Bước đi mới của Elon Musk cho thấy ông đích thực là kẻ sinh tồn trên thương trường

Nếu bạn là người hâm mộ các chuyên gia sinh tồn ngoài tự nhiên như Bear Grylls, bạn cũng nên khâm phục cả Elon Musk nữa, ông cũng là một chuyên gia sinh tồn - trong môi trường kinh doanh. Phải, bạn không nghe nhầm về nhận định trên đâu. Vị tỷ phú này không chỉ nổi tiếng khi là người điều hành cùng lúc cả Tesla và SpaceX hay với các kế hoạch giải cứu thế giới hay định cư trên sao Hỏa, mà còn là một người có khả năng sinh tồn mạnh mẽ.

Elon Musk hẳn sẽ không bao giờ quên những giờ phút cam go mà ông đã trải qua trong kinh doanh. Năm 2008, Tesla đã gần như phá sản. Nhưng một đợt tăng vốn vào phút chót đã cứu cho công ty khỏi việc phải đệ đơn phá sản lên tòa án, và giờ đây giá trị vốn hóa của họ đã lên đến mức 47 tỷ USD. Sau đó, ông Musk đã bán một số cổ phần trong công ty sản xuất ô tô này cho các hãng như Daimler, Toyota và cung cấp cho họ các hệ thống điện do Tesla thiết kế.

Giờ đây, Tesla lại một lần nữa đương đầu với thách thức tài chính khổng lồ khi họ chuẩn bị tung ra dòng xe Model 3 trong những tháng tới đây. Ông Musk và nhóm của mình dự định chi ra toàn bộ lượng tiền mặt của Tesla, khoảng 2,5 tỷ USD, để đưa mẫu xe này ra thị trường và sản xuất nó với quy mô lớn. Việc đốt tiền mặt với tốc độ như vậy đòi hỏi phải huy động thêm khoảng 1 tỷ USD tiền vốn trong tháng Ba, và ông đã thực hiện một bước đi chiến lược để giải quyết thách thức này.

Tuần trước, hãng Tencent của Trung Quốc thông báo họ đã mua 5% cổ phần của Tesla với mức giá 1,8 tỷ USD. Hãng công nghệ Trung Quốc sẽ là một nhà đầu tư thụ động, nhưng báo cáo của BBC cho rằng, qua thương vụ này, ông Musk kỳ vọng sẽ mở rộng cánh cửa để Tesla bước vào Trung Quốc – một thị trường tiềm năng khổng lồ với mức tăng doanh số hàng năm có thể lên đến 20 triệu chiếc xe.

Một thương vụ tưởng chừng thông thường trong giới đầu tư nhưng đằng sau là chiến lược dựa trên tầm nhìn của Elon Musk.

Bước đi chiến lược của Elon Musk

Cho đến nay, những chiếc xe điện vẫn là một nỗi thất vọng. Doanh số của chúng trên toàn cầu hiện chỉ ở mức khoảng 1% và Tesla là công ty ô tô duy nhất tạo nên danh tiếng về khả năng chạy điện trên quãng đường dài. Chiếc Model 3 sắp ra mắt sẽ là phép thử quan trọng để biết xem xe điện liệu có một thị trường rộng lớn nào cho xe điện hay không.

Nhưng ông Musk không quan tâm lắm đến điều đó. Ở mức cao nhất, doanh số của Tesla tại Mỹ cũng chỉ có thể đạt được 1 triệu chiếc vào năm 2020, mang lại cho công ty khoảng hơn 5% thị phần (lớn hơn thị phần hiện tại của cả Volkswagen và Audi cộng lại). Trong khi thị trường Mỹ có vẻ đã bị khai thác đến cạn kiệt, Trung Quốc lại là một thị trường có quy mô lớn hơn nhiều.

