Câu nói đầu tiên khi nhậm chức của CEO Microsoft đã giúp công ty lột xác phi thường như thế nào

Chủ tịch của Microsoft, ông John Thompson chia sẻ với một nhóm các nhà đầu tư: "Ông ấy tuyên bố vào ngày đầu tiên, rằng thế giới là nói về đám mây đầu tiên, về điện thoại đầu tiên. Ông ấy không hề nhắc đến Windows đến một lần."

Windows là hệ điều hành độc quyền của Microsoft mà hầu hết ai ai cũng biết. Windows cũng là nền tảng cho rất nhiều thành công của công ty dưới tay của Bill Gates và Steve Ballmer, hai người tiền nhiệm của Nadella.

Thomson cho biết Nadella đã đưa ra một tuyên bố táo bạo về tương lai của công ty dưới sự lãnh đạo của ông.

Thomson chia sẻ: "Cái mà ông ấy đã nói với thế giới là, tại Microsoft, chúng tôi đã sẵn sàng để nắm lấy đám mây, và chúng tôi muốn công nghệ của chúng tôi có thể chạy trên tất cả các nền tảng."

Kể từ lúc đó, Nadella đã làm đúng những gì mình nói. Microsoft đã nổi lên với tư cách là một nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây lớn, đặc biệt là cho cách doanh nghiệp lớn, thách thức Amazon Web Services trong thị trường cơ sở hạ tầng điện toán đám mây đang phát triển nhanh chóng. Và Microsoft cũng đã trở thành một đồng minh của cộng đồng phát triển nguồn mở, đem một số phần mềm của họ sang hệ điều hành Linux.

Nhờ đó, các nhà đầu tư đã được hưởng lợi.

Trong suốt 14 năm hoạt động dứoi tay của Ballmer, cổ phiếu của Microsoft dường như cứ đứng yên tại chỗ. Tuy nhiên, kể từ khi Nadella tiếp quản vào ngày 4 tháng 2 năm 2014, giá cổ phiếu đã tăng gần gấp 3 lần. Với giá trị thị trường trên 800 tỷ USD, Microsoft đang là công ty có giá trị lớn thứ 4 của thế giới, chỉ đứng sau Apple, Amazon và Alphabet.

Ngoài việc nắm lấy nguồn mở, Microsoft đã trở thành một đối tác thân thiện hơn chứ không còn là một đối thủ đáng sợ nữa. Nadella đã làm nhiều người trong ngành phải ngạc nhiên khi công bố hợp tác với các đối thủ của mình, bao gồm Red Hat, Salesforce và thậm chí cả Amazon để tăng trưởng Azure Cloud, các ứng dụng Office và trợ lý ảo Cortana.

Mọi thứ đã từng trông rất khác vào đầu năm 2014. Tại sự kiện Lightspeed vào tháng này, Arif Janmohamed, một đối tác tại công ty, đã hỏi Thompson tại sao hội đồng quản trị lại chọn Nadella làm CEO mới của Microsoft.

Thompson chia sẻ: "Bởi vì chẳng ai ở Silicon Valley muốn dây dưa với Microsoft cả."

Mô hình kinh doanh của Microsoft đã thay đổi nhiều, chuyển từ việc bán những phần mềm được đóng gói sang hình thức dịch vụ đám mây tính phí hàng tháng.

Doanh thu kết dính

Gần 2/3 doanh thu của Microsoft là định kỳ, đến từ những đăng kí trả phí tháng mà "vốn vẫn luôn kết dính hơn" là những phần mềm đóng gói. Công ty cũng đã có dòng tiền mạnh hơn.

Có lẽ điều quan trọng nhất là Microsoft đã lấy lại được vị thế của mình trong cộng đồng nhà phát triển, sau khi nhượng lại vị thế thống trị của mình cho Apple, Facebook và Google.

Dưới tay của Ballmer, Microsoft muốn đẩy mạnh Windows cho các thiết bị điện thoại, với Windows Mobile và Windows Phone. Microsoft cũng đã đưa ra một quyết định thảm hoạ: Trả hơn 7 tỷ USD cho mảng kinh doanh thiết bị và dịch vụ của Nokia.

