Chính sách mới của Apple và lời báo tử với hàng trăm ngàn ứng dụng cũ

Khi Apple tung ra bản build beta của iOS 10.3 cách đây ít lâu, hãng đã có 1 thông điệp rõ ràng với các lập trình viên viết ứng dụng cho iOS. Thông điệp này hiển thị khi bạn cố gắng chạy các ứng dụng 32-bit. Nó được phát hiện lần đầu tiên bởi CEO PSPDFKit và nhà phát triển ứng dụng Peter Steinberger. Nội dung đó là: ứng dụng của nhà phát triển "sẽ không hoạt động được trên các bản iOS tương lai", và rằng ứng dụng phải được nhà phát triển update để tiếp tục chạy. Các ứng dụng 32-bit vẫn chạy được trên iOS 10.3, nhưng có vẻ như iOS 11 sẽ dừng hỗ trợ hoàn toàn đối với chúng.

Dù thông báo của Apple không đề cập rõ ràng phiên bản 32-bit hay 64-bit của ứng dụng, thế nhưng thực tế là chỉ các ứng dụng 32-bit cũ mới "kích hoạt" lời khuyến cáo của Apple. Các thông điệp tương tự đề cập rõ ràng việc chỉ hỗ trợ ứng dụng 64-bit cũng đã có trong các bản beta của iOS 10.0, tuy nhiên, chúng bị xoá đi trong phiên bản chính thức của bản iOS này. Apple đã yêu cầu các ứng dụng mới được viết cho iOS phải hỗ trợ kiến trúc 64-bit kể từ tháng 2/2015, và các yêu cầu update ứng dụng từ tháng 6/2015 cũng phải hỗ trợ kiến trúc này. Bởi vậy, các ứng dụng đã "kích hoạt" lời khuyến cáo của Apple là những ứng dụng mà nhà phát triển nó đã không động vào ít nhất 1 năm rưỡi. Trên thực tế, lập trình viên đã có thể hỗ trợ 64-bit từ năm 2013, tuy nhiên, hầu hết họ đều "nói không" cho tới khi việc hỗ trợ này là một yêu cầu bắt buộc của Apple.

Hồi mùa thu năm ngoái, Apple có động thái mạnh tay, khi theo một báo cáo, hãng gỡ 43.300 ứng dụng khỏi App Store.

"Táo khuyết" là công ty kiểm soát hoàn toàn phần cứng, hệ điều hành, và nền tảng phân phối ứng dụng. Đây chính là một phần lý do giải thích vì sao quá trình chuyển dịch từ 32-bit sang 64-bit diễn ra rất suôn sẻ và nhanh chóng. Phiên bản 64-bit của Windows phát hành năm 2005, và mặc dù kể từ thời Windows 7, bản 64-bit của Windows khá phổ biến trên thị trường, cho tới nay chúng ta vẫn có phiên bản 32-bit của Windows 10. Nó được cài trên các mẫu máy tính giá rẻ. Mac OS X (nay là macOS) bắt đầu hỗ trợ 64-bit từ 2003, và quá trình này phải tới 2012 mới hoàn thành. Các phiên bản hiện tại của hệ điều hành này vẫn có thể chạy ứng dụng 32-bit. Trên Android, nếu bạn mua các model smartphone đời mới, khả năng máy hỗ trợ 64-bit là khá cao. Tuy nhiên, một số máy Android mới vẫn chỉ hỗ trợ 32-bit, và các model đời cũ (thậm chí các máy thực sự được cập nhật phần mềm và có phần cứng hỗ trợ 64-bit) vẫn tiếp tục sử dụng phiên bản 32-bit của Android.

Một số cột mốc chính trong quá trình chuyển dịch sang 64-bit của Apple

"Ứng dụng này không hoạt động được trên các phiên bản tương lai của iOS. Nhà phát triển nó phải cập nhật để cải tiến tính tương thích".

Tháng 9/2013: Apple giới thiệu iPhone 5S. Chip Apple A7 của nó giúp 5S trở thành iDevice 64-bit đầu tiên. iOS 7 là phiên bản 64-bit đầu tiên của iOS, ít nhất khi nó chạy trên chip A7.