Vì vậy, sẽ là hợp lý khi cho rằng Elon Musk đang nghĩ đến việc chuyển hướng sang Trung Quốc, một thị trường có thể tăng trưởng đến 10 triệu chiếc xe mỗi năm – và chính phủ nước này cũng đang nỗ lực biến xe điện trở nên phổ biến hơn, và nó sẽ giúp Tesla đi trước một bước so với các xe chạy bằng khí.

Nhưng ông Musk không có nhiều đòn bẩy để tiến vào nơi này. Không giống như các nhà sản xuất ô tô lớn khác thường xây nhà máy hay thiết lập một liên doanh với công ty ô tô nào đó ở Trung Quốc, Tesla gần như đứng ngoài quốc gia này và chỉ đưa sản phẩm của mình vào đây thông qua hoạt động nhập khẩu.

Tài sản quyền lực nhất của Tesla

Hiện tại, ông Musk đang nắm trong tay tài sản quyền lực nhất của Tesla: bản thân công ty và cổ phiếu của nó, với mức giá đang đe dọa sẽ vượt qua ngưỡng 300 USD/cổ phiếu trong thời gian tới (hiện tại nó đang được giao dịch ở mức giá 280 USD).

Một chiếc Tesla tại thị trường Trung Quốc.

Mức giá này rõ ràng không rẻ với các nhà đầu tư, nhưng nếu bạn là một người tin vào tương lai của xe điện, việc sở hữu một lượng cổ phiếu của Tesla là hoàn toàn có lý. Tencent sẽ sở hữu 5% tăng trưởng của Tesla trong tương lai, và với thị trường Trung Quốc, mức tăng trưởng sẽ rất đáng kể.

Đổi lại, Tesla sẽ có cho mình một nhà đầu tư và một nhà tư vấn đáng tin cậy để cung cấp những hỗ trợ về tài chính cho công ty. Tencent sẽ không muốn nhìn khoản đầu tư gần 2 tỷ USD của mình bị bốc hơi và thậm chí, họ còn có thể mua thêm cổ phiếu.

Bởi vì ông Musk là một chuyên gia sinh tồn trên thương trường và là một chiến lược gia thiên tài, ông không lãng phí thời gian cho những thứ như vậy. Bỏ qua những lo ngại tiêu cực từ việc tăng vốn, phát hành nợ hay các thay đổi lớn về quyền sở hữu cổ phiếu, điều duy nhất quan trọng với Tesla là đạt được các cột mốc của họ và biến bản thân trở thành một trong những công ty thống trị thế giới vào thời kỳ hậu nhiên liệu hóa thạch.

Một chuyên gia sinh tồn thực tế

Bất cứ ai cũng có thể sở hữu một lượng lớn cổ phiếu của Tesla vào bất cứ lúc nào. Nhưng đối với một hãng công nghệ quan trọng của châu Á, ý nghĩa của nó là không thể xem nhẹ. Tuy nhiên, dường như ông Musk không quan tâm đến việc động thái của Tencent sẽ tốt cho hãng Trung Quốc hơn là cho Tesla hay không. Điều quan trọng là việc Tesla giờ đã có một cổ đông nữa, bên cạnh Elon Musk và một số quỹ tài chính lớn khác.

Ông có tầm nhìn rất thực tế về công ty của mình. Về cơ bản, Tesla vẫn chưa hoàn toàn vững mạnh – công ty không có lợi nhuận, họ vẫn chưa xuất xưởng nhiều ô tô như dự kiến, và việc thâu tóm SolarCity đã đem đến hàng tỷ USD tiền nợ vào bảng cân đối kế toán của công ty.

Ông Musk đã nhận ra rằng, giờ là lúc để chơi phòng thủ về tài chính, với các động thái tăng vốn và tìm kiếm một nhà đầu tư mới. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý rằng, ông Musk không hoàn toàn bị động phòng thủ - ông vẫn đang tấn công, bằng cách xác định tương lai của Tesla trước khi những người khác mà ông không kiểm soát được tìm đến.