"Cá lớn" Google có thể nuốt những "cá nhỏ" nào để đè bẹp "trẻ trâu" Facebook?

Thế giới công nghệ của một thập kỷ qua đã chứng kiến rất nhiều biến động. Bên cạnh cuộc cách mạng di động do Apple khởi xướng, một loạt các tên tuổi mới mẻ như Uber, DropBox, Evernote, Tumblr, Snapchat… cũng đã vươn lên để mang lại một trải nghiệm số hoàn toàn khác biệt so với thập niên 2000.

Tuy vậy, có lẽ không một công ty trẻ tuổi nào có tầm quan trọng và sức ảnh hưởng như Facebook. Bắt đầu thu hút đông đảo sự chú ý từ những năm 2007, 2008, tới nay Facebook đã trở thành một tập đoàn có vị thế "không thể thay thế được" như những người hùng "cao tuổi" Apple, Microsoft và Google. Sức ảnh hưởng của Facebook lớn tới mức ngay cả Microsoft cũng phải tìm mọi cách lôi kéo mạng xã hội này đặt chân lên Windows Phone và Windows 10.

Nhưng những gì Facebook đạt được cũng khiến cho một ông lớn rất quan trọng là Google phải cảm thấy "nóng mặt". Dù cho người dùng nói chung vẫn không thể sống thiếu bộ máy tìm kiếm của Google, sự thật là họ đã đem dâng tất cả các dữ liệu quan trọng nhất, dễ-kiếm-tiền-quảng-cáo nhất cho Facebook. Cơn nghiện mạng xã hội cũng đã khiến cho Google rơi vào tình cảnh trớ trêu: cuộc cách mạng Android do hãng này làm chủ lại khiến cho Facebook được hưởng lợi nhiều nhất, bởi ứng dụng Facebook luôn luôn là ứng dụng được người dùng dành phần lớn thời gian sử dụng trên smartphone.

Không chỉ có vậy, Facebook còn cao tay mua lại WhatsApp để chặn tất cả các đối thủ có thể đe dọa tới mảng dịch vụ nhắn tin của hãng. Dù đã liên tục ra mắt tới 4, 5 ứng dụng OTT mà mới đây nhất là Hangouts, Google không hề có cửa đấu lại WhatsApp và Facebook.

Mảng nhắn tin là vậy, mảng mạng xã hội của Google còn thê thảm hơn. Google chết tức tưởi, kéo theo sự ra đi của cha đẻ Vic Gundotra và tầm nhìn "Một Google". Ngày qua ngày, Google bất lực nhìn Facebook thâu tóm những miếng bánh ngon nhất của ngành quảng cáo mạng.

Nhưng những thất bại tầm cỡ như Hangouts và Google không có nghĩa rằng gã khổng lồ tìm kiếm phải chấp nhận cho "trẻ trâu" Facebook ngày một lấn át. Sau đây là các mạng xã hội và các ứng dụng nhắn tin có thể giúp Google lật lại thế cờ.

Tumblr (thuộc Yahoo)

Một trong những tin tức đáng chú ý nhất của tuần này là khả năng Google đang muốn mua lại Yahoo. Một quyết định như vậy sẽ là rất hợp lý, bởi thương hiệu Yahoo hiện vẫn còn được yêu quý tại một số quốc gia châu Á và các mảng kinh doanh của Google cũng rất gần với Yahoo. Tuy vậy, miếng mồi quan trọng nhất mà Google đạt được trong thương vụ này sẽ là Tumblr.

Hiện tại, Tumblr mới có khoảng 275 triệu người dùng (ước tính trên số lượng blog), tức chỉ bằng 1/6 lượng người dùng thường xuyên của Facebook. Song, Tumblr có một lợi thế rất quan trọng: đây là một mạng xã hội được giới trẻ coi là "thú vị" và "sành điệu"; các nội dung trên Tumblr cũng có chiều sâu và sức hấp dẫn cao hơn hẳn thông thường so với trải nghiệm Facebook và Twitter.