Tháng 10/2013: iPad Air và iPad Mini 2 được giới thiệu. Cả 2 đều dùng chip SoC Apple A7.

Tháng 3/2014: iOS 7.1 được tung ra. Nó giải quyết hầu hết lỗi crash liên quan tới bộ nhớ trong iOS 64-bit.

Tháng 9/2014: iPhone 6 và 6 Plus ra mắt. Chip Apple A8 của chúng là SoC 64-bit thứ 2 của Apple. Apple dừng bán iPhone 4S, biến iPhone 5C trở thành chiếc iPhone 32-bit cuối cùng còn sót lại.

Tháng 10/2014: iPad Air 2 và iPad Mini 3 được tung ra. Cả 2 đều dùng chip 64-bit (2 máy lần lượt dùng chip A8X và A7). iPad Retina thế hệ thứ 4 được bán với giá 399 USD trước đó, bị ngừng sản xuất. Chiếc iPad Mini đời đầu trở thành iPad 32-bit cuối cùng.

Tháng 2/2015: Tất cả các ứng dụng mới mà lập trình viên gửi lên App Store để Apple phê duyệt phải hỗ trợ 64-bit.

1/6/2015: Tất cả các update ứng dụng gửi lên App Store phải hỗ trợ 64-bit.

19/6/2015: Apple âm thầm dừng bán iPad Mini. iPad 32-bit duy nhất Apple bán giờ đây chỉ là hàng refurbished.

9/9/2015: Apple công bố iPhone 6S và 6S Plus, đồng thời dừng bán iPhone 5C 32-bit và thay thế bằng iPhone 5S 64-bit. Tất cả iPhone mới Apple bán ra từ thời điểm này đều đã hỗ trợ 64-bit.

13/6/2016: Apple công bố iOS 10. Các bản beta của nó hiển thị khuyến cáo về ứng dụng 32-bit, tuy nhiên, cảnh báo này bị xoá trong bản chính thức của iOS 10. iOS 10 cũng dừng hỗ trợ chip Apple A5, như vậy, Apple A6 và A6X là các SoC cuối cùng hỗ trợ iOS 32-bit.

24/1/2017: Apple tung ra bản beta đầu tiên của iOS 10.3, đồng thời, hiển thị lại khuyến cáo hãng làm trên iOS 10 với ứng dụng 32-bit.

Việc iOS dừng hỗ trợ ứng dụng 32-bit cũng phù hợp với 1 nỗ lực khác của Apple: xoá các ứng dụng cũ không còn được tác giả của nó quan tâm khỏi App Store, giúp người dùng tìm được ứng dụng mà họ cần, chứ không phải tìm ra một ứng dụng đã "cổ lỗ sỹ" không còn tác dụng. Apple đang cố gắng liên hệ với nhà phát triển ứng dụng để thăm dò ý kiến của họ, tuy nhiên, hãng muốn nhà phát triển đưa ra quyết định rõ ràng, dứt khoát thay vì "dây dưa" như từ trước tới nay. Nếu iOS 11 dừng hỗ trợ iPhone 5, 5C, và iPad thế hệ 4, việc dừng hỗ trợ ứng dụng 32-bit có thể cho phép Apple loại bỏ hoàn toàn code 32-bit khỏi iOS.

Theo Apple, xoá các ứng dụng cũ và ngăn không cho chúng hoạt động về cơ bản sẽ tốt cho người dùng. Ngay cả khi 1 ứng dụng cũ vẫn chạy trên iOS, nó sẽ không hỗ trợ tất cả các API mới nhất, và người dùng có thể bị crash cùng các vấn đề khác - các lỗi mà nếu ứng dụng vẫn được quan tâm phát triển sẽ không gặp phải. Vấn đề chính ở đây là, làm thế nào để lưu trữ các ứng dụng cũ này để nghiên cứu về sau hay để sử dụng qua bằng bộ giả lập. Khi các ứng dụng này (rất nhiều trong số đó là game) dừng hoạt động và bị xoá khỏi App Store, sẽ rất khó để dùng chúng cho việc nghiên cứu các dự án khác, cũng như để lấy lại chúng làm "di sản" về những ngày bình minh của thời kỳ smartphone hiện đại.