Các biện pháp cải thiện trí nhớ của bạn

Đã bao giờ bạn nghĩ rằng trí nhớ của mình kém? Đã bao giờ bạn tìm một cách ghi nhớ khác, bài bản để cải thiện trí nhớ hiện tại của mình? Bài viết hy vong mang đến cho bạn một vài gợi ý nhỏ.

 

1 . Ghi nhớ sự kiện bằng cách liên tưởng hình ảnh_ âm thanh_ hành động

Để nhớ một cách có hiệu quả, bạn có thể liên kết dữ kiện cần nhớ với những hình ảnh_ âm thanh_ hành động của bản thân, với những gì thân thuộc với đời sống hằng ngày.

Chẳng hạn, bạn cần nhớ rằng “JFK là vị tổng thống tiến hành xâm lược vịnh Pig”. Bạn có thể tưởng tượng đến một con lợn, với chữ FJK trước ngực, đứng cắm cờ trên một hòn đảo.

 

Nếu thành thục, ở một mức cao hơn, bạn có thể gắn kết những kiến thức cần nhớ với những gì xảy ra ở hiện tại. Chẳng hạn, bạn cần học thuộc một câu nói, mà học mãi vẫn không thể nhớ được. Một mẹo nhỏ là sử dụng phản xạ có điều kiện của cơ thể. Cứ mỗi lần bạn đọc câu nói đó lên, hãy bật rồi tắt đèn học của bạn 1 lần. Sau một số lần, cứ mỗi lần bật-tắt đèn bàn, theo phản xạ, trong đầu bạn sẽ bật ra ngay câu nói đó. Hay đơn giản hơn, mỗi khi học một bài lịch sử dài, bạn có thể nghe cùng một bản nhạc nhẹ nào đó. Mỗi lần ôn lại bài, và mở lại bài nhạc đó cũng sẽ giúp bạn dễ nhớ hơn.

 

 

Một cách khá độc đáo là ghi nhớ bằng ngôn ngữ cơ thể. Chẳng hạn bạn cần học thuộc một đoạn nào đó, với mỗi câu sau khi học, bạn làm một động tác đi kèm. Khi hết đoạn, bạn thực hiện lại chuỗi động tác đấy thì theo phản xạ, trong đầu bạn sẽ mường tượng ra những gì bạn học thuộc.

Những hình ảnh tưởng, những động tác tưởng như ngớ ngẩn này thực sự sẽ giúp ích cho bạn trước áp lực phải nạp vào đầu một lượng kiến thức rất lớn, trong thời gian ngắn, và nó cũng giúp bạn lưu giữ trí nhớ trong một thời gian tương đối dài.

2 . Ghi nhớ con số bằng cách liên tưởng đến hiện tượng

Nếu bạn gặp vấn đề trong việc ghi nhớ những con số, thì cách này sẽ thực sự hiệu quả với bạn. Khi bạn đứng trước một dãy số, nếu nhớ cả dãy sẽ thật sự khó, và mất thời gian. Nhưng nếu bạn chia nhỏ dãy số thành một vài cụm nhỏ, sau đó liên hệ từng cụm số nhỏ với những hình ảnh hoặc sự kiện thân thuộc xung quanh bạn, mọi chuyện sẽ trở nên rất đơn giản.

 

Hãy thử lấy một ví dụ: Bạn cần nhớ mã số sinh viên của mình là 1278911.

Bước đầu tiên: Hãy chia con số này thành các cụm nhỏ. Tùy độ dài con số để chia thành số cụm khác nhau, tốt nhất nên chia thành 3-4 cụm (nếu quá nhiều cụm sẽ dễ nhớ sót các cụm). Chẳng hạn, chia thành: 12_78_911.

Bước thứ hai: Hãy liên hệ các cụm số trên với các con số trong đời sống hằng ngày của bạn. Chẳng hạn: 12 là tháng sinh của mẹ, 78 là năm sinh của mẹ, 911 là số điện thoại của vettel để ứng 2k mỗi khi điện thoại hết tiền.

Bước thứ ba: Hãy kết nối các dữ kiện trên lại thành hiện tượng:

“12378911 = điện thoại hết tiền vào ngày sinh nhật mẹ”

Tất nhiên, khi chia ở bước 1, bạn đã phải tính đến bước 2. Và khi kết nối các con số ở bước 2 bạn đã phải tính đến việc kết nối các dữ kiện ở bước 3.

Hãy tập cho mình thói quen này. Càng luyện nhiều bạn sẽ càng biết cách kết nối các dữ kiện và rất dễ nhớ, nhớ rất lâu, cũng là một cách của con người thông minh nữa.