Thoả thuận này đã chấm dứt 2 tháng sau khi Nadella trở thành CEO, và ban đầu ông cũng muốn tìm cách để thoả thuận này đi đến thành công. Trong một ghi chú được viết vào tháng 7 năm 2017, Nadella chia sẻ với nhân viên rằng công ty "sẽ có trách nhiệm tạo ra thị trường cho Windows Phone, và đó là mục tiêu của chúng ta."

Thương vụ này đã thất bại. Vào năm 2017, khi mà Android và iOS đã nắm quyền kiểm soát thị trường smartphone, Microsoft đã phải dừng hỗ trợ cho Windows Phone 8.1. Joe Belfiore, phó chủ tịch của công ty đã nhấn mạnh rõ ràng rằng công ty sẽ không đưa ra những tính năng Windows Phone mới.

Chỉ vài ngày sau đó, Nadella đã chia sẻ với GeekWire: "Sự thật là, chúng tôi không thể nào cạnh tranh được với tư cách là một hệ sinh thái thứ ba, khi mà không có chỗ đứng và không thu hút được các nhà phát triển."

Trong khi đó, Nadella, Nadella cũng phải tìm cách để định hướng lại thứ mà người dùng Microsoft có thể làm trên các hệ điều hành di động lớn khác. Lần đầu tiên ra mắt với tư cách là CEO, ông đã công bố sự ra đời của Office cho iPad. Hỗ trợ Office cho điện thoại Android và máy tính bảng cũng đã ra mắt chỉ sau đó vài tháng.

Microsoft đã đem trình duyệt Edge, được ra mắt trên Windows 10, tới cho Android và iOS. Ngoài ra còn có một trình khởi chạy ứng dụng Android trên Microsoft. SwiftKey, một ứng dụng bàn phím ảo phôes biến mà người dùng có thể cài đặt trên các thiết bị Android và iOS đã được Microsoft mua lại vào năm 2016. Kể cả những tự game chơi bài cổ điển của Microsoft dành cho Windows cũng đã xuất hiện trên hai hệ điều hành di động lớn nhất hiện nay.

Những thoả thuận chiến lược

Thay vì chỉ tập trung vào tăng trưởng hữu cơ, Nadella đã chi trả mạnh tay để mua lại các công ty. Microsoft đã bỏ ra 26,2 tỷ USD để mua lại LinkedIn vào năm 2016, trả giá cao hơn cả Saleforce. Vào tháng trước, họ cũng đã mua lại dịch vụ chia sẻ code GitHub với giá 7,5 tỷ USD.

Hai thương vụ này đã đem lại cho Microsoft những mạng lưới người dùng mới.

Bob Muglia, một cựu giám đốc của Microsoft chia sẻ: "Thực tế của thế giới ngày nay là các nhà phát triển đương đại đang viết những mã nguồn mở. Họ không còn viết trong những môi trường độc quyền nữa."

Trái lại, dưới tay của Ballmer, Microsoft chỉ thực hiện các thương vụ mua lại để nhằm giúp công ty đuổi kịp những mảng mà họ còn đang yếu, tuy nhiên lại không có một chiến lược chặt chẽ. Hai vụ mua lại lớn nhất là Nokia và công ty quảng cáo aQuantive.

Trong năm vừa qua, Nadella đã có những động thái lớn trong nội bộ, bao gồm tái tổ chức nội bộ để tập trung vào đám mây và các dịch vụ trả phí tháng. Trong năm nay, Tery Myeson, phó chủ tịch điều hành của Windows và các thiết bị cũng đã rời bỏ công ty sau 21 năm gắn bó.

Sự tập trung của Microsoft đã trở nên rõ rệt trong báo cáo quý mới đây nhất. Các mảng kinh doanh bao gồm Azure, phần mềm Office 365 trên đám mây, LinkedIn và Surface đã vượt mặt các sản phẩm thương mại của Windows.

Muglia chia sẻ: "Những thay đổi về tổ chức mà Satya đem đến đã phản ánh tương lai của Microsoft. Điều này cho thấy Satya một lần nữa đã thừa nhận thực tế mới của Microsoft và đang thực sự tận dụng điều đó."

Vào tháng 12, Materna và các đồng nghiệp của ông đã dự đoán rằng Microsoft có thể sẽ đạt mức vốn hoá thị trường là 1 nghìn tỷ USD vào năm 2020.

Trong một buổi phỏng vấn, ông chia sẻ: "Nhìn chung mọi người đều tin rằng họ đang đi đúng hướng."

Tham khảo CNBC