Bị Mỹ triệt hạ mảng smartphone, Huawei tìm cơ hội trong ngành ô tô, khai mỏ

6 tháng sau khi bị chính quyền Tổng thống Donald Trump giáng "đòn chí mạng" vào mảng smartphone, Huawei tìm đến với những lĩnh vực kinh doanh mới nhằm tạo nguồn doanh thu thay thế.

Theo hãng tin Bloomberg, một trong những khách hàng mới nhất của Huawei là một trang trại thủy sản ở một địa phương thuộc Đông Trung Quốc. Trang trại này được bao phủ bởi hàng chục nghìn tấm pin mặt trời gắn bộ biến tần (inverter) của Huawei để vừa che nắng cho cá, vừa phát điện.

Tại tỉnh Sơn Tây, thiết bị cảm ứng và camera không dây của Huawei được đưa vào sâu trong lòng đất để theo dõi mức oxy và phát hiện nguy cơ xảy ra trục trặc máy móc trong các mỏ than.

Tháng tới, một mẫu ô tô chạy điện mới được trang bị cảm biến lidar của Huawei sẽ ra mắt tại triển lãm ô tô lớn nhất Trung Quốc.

NỖ LỰC TÌM KIẾM NGUỒN DOANH THU MỚI

Từng là nhà sản xuất điện thoại thông minh (smartphone) lớn nhất thế giới, Huawei đã hứng chịu một loạt biện pháp trừng phạt của Mỹ. Sức ép trừng phạt khiến mảng thiết bị tiêu dùng - bộ phận chủ lực về doanh thu và lợi nhuận của Huawei - gần như gục ngã. Chính quyền của Tổng thống Joe Biden được cho là sẽ tiếp nối lập trường cứng rắn với Huawei, nên nhà sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi đã định hướng công ty đẩy mạnh việc thu hút khách hàng doanh nghiệp trong những lĩnh vực vốn không phải là chủ đạo của công ty như giao thông, sản xuất, nông nghiệp…

Không còn là sản xuất smartphone đứng số 1 thế giới về doanh số, nhưng Huawei đang là nhà cung cấp đi đầu về bộ biến tần. Công ty với 190.000 nhân viên trên toàn cầu này cũng đang phát triển mảng dịch vụ đám mây và phân tích dữ liệu.

"Khả năng Mỹ rút chúng tôi khỏi Danh sách Thực thể là rất thấp", ông Nhậm phát biểu tại một sự kiện vào tháng trước. "Hiện tại, chúng tôi chỉ muốn làm việc chăm chỉ hơn và tìm kiếm những cơ hội mới để tồn tại".

Ông Nhậm cho biết, những sáng kiến mới có thể "ít nhiều trong năm nay" bù đắp sự sụt giảm ở mảng smartphone, nhưng Huawei không đưa ra con số cụ thể nào. Trong 6 tháng đầu năm 2020, mảng thiết bị tiêu dùng của Huawei mang về 39 tỷ USD doanh thu, chiếm hơn một nửa tổng doanh thu toàn công ty. Cả năm, Huawei chỉ đạt tăng trưởng nhẹ cả về doanh thu và lợi nhuận, dù lập kỷ lục số đơn hàng trạm gốc 5G và doanh thu mạnh ở mảng smarphone trong nửa đầu năm.

Việc Huawei tìm kiếm cơ hội kinh doanh mới ngoài mảng thiết bị viễn thông và smartphone đã diễn ra nhiều năm. Nhưng cuộc tìm kiếm này càng trở nên cấp bác sau khi doanh số smartphone của hãng lao dốc 42% trong 3 tháng cuối năm 2020 do lệnh trừng phạt của Mỹ khiến Huawei không thể mua được những con chip hiện đại nhất dùng công nghệ Mỹ. Nguồn thạo tin nói rằng chính quyền ông Biden đã thông báo với một số nhà cung cấp của Huawei về điều kiện thắt chặt hơn đối với những giấy phép xuất khẩu đã có, theo đó cấm các nhà cung cấp này báo cho Huawei những linh kiện và công nghệ được sử dụng cho các thiết bị 5G.

Mỗi bộ biến tần của Huawei - có kích thước lớn hơn một chút so với cục nóng của một điều hòa tổng - có thể được bán với giá hơn 20.000 Nhân dân tệ, đắt hơn cả chiếc điện thoại cao cấp Mate X2 mới hất của hãng. Huawei có kế hoạch đẩy mạnh sản xuất bộ biến tần quang điện, phù hợp với nỗ lực của Chính phủ Trung Quốc về cắt giảm khí thải carbon và phát triển năng lượng tái sinh.