Công ty mẹ ngày một lụi bại, nhưng Tumblr thì vẫn chứng kiến lượng người dùng tăng trưởng ổn định.

Bản thân Facebook cũng đã nhận thức rất rõ rằng khi trở nên quá phổ biến, mạng xã hội này sẽ không còn thu hút được sự chú ý của giới trẻ nữa. Đó là lý do Mark Zuckerberg bỏ ra hơn 1 tỷ USD mua lại Instagram, một mạng xã hội theo hướng "thú vị" giống như Tumblr. Nếu thâu tóm Yahoo (và Tumblr), Google sẽ phải đi theo hướng ngược lại: tận dụng trải nghiệm hấp dẫn trên Tumblr để thổi sức sống trở lại cho tro tàn của Google .

Một "món quà" nhỏ khác của Google khi thâu tóm Yahoo là Flickr. Ngay cả trong bối cảnh các dịch vụ lưu trữ đám mây ngày một phổ biến, Flickr vẫn là dịch vụ lưu ảnh chất lượng cao được các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp lẫn bán chuyên ưa thích nhất. Nếu nắm được Flickr, Google sẽ độc chiếm một mảng lưu trữ ảnh chất lượng cao đang ngày một màu mỡ hơn.

Twitter và Vines

Twitter không thể sống độc lập, nhưng về tay Google có lẽ sẽ cất cánh.

Mới chỉ cách đây khoảng 5, 6 năm, Twitter vẫn còn được coi là một mạng xã hội ngang tầm với Facebook. Thế nhưng, trong khi Facebook ngày một bành trướng thì Twitter lại ngày một lụi bại. Vào năm ngoái, mạng xã hội này đã phải tiến hành đưa CEO cũ Jack Dorsey trở lại lãnh đạo, nhưng lượng người dùng thường xuyên thậm chí còn suy giảm và các khoản lỗ thì vẫn đến đều đặn từng quý.

Lý do là bởi 10 năm rồi nhưng Twitter… vẫn vậy. Đây vẫn chỉ là một mạng xã hội dùng để chia sẻ tin vắn một cách nhanh chóng và tiện lợi ở mức giới hạn 140 ký tự. Những người đã quen với Twitter vẫn tiếp tục "cuồng Twitter", nhưng những ai chưa có Twitter sẽ không nhận ra tầm hấp dẫn của mạng xã hội này.

Khi về dưới trướng Google, Twitter có thể trở lại với thành công. Gã khổng lồ tìm kiếm có thể áp dụng một chiến lược tương tự như đã làm với Google : bất kỳ ai có Gmail đều sẽ có Twitter (nếu chưa có từ trước). Làm như vậy sẽ cuốn hút được một lượng người dùng đông đảo hơn đến với Twitter và dần dần "nghiện" luồng tin trên mạng xã hội này. Bản thân Google cũng đã là kho lưu trữ thông tin lớn nhất thế giới, và việc kết hợp giữa Google cùng Twitter chẳng khác gì cho hổ mọc thêm cánh. "Trang báo lớn nhất thế giới" sẽ không còn là Facebook mà là Twitter-của-Google.

Mạng xã hội Vines (thuộc Twitter) cũng có thể giúp Google đánh bại Instagram của Facebook.

Một tài sản khác vô cùng quan trọng mà Twitter đang nắm giữ là Vines. Nhờ mức giới hạn đặt ở mức 6 giây, Vines đã tạo nên một cơn sốt khi ép buộc người dùng phải sáng tạo, và chính thành quả sáng tạo của họ lại góp phần thu hút thêm những người dùng mới. Thâu tóm Vines sẽ giúp Google có thêm một vũ khí hiệu quả để chống lại Instagram, bởi mạng xã hội chia sẻ hình ảnh của Facebook dù đã ra mắt tính năng quay video ngắn từ lâu nhưng vẫn chưa bao giờ thành công như Vines cả. Hiển nhiên, khi Vines về tay Google thì YouTube cũng bớt đi được một đối thủ cạnh tranh.

