Bên trong 'thủ đô phế thải' công nghệ ở Trung Quốc

Theo tổ chức thống kê thế giới World Counts, có khoảng 30 triệu tấn rác điện tử được thải ra trong vòng 10 tháng kể từ đầu 2016. Hầu hết được đưa về các bãi đáp ở châu Á và châu Phi để tái chế thủ công, đặt nhiều người vào môi trường làm việc nguy hiểm.

Làng Guiyu, tỉnh Quảng Đông, phía nam Trung Quốc từng được coi là thủ đô phế thải điện tử của thế giới trước khi bị giải toả vì môi trường ô nhiễm nặng. Một nghiên cứu cho thấy trẻ em ở đây có lượng lớn chì trong máu cao. Người dân ở đây ăn ngủ cùng phế liệu, linh kiện. Nhiều nhà dân chứa đầy sắt vụn và các thiết bị hư, cũ chưa phân rã.

Theo báo cáo mới nhất của Liên Hợp Quốc, lượng chất thải đã đạt mức cao kỷ lục trong năm 2014. Với tốc độ phát triển công nghệ nhanh chóng như hiện tại, dự kiến đến 2018 thế giới sẽ cho ra trung bình gần 50 triệu tấn phế phẩm điện tử.

Phế phẩm điện tử là hạng mục tăng nhanh nhất trong số 7-10 tỷ tấn rác mỗi năm trên toàn thế giới. Mike Webster, Giám đốc Tổ chức Quản lý chất thải WasteAid ở Anh, cho rằng chính phủ các nước cần nghiêm túc hơn với vấn đề này. Năm 2012, viện trợ quốc tế đã chi 0,2% quỹ cho việc xử lý các sản phẩm bỏ đi, nhưng như thế vẫn chưa đủ. Trong ảnh, những người phụ nữ đang bóc tách các linh kiện của bộ nguồn máy tính. Công việc đầy nặng nhọc và đòi hỏi sự tỉ mỉ trong từng động tác.

Năm 2015, chính phủ Trung Quốc đã đưa việc xử lý chất thải điện tử vào các khu công nghiệp mới, chấm dứt các hoạt động liên quan tại Guiyu. Theo Jim Puckett, Giám đốc điều hành của Basel Action Network, mặc dù các sản phẩm công nghệ ngày càng nhỏ nhưng lượng rác vẫn tăng nhanh bởi con người sử dụng nhiều thiết bị hơn.

Để tái chế, những người phụ nữ ở Guiyu phải nấu chảy các bo mạch trên lửa than, tạo khói đen gây hại cho sức khoẻ. Puckett cho rằng nếu không ngăn được lượng chất thải công nghệ từ cộng đồng toàn cầu, hãy tập trung giảm thiểu mức độ nguy hiểm của nó. "Chúng ta phải dừng việc đầu độc con người", ông nói thêm.