thu 2020 đạt 28.000 tỷ đồng) là những công ty vệ tinh lớn nhất của tổ hợp Samsung Electronics tại Việt Nam.

Năm 2020, tổng doanh thu của 4 công ty con của Samsung Electronics (gồm Samsung Bắc Ninh, Samsung Thái Nguyên, Samsung HCM và Samsung Display) đạt hơn 63 tỷ USD, sụt giảm nhẹ năm thứ 2 liên tiếp.