Cáp quang biển nghi ngờ bị phá hoại, NATO triển khai đội tàu không người lái giám sát hoạt động dưới nước

Vào tháng 11/2024, hai cáp quang ngầm dưới biển Baltic kết nối Phần Lan với Đức và Litva với Thụy Điển đã bị cắt trong vòng 24 giờ. Mặc dù hư hỏng ngẫu nhiên đối với cáp ngầm có thể xảy ra, nhưng việc hai sự cố xảy ra gần như đồng thời và cách nhau khoảng 65 dặm đã khiến Bộ trưởng Quốc phòng Đức, Boris Pistorius, nghi ngờ đây là hành động phá hoại.

Trước tình trạng này, NATO đang lên kế hoạch triển khai một đội tàu không người lái (USV) để giám sát các vùng biển quan trọng bao quanh châu Âu, đặc biệt là Biển Baltic và Địa Trung Hải. Đô đốc người Pháp Pierre Vandier, Chỉ huy Tối cao NATO chịu trách nhiệm phát triển các lực lượng và năng lực của liên minh, đã chia sẻ với Defense News rằng việc này giống như lắp đặt hệ thống camera giám sát (CCTV) trên các cột đèn đường để theo dõi và ghi nhận những khu vực có nguy cơ cao trong đô thị.

“Công nghệ hiện nay đã sẵn sàng để biến hệ thống này thành hệ thống chiếu sáng trên biển bằng tàu không người lái,” ông Vandier nói, đồng thời nhấn mạnh rằng việc triển khai hệ thống này sẽ giúp NATO “thấy và giám sát môi trường hàng ngày.”

USV (tàu mặt nước không người lái) không phải là công nghệ mới. Hạm đội số Năm của Hải quân Mỹ, hoạt động tại khu vực Trung Đông, đã phát triển công nghệ này từ năm 2021. Hạm đội này thậm chí còn có một đơn vị riêng - Task Force 59 (TF 59), với nhiệm vụ chính là tích hợp các tàu không người lái và công nghệ AI vào các hoạt động của hạm đội. Gần đây, Hải quân Mỹ đã thành lập TF 59.1, một nhóm nhỏ thuộc TF 59, chuyên thử nghiệm và nâng cấp các hệ thống do các nhà thầu quốc phòng cung cấp để đảm bảo chúng sẵn sàng cho việc triển khai hoạt động.

Các quan chức NATO tin rằng họ có thể sử dụng các nền tảng tương tự như những gì Hạm đội số Năm đang sử dụng, giúp đơn giản hóa và đẩy nhanh việc triển khai USV. Tuy nhiên, Văn phòng của Đô đốc Vandier vẫn còn nhiều việc cần làm, đặc biệt khi chưa có chi tiết cụ thể nào về hệ thống giám sát và trinh sát dự kiến.

“Hiện tại vẫn chưa có tên chính thức, chỉ là Đội Tàu Không Người Lái,” Đô đốc Vandier cho biết. Nhưng nhờ sử dụng các hệ thống sẵn có, NATO đặt mục tiêu triển khai đội tàu giám sát vào tháng 6/2025, kịp thời cho Hội nghị Thượng đỉnh NATO tiếp theo.