Bằng chứng khảo cổ cho thấy cá mập cổ đại đã phi lên khỏi mặt nước để tấn công thằn lằn bay

Nhóm chuyên gia ở Đại học Nam California đã phát hiện ra hóa thạch của loài thằn lằn bay với một chiếc răng cá mập được găm vào bên trong đốt sống cổ khi đang nghiên cứu xương ở Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Los Angeles. Họ cho rằng đâу là kết quả khi con cá mập dài hai mét ρhi thân khỏi mặt nước để tấn công một con hay còn gọi là dực long lớn hơn nhiều với sải cánh 5,5 mét.

Vào cuối kỷ Phấn trắng, 85 triệu năm trước, khi mắt trời bắt đầu lặn về phía tây và dần tỏa những ánh nắng vàng trên mặt biển, một nhóm lớn các loài thằn lằn bay không răng đang bay dọc theo đường chân trời để tìm kiếm con mồi. Và đây cũng là lúc mà các loài cá cổ đại bắt đầu ngoi dần lên mặt biển.

Các loài thằn lằn bay (Pterizards - Dực long) đã nắm bắt cơ hội và hạ thấp độ cao bay của chúng hết lần này đến lần khác. Chúng gần như bay là là trên biển. Khi đi ngang qua đàn cá, con thằn lằn không răng sẽ cắm cái mỏ sừng mảnh khảnh và cứng của chúng xuống mặt nước để cắn những con cá nhỏ.

Sau khi bắt được nhiều cá, một con thằn lằn không răng một lần nữa rơi xuống độ cao chỉ cách mặt biển 1 mét. Nó đột nhiên nhìn thấy một bóng đen bên dưới mặt nước đang đến gần với tốc độ cao. Và ngay sau đó là một con cá mập tiền sử phi lên khỏi mặt nước và cắn vào cổ của con thằn lằn không răng rồi kéo nó xuống dưới đáy biển. Mọi thứ xảy ra quá nhanh, những con thằn lằn không răng khác thậm chí không nhìn thấy những gì đang diễn ra.

P terizard là các loài thằn lằn bay phát triển mạnh mẽ trong thời đại Trung Sinh. Nó xuất hiện vào cuối kỷ Trias, kết thúc tuyệt chủng vào cuối kỷ Phấn trắng. Ví dụ đại diện là Ranforinks, Pteranodon, v.v. Phác thảo về những sinh vật này trông giống như một con chim, nhưng đầu to hơn thân. Ngón tay thứ tư của chân trước kéo rất dài và tạo ra một mũi nhọn với các chi sau và tạo thành một cơ quan bay tương tự như cánh dơi. Các ngón tay thứ nhất đến thứ ba thoái hóa thành các móc nhỏ.

Con thằn lằn không răng bị kéo xuống biển bởi con cá mập cổ đại (Cretoxyrhina) không có cơ hội trốn thoát, cổ nó bị cắn chặt, và cơ thể nó đung đưa yếu ớt trong nước. Không phải đau đớn và mất máu đã giết chết con thằn lằn không răng, mà là nghẹt thở. Con cá mập cổ đại muốn thả lỏng con mồi, nhưng một chiếc răng bị mắc kẹt trên cổ của Pterizard. Nó vặn đầu sang hai bên và cuối cùng đã gỡ được cơ thể của con thằn lằn bay ra khỏi miệng, nhưng cái giá phải trả đó chính là một chiếc răng.

Khi con cá mập cổ đại bơi xung quanh và quay lại ăn con thằn lằn không răng thì nó đột nhiên cảm thấy rằng con mồi này không có gì đáng để ăn, vì vậy nó đã bơi đi. Con thằn lằn không răng chết chìm xuống đáy biển và xác chết nhanh chóng bị bao phủ bởi các trầm tích dưới đáy biển.

Sau hàng chục ngàn năm hoạt động địa chất, xương của Pterizards trở thành hóa thạch và được các nhà cổ sinh vật học phát hiện. Hóa thạch răng được nhúng vào cột sống cổ cho thấy nguyên nhân cái chết, và cũng cho chúng ta biết điều này xảy ra vào niên đại nào.

Cậu chuyện trên được các nhà cổ sinh vật học phục hồi lại và để giải thích nguyên nhân tồn tại của mẫu hóa thạch này. Số mẫu vật hóa thạch là LACM 50926, là hóa thạch của Pterizard. Hóa thạch hiện đang được trưng bày trong Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Los Angeles. Hóa thạch được tìm thấy ở quận Logan, Kansas, Hoa Kỳ và thuộc hệ tầng Niobara.

Mẫu vật hóa thạch hé hộ con thằn lằn bay bị cá mập ngoạm và cổ, để lại chiếc răng cắm sâu vào đốt sống cổ. Có thể thấy cuộc tấn công xảy ra khi con thằn lằn bay đang ở thời điểm dễ tổn thương nhất. Nó đang dang rộng cánh và bay sát mặt nước. Theo Michael Habib, trợ lý nghiên cứu ở Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên, dù thằn lằn có cánh có thể đáp xuống và cất cánh từ mặt nước, nhưng chúng khá vụng về và mất nhiều thời gian để có thể bay lên.

Các nhà cổ sinh vật học đã phát hiện ra hàng ngàn hóa thạch Pterizard không răng ở Hoa Kỳ, nhưng hóa thạch này, được đánh số LACM 50926 lại rất khác so với những mẫu hóa thạch còn lại vì một chiếc răng cá mập được nhúng vào đốt sống cổ thứ tư của nó. Những chiếc răng thuộc về một con cá mập Cretoxyrhina hung dữ sống trong đại dương kỷ Phấn trắng. Dựa trên hóa thạch của cột sống cổ Pterizard có răng cá mập nhúng trong đó, các nhà cổ sinh vật học suy đoán rằng sinh vật này đã không may mắn bị một con cá mập cắn bất ngờ vào cổ và kéo xuống biển khi đang bay ở độ cao thấp so với mặt biển.

Ϲhiếc răng thuộc về loài cá mập cổ đại Cretoxyrhina mantelli, loài cá mậρ phổ biến sống cùng thời với thằn lằn có cánh. Ϲhúng rất lớn, nhanh và khỏe, dài khoảng 2,4 mét, có hình dáng và hành vi khá giống với cá mậρ trắng lớn ngày nay dù chúng không có họ hàng. Đâу là lần đầu tiên tương tác giữa loài cá mậρ này và thằn lằn có cánh được ghi nhận. Hóa thạch được khai quật vào những năm 1960 ở khu vực Ѕmoky Hill Chalk thuộc bang Kansas, Mỹ, nơi từng là một ρhần của vùng biển nội hải rộng lớn ở cuối kỷ Phấn Trắng.