Bí ẩn về loài cá chỉ dài 12 mm nhưng có thể phát ra âm thanh to như máy bay phản lực!

    Đức Khương,  

    Một số loài cá trên Trái Đất được biết đến với sức mạnh phi thường và có nhiều khả năng đặc biệt. Đối với loài Danionella cerebrum dài chưa đầy một inch thì nó có thể phát ra âm thanh to như máy bay phản lực.

    Khi bạn nghĩ đến những tiếng động lớn nhất do thế giới động vật tạo ra, có thể điều đầu tiên bạn nghĩ đến là tiếng gầm của sư tử hoặc tiếng rống của một con voi. Tuy nhiên những âm thanh đó vẫn chưa là gì khi so sánh với một loại tiếng ồn do một loài cá nhỏ có thân hình gần như trong suốt có nguồn gốc từ vùng nước nông của Myanmar tạo ra – nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học tiết lộ rằng chúng có thể tạo ra tiếng động lớn đến mức có thể so sánh với tiếng động cơ phản lực cất cánh.

    Danionella cerebrum là một loài cá nhỏ có tổng chiều dài cơ thể không quá 1,2 cm (0,47 inch) - tuy nhiên, nó tạo ra âm thanh hơn 140 decibel, có thể so sánh với một buổi hòa nhạc rock hoặc tiếng búa đập. Âm thanh lớn nhất trên Trái Đất từng được ghi nhận là vụ phun trào của Krakatoa, với cường độ lên tới 172 decibel, âm thanh này lớn đến mức có thể gây ra chấn động màng nhĩ ở khoảng cách 160 km (100 dặm).

    Bí ẩn về loài cá chỉ dài 12 mm nhưng có thể phát ra âm thanh to như máy bay phản lực!- Ảnh 1.

    Danionella cerebrum là loài cá nhỏ và trong mờ được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2021 tại các dòng suối nông và âm u trên núi ở phía nam và phía đông Myanmar. Theo một nghiên cứu được công bố ngày 26 tháng 2 trên tạp chí Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia ( PNAS), loài cá nhỏ bé này thuộc họ cá tuế và cá chép có thể tạo ra âm thanh to hơn cả tiếng máy bay cất cánh khi tai người cảm nhận được ở khoảng cách 328 feet.

    "Loài cá nhỏ bé này có thể tạo ra âm thanh trên 140 decibel ở khoảng cách 10 đến 12 mm [0,39 đến 0,47 inch] – điều này có thể so sánh với tiếng ồn mà con người cảm nhận được khi máy bay cất cánh ở khoảng cách 100 mét và đây là điều khá bất thường đối với một loài động vật có kích thước nhỏ bé như vậy", Tiến sĩ Ralf Britz đồng tác giả nghiên cứu và nhà nghiên cứu ngư học tại Bộ sưu tập Lịch sử Tự nhiên Senckenberg ở Đức cho biết.

    Để tìm hiểu làm thế nào một con cá nhỏ như thế này có thể tạo ra âm thanh lớn như vậy, nhóm nghiên cứu đã sử dụng video tốc độ cao kết hợp với biểu hiện gen để phát hiện ra rằng con đực của loài Danionella cerebrum sở hữu "một bộ sưu tập" các đặc điểm tạo ra âm thanh độc đáo bao gồm một bộ phận chuyên biệt, xương sườn, sụn đánh trống và cơ bắp chắc khỏe chống mỏi.

    Bí ẩn về loài cá chỉ dài 12 mm nhưng có thể phát ra âm thanh to như máy bay phản lực!- Ảnh 2.

    Để tạo ra tiếng ồn, loài cá này đã đập sụn đánh trống vào một cơ quan chứa đầy khí gọi là bong bóng bơi. Tiếng trống này tạo ra các xung nhanh ở tần số cao và thấp. Các xung tần số cao hơn được tạo ra bằng cách nén bàng quang từ bên trái và bên phải theo kiểu xen kẽ. Các xung tần số thấp hơn được tạo ra bằng cách nén lặp đi lặp lại trên cùng kích thước cơ thể cá. Theo nghiên cứu, không có loài cá nào khác được biết là tạo ra âm thanh từ các cơn co cơ đơn phương lặp đi lặp lại.

    Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng âm thanh được tạo ra bởi sự rung động của bàng quang bơi, trong đó các cơ co lại khiến các cấu trúc va vào bàng quang. Không giống như các loài cá khác sử dụng phương pháp tương tự để tạo ra âm thanh, Danionella cerebrum có thể sử dụng các cơn co thắt cơ lặp đi lặp lại ở một bên cơ thể, và điều chưa từng được ghi nhận ở bất kỳ loài cá nào khác trước đây.

    Danionella cerebrum có hai cơ âm thanh chứa sụn đánh trống. Các cơ co lại, di chuyển xương sườn. Điều này kéo sụn, tạo ra lực căng, sụn này nhả ra đập vào bàng quang tạo ra tiếng động lớn. Sự co bóp của các cơ ở mỗi bên tạo ra tiếng ồn như mạch đập.

    Bí ẩn về loài cá chỉ dài 12 mm nhưng có thể phát ra âm thanh to như máy bay phản lực!- Ảnh 3.

    Nhóm nghiên cứu cho rằng sự cạnh tranh giữa những con đực trong môi trường rất tối và âm u đã góp phần vào sự phát triển của cơ quan tạo ra tiếng ồn đặc biệt này. Hiểu được khả năng thích nghi đặc biệt của Danionella cerebrum đang giúp các nhà khoa học tìm hiểu thêm về chuyển động của động vật và tất cả các cơ chế đẩy khác nhau mà các loài khác nhau sử dụng.

    "Bộ máy này tăng tốc sụn đánh trống với lực trên 2.000g rồi bắn vào bàng quang tạo ra xung nhanh, to. Các xung này được xâu chuỗi lại với nhau để tạo ra các chuỗi âm thanh với các cơn co cơ xen kẽ hai bên hoặc một bên", Britz nói thêm.

    Trong tự nhiên, loài cá này được tìm thấy ở vùng nước nông ở Myanmar, nơi thường có mây mù nên khó nhìn thấy các loài cá khác ở gần đó. Vì điều này, các nhà nghiên cứu cho rằng loài cá nhỏ bé này đã phát triển phương pháp giao tiếp thay thế độc nhất vô nhị này.

    Loài này trong những năm gần đây cũng đang trở nên thu hút đối với giới khoa học như một sinh vật mẫu trong nghiên cứu y sinh học. Những loài cá trong suốt như cá ngựa vằn thường được sử dụng làm sinh vật mẫu trong nghiên cứu y sinh vì các nhà khoa học có thể dễ dàng nghiên cứu các cơ quan và ấu trùng của chúng vì chúng trong suốt.

    Nhóm nghiên cứu viết: "Âm thanh do các loài Danionella khác tạo ra vẫn chưa được nghiên cứu chi tiết". "Sẽ rất thú vị khi tìm hiểu cơ chế tạo ra âm thanh của chúng khác nhau như thế nào và những khác biệt này liên quan như thế nào đến sự thích nghi tiến hóa".

    Bài báo được công bố trên tạp chí PNAS.

    Tham khảo: Popsci; Iflscience

    Tin cùng chuyên mục
    Xem theo ngày

    NỔI BẬT TRANG CHỦ