Căn bệnh thầm lặng khiến hàng triệu dân công sở chủ quan: Tê tay chỉ là dấu hiệu đầu tiên

Trong nhiều tháng, anh Hưng (Nhân viên văn phòng, 32 tuổi) liên tục gặp tình trạng tê rần các đầu ngón tay, nhất là khi gõ máy tính lâu hoặc khi tỉnh giấc vào ban đêm. Vì triệu chứng chỉ thoáng qua và biến mất sau vài phút lắc tay, anh cho rằng đó là biểu hiện mỏi cơ bình thường. Chỉ đến khi khám sức khỏe định kỳ của công ty, bác sĩ thực hiện các bài kiểm tra chuyên biệt và hỏi về vị trí tê lan theo ngón, anh mới biết mình đang mắc hội chứng ống cổ tay một bệnh lý phổ biến nhưng dễ bị chủ quan vì giai đoạn đầu chỉ biểu hiện bằng những cơn tê nhẹ.

Bác sĩ giải thích rằng hội chứng ống cổ tay xảy ra khi dây thần kinh giữa bị chèn ép trong ống cổ tay, dẫn đến tê ba ngón đầu: ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa. Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể cảm thấy nóng rát gan bàn tay, đau lan lên cẳng tay, yếu lực cầm nắm hoặc đánh rơi đồ vật. Nhiều trường hợp bị đánh thức giữa đêm vì cảm giác tê buốt dấu hiệu cho thấy chèn ép thần kinh đã trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu không phát hiện và điều trị sớm, tổn thương thần kinh có thể trở thành vĩnh viễn, gây mất cảm giác đầu ngón tay và ảnh hưởng khả năng vận động.

Sau khi được chẩn đoán, anh Hưng bước vào giai đoạn điều trị bảo tồn. Anh được hướng dẫn hạn chế các động tác gập cổ tay liên tục, điều chỉnh tư thế khi làm việc và đeo nẹp cổ tay vào ban đêm để giữ khớp ở vị trí trung tính. Bác sĩ bổ sung thêm các bài tập căng giãn để cải thiện tuần hoàn vùng cổ tay. Nhờ điều chỉnh kịp thời, triệu chứng tê giảm đáng kể chỉ sau vài tuần, nhưng anh vẫn cần theo dõi thường xuyên vì bệnh dễ tái phát nếu tiếp tục làm việc sai tư thế.

Làm thế nào để giảm tải cho cổ tay?

Nhiều thiết bị được thiết kế nhằm giảm áp lực lên ống cổ tay, phù hợp cho những người làm việc nhiều giờ trước máy tính. Miếng kê bàn phím, chuột giữ cổ tay ở tư thế thẳng, giúp tránh việc gập xuống hoặc tỳ mạnh vào cạnh bàn nguyên nhân thường gặp gây tăng chèn ép dây thần kinh.

Chuột công thái học cũng là lựa chọn được nhiều chuyên gia khuyến nghị. Thiết kế dạng nghiêng giúp bàn tay đặt ở vị trí tự nhiên hơn, giảm xoay ngoài của cổ tay và hạn chế lực xoắn lên dây thần kinh giữa. Với những người đã có triệu chứng tê rõ rệt, việc đổi sang chuột công thái học có thể mang lại cải thiện tương đối nhanh.

Nẹp cổ tay giúp giữ khớp ở vị trí trung tính, giảm chèn ép dây thần kinh giữa và hạn chế các động tác gập cổ tay vô thức, đặc biệt vào ban đêm. Việc sử dụng nẹp đúng thời điểm hỗ trợ giảm triệu chứng nhanh hơn và ngăn tái phát trong giai đoạn đầu điều trị. Tuy vậy, bác sĩ khuyến cáo không nên đeo nẹp quá lâu để tránh làm yếu cơ quanh cổ tay.

Bóng tập tay là công cụ hỗ trợ phục hồi được sử dụng rộng rãi trong vật lý trị liệu. Các bài tập bóp thả đơn giản giúp tăng sức mạnh cơ gấp – cơ duỗi, cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ giảm chèn ép ở vùng cổ tay. Nhờ đặc tính dễ thực hiện và không yêu cầu dụng cụ phức tạp, người bệnh có thể luyện tập ngay tại bàn làm việc.

Bài tập đơn giản giúp giảm tê và hỗ trợ phục hồi

Duỗi cổ tay ra phía trước : Duỗi thẳng tay, lòng bàn tay hướng lên. Dùng tay còn lại nhẹ nhàng kéo các ngón tay về phía cơ thể cho đến khi cảm thấy căng. Giữ vài giây rồi thả lỏng.

Gập cổ tay theo chiều ngược lại : Đưa cánh tay thẳng về trước, lòng bàn tay úp xuống. Dùng tay còn lại đẩy nhẹ mu bàn tay xuống dưới để kéo giãn nhóm cơ gấp.

Bài tập trượt dây thần kinh (nerve gliding) : Bắt đầu với bàn tay nắm nhẹ, sau đó mở dần các ngón và duỗi thẳng cổ tay. Tiếp tục ngửa bàn tay và kéo nhẹ các ngón ra sau. Chuỗi chuyển động liên tục này giúp dây thần kinh giữa dịch chuyển linh hoạt hơn trong ống cổ tay.

Bóp bóng tập tay : Nắm bóng bằng lực vừa phải trong vài giây rồi thả ra. Thực hiện đều đặn để tăng sức mạnh bàn tay và hỗ trợ cải thiện tuần hoàn.

Sau khi triệu chứng cải thiện, việc duy trì thói quen làm việc đúng tư thế là yếu tố quyết định để tránh tái phát. Người làm việc máy tính cần giữ cổ tay ở vị trí trung tính, tránh gập lên hoặc gập xuống quá mức, đồng thời chia nhỏ thời gian làm việc thành từng quãng ngắn để cổ tay có cơ hội nghỉ. Khu vực bàn làm việc cũng cần được bố trí phù hợp về độ cao của ghế, bàn và thiết bị để hạn chế mọi dạng tỳ đè lên cổ tay. Khi xuất hiện cảm giác tê hoặc đau nhẹ trở lại, việc giảm cường độ làm việc và thực hiện lại các bài tập giãn gân cơ giúp ngăn bệnh tiến triển trở lại.