Bitcoin tăng giá, dân tình hoảng loạn vì... quên mật mã mở ví

Hôm thứ Năm vừa qua, giá trị bitcoin tăng phi mã lên mức hơn 19.000 USD, trước khi tụt xuống 15.600 USD vào giữa ngày thứ Sáu. Hiện đồng tiền ảo này có giá khoảng 13.700 USD, tức cao gấp hơn 13 lần so với hồi tháng Một, và gấp hơn 130 lần so với năm 2013! Bất kỳ nhà đầu tư nào đã từng mua bitcoin vào thời điểm cách đây 4 năm hẳn đang cảm thấy vô cùng hào hứng, bởi đó có lẽ là quyết định thông minh nhất trong đời họ cho đến lúc này.

Thế nhưng trong số những nhà tiên phong trong giới đầu cơ bitcoin đều cảm thấy như vậy. Nhiều người trong số này hiện đang đau đầu tìm cách nhớ lại mật mã mở ví điện tử của mình, bởi nếu không, số bitcoin họ mua lúc trước có thể sẽ bị khoá lại mãi mãi!

Tại sao mật mã mở ví điện tử chứa bitcoin lại không thể khôi phục được như mật mã Gmail, Facebook hay nhiều dịch vụ khác trên Internet?

Bởi tính phi tập trung của Bitcoin dựa trên nền tảng mã hoá, mỗi giao dịch đều được đóng dấu với một mã định danh được gán cho người đang bán và người nhận bitcoin. Với cơ chế này, hệ thống có thể thực hiện các giao dịch lớn không cần thông qua một ngân hàng trung tâm, bởi mỗi giao dịch đều được đảm bảo bằng cách sử dụng các mã định danh chung và mật mã cá nhân để xác nhận việc tiền chuyển từ ví này sang ví khác.

Nếu ai đó biết được mật mã cá nhân của bạn và "vét" sạch số bitcoin trong ví, bạn sẽ mất trắng mà không làm gì được. Mật mã được sử dụng để mở khoá ví bitcoin, và nếu bạn quên mật mã, số bitcoin trong đó sẽ bị khoá vĩnh viễn. Không một bên đứng giữa nào có thể giúp bạn lấy lại bitcoin hoặc thay đổi mật mã. Nếu việc khôi phục lại mật mã quá dễ dàng như các dịch vụ email, mạng xã hội... thì nhiều kẻ sẽ lợi dụng việc này để "chôm chỉa" bitcoin của người khác chỉ bằng cách báo quên mật mã, và ý tưởng một đồng tiền ảo được mã hoá sẽ trở nên vô giá trị, bởi đặc tính khiến bitcoin khác biệt chính là bảo mật mà không cần tập trung.

"Tôi đã cố né mọi tin tức về Bitcoin. Tôi thực sự không muốn biết về giá trị của nó lúc này" - Alexander Halavais, giáo sư công nghệ xã hội tại Đại học Arizona (Mỹ), người từng mua 70 USD bitcoin vào 7 năm trước để minh hoạ cho một tiết học mà ông dạy lúc đó, và sau đó đã quên luôn mật mã ví của mình.

Một thành viên Reddit thì nói đầy tiếc nuối: "Bây giờ chắc nó đáng giá hơn 400.000 USD rồi, tôi phát điên mất. Tôi là một sinh viên, nên số tiền đó có thể thay đổi cả cuộc đời tôi". Anh chàng này cho biết đã mua 40 bitcoin vào năm 2013!

Một thành viên Reddit khác cũng chịu chung số phận:

"Vài năm trước, tôi mua 20 euro bitcoin, lúc đó nó khoảng 300 euro/bitcoin. Mới đây bạn tôi bảo giá bitcoin lên 10.000 USD rồi, nên tôi háo hức kiểm tra ví một chút và phát hiện ra tôi đã đặt mật mã gì đấy khác với thông thường. Tôi thử đủ kiểu nhưng không cái nào được cả".

Một thành viên Reddit nữa kể rằng anh/cô có rất nhiều bitcoin trong một tài khoản không thể truy cập được vì mất mật mã, và thậm chí đã treo giải thưởng trị giá đến 20.000 USD cho bất kỳ ai khôi phục được số bitcoin đó.

Những câu chuyện trên thu hút được rất nhiều sự chú ý của cộng đồng mạng, và có thể chúng chỉ là những lời chém gió mà thôi, một cách để người ta nuối tiếc 9 USD bitcoin ngày đó nay đã lên đến hàng ngàn USD.

Một số người khác thì lại đang tìm cách mở khoá ví bitcoin của những người thân đã mất, có lẽ cũng đã mang theo mật mã xuống mồ. Ví dụ, hôm thứ Năm, một thành viên Reddit nói về người anh rể của mình từng đầu tư bitcoin, sau đó tự tử, để lại vợ và đứa con 6 tháng tuổi trong tình trạng túng quẫn. Gia đình vẫn còn giữ chiếc máy tính của anh, nhưng không có cách nào lấy được số bitcoin trên, nay đã là một khối gia tài khổng lồ.

Tất cả những câu chuyện trên cho thấy nếu bạn hay ai đó bạn thích đang phát tài nhờ việc từng đầu tư bitcoin khi cả thế giới cho đó là một trò hề, hãy chắc rằng mật mã của bạn đang được bảo quản cẩn thận ở nơi nào đó an toàn và dễ tìm lại, ít nhất là đối với một ai đó thân thuộc ngoài bạn. Bởi bạn biết đấy, ai chắc được rằng ngày mai có chuyện gì hay không?

Tham khảo: Slate