3.  Sử dụng vần điệu

Sử dụng vần điệu thực chất là một cách thể hiện những kiến thức dưới một hình thức khác, phù hợp hơn và dễ nhớ hơn. Bạn có thể chế một bài thơ thành một bài hát, theo một giai điệu của một bài hát nào đó mà bạn biết. Hoặc đơn giản hơn, có thể đọc theo kiểu vè, hay bá đạo hơn bằng cách chuyển văn bản thành thơ. Dù là hình thức nào đi nữa, bản chất ở đây cũng chỉ là để bạn có hứng thú hơn trong việc tiếp nhận kiến thức, và hơn nữa, hình thức này kết cấu lại cấu trúc kiến thức giúp bạn dễ dàng tiếp nhận hơn. Có rất nhiều minh chứng cho cách học này. Chẳng hạn, những em nhỏ thường học tính qua các bài hát: “Một cộng một bằng hai, hai thêm hai bằng bốn. Bốn với một là năm. Năm ngón tay sạch đều.”

4. Sử dụng kí tự viết tắt

Đây cũng là một công cụ tuyệt vời để ghi nhớ nhiều thứ, đặc biệt là trong những trường hợp phải nhớ cùng lúc nhiều đối tượng, và bản thân mỗi đối tượng được diễn đạt cũng rất “loằng ngoằng”. Khi đọc một văn bản dài, hay một thuật ngữ dài, bạn sẽ rất nhanh nản. Nhưng nếu viết tắt các kí tự, bạn sẽ có cảm tưởng gọn hơn, ngắn hơn và dễ học hơn – dù rằng nội dung vẫn không đổi. Một ưu điểm nữa của viết tắt là bạn có thể ghi chép nhanh, đồng thời  có thể nhìn nhanh một cách khái quát toàn nội dung của đoạn.

 

Các kí tự viết tắt không có một công thức nào. Tùy mỗi người sử dụng, dẫn sẽ hình thành những quy ước riêng cho mình. Càng có vốn viết tắt nhiều, bạn càng có nhiều lợi thế trong việc diễn tả cũng như việc ghi nhớ. Trên thực tế, trong môi trường học cùng nhau, người này thường bị ảnh hưởng kiểu viết tắt của người kia, dần dần cũng hình thành nên những “luật bất thành văn” trong những tập thể nhỏ.

 

Ở một mức cao hơn, bạn có thể sử dụng kiểu Acrostics. Đây là kiểu viết tắt các chữ cái đầu. Với một người thông minh, kiểu viết tắt này sẽ đem lại nhiều hiệu quả khi vận dụng một cách sáng tạo, để những chữ cái đầu tạo thành một câu ý nghĩa.

Chẳng hạn:

“Never Eat Sour Watermelons” dùng để kí hiệu cho các hướng:  North, East, South, and West.

Hay để nhớ các từ tiếng anh rời rạc: “Kingdom, Phylum, Class, Order, Family, Genus, Species”, bạn có thể nhớ đơn giản như: “King Philip Can Only Find His Green Slippers.”

5. Nhớ danh sách các sự kiện bằng cách phân nhóm theo đặc điểm chung và riêng với các sự kiện rời rạc

Người ta nói rằng có hai kiểu tư duy học thuộc, kiểu sâu chuỗi (từ từ A=>B => C) và kiểu liệt kê (A, B, C…ngang hàng nhau). Và cách ghi nhớ ở hai kiểu tư duy này hoàn toàn khác nhau.

Với tư duy kiểu liệt kê, trước tiên bạn nên đếm số phần tử cần học thuộc, đặc điểm chung từng phần tử, đặc điểm riêng biệt của từng phần tử. Dựa vào đặc điểm chung, để gom chúng thành những nhóm lớn. Sau đó dựa vào đặc điểm riêng để phân biệt chúng với nhau trong nhóm.

 

Thử lấy một ví dụ khi đi chợ, bạn cần nhớ tất cả những đồ dùng sau cần mua: 1. Bát 2. Hành lá. 3. Thịt bò. 4. Đũa. 5. Ổ cắm điện. 6. Ấm đun nước. 7. Rau sống. 8. Hành khô. 9. Nấm. 10. Cà rốt. 11. Khoai tây. 12. Thịt lợn. Với ngần ấy thứ trên, bạn sẽ chia thành các nhóm:

Nhóm 1: bát, đũa, ổ cắm điện, ấm đun nước; Những thứ này sẽ mua ở hàng tạp hóa. Trong nhóm này, lại chia nhỏ ra: 2 cái phục vụ bữa ăn, 2 cái phục vụ nấu nước.

Nhóm 2: thịt bò, thịt lợn, hành lá, hành khô, cà rốt, khoai tây, rau sống. Những thứ này sẽ mua ở chợ.  Trong nhóm này nhớ chia ra: 2 thứ đều là thịt, mua ở hàng thịt. Những thứ còn lại mua ở hàng rau.