Ngoài bộ biến tần, hệ thống thông minh dùng cho ô tô điện cũng là một cơ hội kinh doanh mới của Huawei. Theo nguồn thạo tin, con chip dùng cho hệ thống này không đòi hỏi cao như con chip dùng cho smartphone và có thể sử dụng một phần linh kiện và công nghệ từ châu Âu.

TƯƠNG LAI CÒN MỜ MỊT

Dù bác bỏ thông tin nói rằng hãng có kế hoạch phát triển ô tô điện mang thương hiệu riêng của công ty, Huawei đã bắt tay với một số nhà sản xuất để thử nghiệm công nghệ xe tự lái và công nghệ tương tác giữa tài xế với xe. Các tính năng giải trí trên xe hơi của Huawei đã được sử dụng cho một số mẫu sedan của Mercedes-Benz, và Huawei cũng đã hợp tác với một số hãng sản xuất xe điện trong nước như BAIC BluePark New Energy Technology Co. để phát triển hệ thống ô tô thông minh. Mẫu xe đầu tiên trong khuôn khổ hợp tác giữa Huawei với BAIC, chiếc Arcfox αS HBT, sẽ ra mắt tại Triển lãm Ô tô Thượng Hải 2021 vào tháng 4.

Một sáng kiến khác có tên 5GtoB của Huawei triển khai công nghệ 5G đến nhiều lĩnh vực, từ y tế tới sản xuất máy bay. Huawei giữ vai trò đi đầu trong việc xây dựng mạng 5G lớn nhất thế giới của Trung Quốc, cung cấp hơn một nửa trong số 720.000 trạm gốc trên toàn quốc. Giờ đây, Huawei muốn dùng kết nối 5G ở Trung Quốc để giúp các công ty tự động hóa dây chuyền sản xuất và giảm thiểu việc sử dụng nhân công trong những ngành như khai mỏ.

Đích thân ông Nhậm là người dẫn đầu nỗ lực của Huawei về phát triển công nghệ dùng cho khai mỏ. Ông đã có các cuộc gặp với giới chức địa phương và tới thăm các mỏ than ở Sơn Tây. "Hầu hết các công ty công nghệ thông tin và truyền thông không nghĩ khai mỏ là một lĩnh vực mà họ có thể tạo ra những bước đột phá, nhưng chúng tôi thì có", ông Nhậm nói với báo giới vào tháng trước. "Trung Quốc có khoảng 5.300 mở than và 2.700 mỏ quặng sắt. Nếu có thể phục vụ tốt hơn 8.000 mỏ này, chúng tôi có thể mở rộng dịch vụ ra các mỏ ở bên ngoài Trung Quốc".

Huawei đặt cược rằng bộ biến tần, giải pháp kỹ thuật số cho mỏ, và phần mềm ô tô thông minh có thể bù đắp cho sự sụt giảm ở mảng smartphone, nhưng tương lai lâu dài của Huawei - cũng như khả năng của công ty trong việc tiếp tục dẫn đầu cuộc triển khai 5G ở Trung Quốc - vẫn còn khá mờ mịt.

HiSilicon, một công ty con của Huawei, vốn là nhà thiết kế con chip mạnh nhất ở Trung Quốc. Công ty này đã làm ra những con chip cao cấp dùng trong các sản phẩm smartphone và trạm gốc không dây của Huawei trước khi bị Mỹ cắt nguồn cung phần mềm thiết kế chip và khả năng tiếp cận với những nhà thầu như Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC).

Ở thời điểm hiện tại, Huawei nói với khách hàng ở mảng viễn thông rằng công ty có đủ con chip để hỗ trợ xây dựng trạm gốc trong năm 2021. Tuy nhiên, không rõ số chip trong kho của Huawei có thể đủ dùng trong bao lâu, và công ty còn lại những lựa chọn như thế nào khi số chip dự trữ đó cạn kiệt.

"Mâu thuẫn chính trị tiếp diễn phủ bóng lên hoạt động kinh doanh của Huawei và các công ty Trung Quốc khác trong tương lai gần. Đầu tư chiến lược vào các công nghệ mới là chìa khóa để Huawei có được tăng trưởng bền vững", nhà phân tích Charlie Dai thuộc Forrester Research Inc. nhận định.