Telegram

Nếu như một dịch vụ nhắn tin nào đó có thể đánh bại được WhatsApp thì đó chắc chắn sẽ là Telegram. Ra mắt muộn nhưng Telegram đã nhanh chóng thu hút được sự chú ý đông đảo, thậm chí còn thu hút được hàng triệu người dùng khi WhatsApp gặp sự cố vào năm 2014. Nếu bạn theo dõi các tin tức công nghệ, bạn sẽ thấy trong nhóm các ứng dụng nhắn tin độc lập (không thuộc các công ty lớn), chỉ còn duy nhất Telegram là thường xuyên được nhắc tới.

Mark Zuckerberg đã từng lo sợ về Telegram tới mức phải... chặn các tin nhắn về dịch vụ này bên trong WhatsApp.

Lý do khiến cho Telegram trở nên nổi bật tới vậy là bởi ứng dụng này được mã hóa tuyệt đối và cũng cung cấp tính năng chat an toàn (tự động hủy tin nhắn sau thời gian nhất định). Lợi thế duy nhất của WhatsApp trong làng ứng dụng nhắn tin ngày nay sẽ bị Telegram đè bẹp. Rất nhiều yếu tố của Telegram vượt trội hơn hẳn so với WhatsApp, ví dụ như khả năng hỗ trợ file tải lên cỡ lớn hoặc mới đây nhất là chatbot. Về phần mình, Facebook dù đã khởi động dự án chatbot từ lâu nhưng tới nay vẫn chưa công bố một thông tin chính thức nào cả.

Telegram hiện nay mới chỉ có tổng cộng 62 triệu người dùng, trong đó có 15 triệu người dùng thường xuyên. Con số này có thể coi là khá ít ỏi, nhưng những gì Google cần bây giờ không phải là một ứng dụng có sẵn lượng người dùng "khủng" – Gmail, YouTube và Google Maps giúp Google thâu tóm hàng trăm triệu người dùng từ lâu rồi. Sau thất bại muối mặt của GTalk, Google Messenger và Hangouts, gã khổng lồ tìm kiếm cần phải thuyết phục được người dùng rằng họ nên nhắn tin trên nền tảng của Google. Và Telegram sẽ cung cấp cho Google vũ khí để làm điều đó.

Snapchat

Thâu tóm Snapchat là thâu tóm người dùng trẻ tuổi cho tương lai.

Trong khi Telegram sẽ giải quyết bài toán công nghệ thì Snapchat lại mang tới cùng một hiệu ứng như Tumblr và Vines: đây sẽ là ứng dụng nhắn tin giúp cho Google trở nên "sành điệu" trong mắt giới trẻ.

Có rất nhiều lý do làm nên thành công của Snapchat. Dịch vụ nhắn tin có khoảng 100 triệu người dùng này đặt trọng tâm vào những bức ảnh – loại nội dung được yêu thích nhất của trải nghiệm di động ngày nay. Snapchat cho phép người dùng "nghịch ngợm" trên những bức ảnh của mình và đặt ra những câu chú thích vui nhộn nhất để phát huy sức sáng tạo. Snapchat cũng là ứng dụng đầu tiên nghĩ ra khả năng "kể chuyện video" bằng cách ghép những bức ảnh, những đoạn video ngắn lại với nhau. Cuối cùng, Snapchat là dịch vụ chat đầu tiên hứa hẹn xóa tin nhắn sau một thời gian ngắn để đảm bảo an toàn dữ liệu cho người dùng.

Gần như tất cả mọi yếu tố về Snapchat đều đối lập hẳn với Facebook và Google : mới mẻ, thúc đẩy khám phá và thậm chí là "kén" người dùng thay vì chạy theo số lượng. Nếu thâu tóm được ứng dụng/mạng xã hội này, Google sẽ giải quyết được vấn đề già cỗi, thiếu hấp dẫn trên cả mạng xã hội lẫn mảng nhắn tin.