Như vậy, bạn cần nhớ: đến hàng tạp hóa, mua 2 cái cho bữa ăn, 2 cái để nấu nước. Sau đó ra chợ, đến hàng thịt mua 2 loại thịt, rồi đến hàng rau, mua một số loại rau gồm: 2 thứ hành, những thứ khác phục vụ nồi lẩu bò.

Và ở một mức tư duy cao hơn, bạn có thể nhớ những chi tiết kiểu liệt kê theo một cách khác. Gắn các chi tiết vào một câu chuyện. Chẳng hạn, bạn cần học thuộc các chi tiết: 1. Chư bát giới. 2.Cây si 3. đào tiên. 4. Đàn gita. 5. Nữ sinh. 6. Phật tổ. 7. Con gái nhà lành. 8. Thái ất trân nhân. 9. Bài hát tình yêu. 10. Tức giận.

Hãy thử nhẩm lại các chi tiết trên một lần nữa và nhẵm mắt lại, thử xem bạn có thể kể lại được bao nhiêu chi tiết?

Nếu bạn nhớ được cả 10 chi tiết thì thật sự bạn rất đặc biệt. Nếu nhớ các chi tiết một cách rời rạc và chả liện quan gì với nhau thì thật sự khó. Nhưng nếu bạn gắn kết theo một câu chuyện hài hước thì sẽ đơn giản hơn. Chẳng hạn:

 

“ Một ngày đẹp trời, Chư bát giới xuống trần gặp một nữ sinh trường Am, con gái nhà lành, đem lòng yêu thương. Nhưng không ngờ tôn ngộ không đã trồng cây si trươc cửa nhà em ấy từ rất lâu rồi. Tức giận, chư bát giới lên mượn đàn ghita của phật tổ, học những bài hát tình yêu, nhân thể xin mấy quả đào tiên, đem tặng em ấy, quyết giành bằng được em nữ sinh với tôn ngộ không.”

Tất nhiên là tính hài hước, hợp lý của câu truyện sẽ phụ thuộc vào trí thông minh của mỗi người. Nhưng hãy ghép các chi tiết vào một câu truyện, mọi thứ sẽ đơn giản hơn rất nhiều.

6. Nhớ kiểu logic với những sự kiện có liên quan đến nhau

Khác với tư duy kiểu rời rạc, với tư duy kiểu sâu chuỗi, các kiến thức đưa ra dưới dạng một mạng lưới, bao gồm những mắt xích, liên hệ với nhau bằng một mối quan hệ nào đó. Với dạng này, bạn nên chia quá trình nhớ thành hai phần: Bước 1: Xác định các mắt xích. Bước 2: Xác định mối quan hệ giữa các mắt  xích. Sau khi xác định rõ ràng như vậy, bạn sẽ học thuộc mối liên hệ giữa các mắt xích trước, sau đó nhớ tên các mắt xích theo cách tư duy rời rạc ở trên.

 

Chẳng hạn với đoạn văn sau: “Trong tự nhiên, tồn tại vòng tuần hoàn của nước. Đa số nước trong tự nhiên ở trạng thái lỏng, tồn tại ở ao hồ, sông suối, biển, đại dương…Dưới tác dụng nhiệt của ánh sáng mặt trời, nước bay hơi, tạo thành những đám mây. Những đám mây, khi gặp lạnh sẽ ngưng tụ sẽ tạo thành mưa, và nước trở lại mặt đất dưới dạng lỏng. Ở hai cực, do nhiệt độ dưới điểm đóng băng của nước nên nước tồn tại ở trạng thái rắn, gọi là băng.”

Bước 1: Các mắt xính ở đây gồm: 1. Nước ở trạng thái lỏng – nước ao, hồ, biển. 2. Nước ở trạng thái hơi- mây. 3. Nước ở trạng thái rắn- băng.

Bước 2: Mối liên hệ giữa các mắt xích:

- Nước lỏng => dưới tác sụng của ánh sáng mặt trời => bay hơi => mây.

- Mây => gặp lạnh => ngưng tụ => nước lỏng.

- Nước lỏng => quá lạnh => dưới điểm đóng băng => băng.

Và đến đây, mọi thứ trở nên đơn giản để nhớ hơn rất nhiều.

 

Sơ đồ tư duy - một khái niệm khá quen thuộc. Đây là sơ đồ hỗ trợ đắc lực cho qua trình tư duy và giúp bạn cải thiện đáng kể trí nhớ của mình. Bản chất của sơ đồ tư duy là hình tượng hóa bằng sơ đồ những quá trình phân tích trên.