Chưa ICO đã có thể huy động 1,6 tỷ USD, Telegram thực sự là thương vụ đáng giá hay chỉ là cơn sốt ảo?

Những kế hoạch của Pavel Durov luôn khiến người ta phải ngưỡng mộ.

Trong đợt mở bán presale vừa qua, CEO của ứng dụng nhắn tin Telegram đã thuyết phục được hơn 80 nhà đầu tư thân thiết (trong đó có những ông lớn ở thung lũng Sil ico n như Sequoia Capital và Benchmark) đầu tư vào đây 850 triệu USD. Huy động được số tiền khổng lồ dù chưa chính thức mở bán, vụ ICO của Telegram đã trở thành vụ lớn nhất thế giới.

Tuy nhiên, theo tờ The Verge, Durov vẫn đang cố gắng huy động nhiều tiền hơn nữa khi bí mật thực hiện 1 vụ presale thứ hai. Các nguồn tin thân cận cho biết các nhà đầu tư đã nhận được 1 email giải thích về chuyện này.

Số tiền cụ thể huy động cho đợt 2 vẫn chưa được quyết định, nhưng Telegram dự tính sẽ có quy mô tương tự như đợt 1, tức là Telegram sẽ huy động được tổng cộng 1,6 tỷ USD trước khi chính thức mở bán token. Và chưa cần ICO thì Telegram đã có vụ ICO lớn nhất thế giới từ trước đến nay, với kỷ lục trước đó thuộc về Tezos với 232 triệu USD. Telegram từ chối bình luận về thông tin này.

Kế hoạch của Telegram thay đổi trong bối cảnh mạng lưới TON mà nó đề xuất đang được soi xét rất kỹ lưỡng. Hứa hẹn sẽ là 1 hệ sinh thái giống với Ethereum, những gì Telegram đã cung cấp bị chỉ trích là thiếu vắng thông tin chi tiết về mặt kỹ thuật và mức giá trị của Telegram đang bị thổi phồng bởi giới đầu cơ chứ không phải thực sự có ý nghĩa về mặt công nghệ.

Tổng số tiền mà Telegram muốn huy động cũng là 1 con số bí ẩn. Carlos Mosquera của Solidus Capital, người chuyên đầu tư vào tiền số và công nghệ blockchain, cho biết các con số mà Telegram đưa ra thường xuyên thay đổi. Giá của đồng TON trong giai đoạn presale thấp hơn từ 30% đến 80% so với giá kỳ vọng khi ICO. Mosquera cho biết chẳng có thông tin nào rõ ràng.

"Ngày nay những đợt presale còn hot hơn cả khi mở bán chính thức là điều thường thấy". Công ty của Mosquera không được mời tham dự đợt 2 nhưng ông chia sẻ mình không ngạc nhiên khi nghe tin Telegram đang tìm kiếm nhiều tiền mặt hơn từ nhà đầu tư tư nhân.

Đợt presale đầu tiên được đồn đại là có cầu vượt quá cung và những nhà đầu tư sớm có thể nhân đôi số tiền đã bỏ ra khi giao dịch trên thị trường thứ cấp.

Theo CNBC đưa tin, trong bối cảnh Ủy ban chứng khoán Mỹ (SEC) siết chặt quản lý các vụ ICO, nhiều khả năng Telegram sẽ không thực hiện ICO ở Mỹ. Đó cũng là lý do Telegram muốn huy động thêm tiền từ các nhà đầu tư được xác thực – tức các tổ chức và cá nhân có thu nhập thường niên 200.000 USD hoặc tài sản ròng tối thiểu 1 triệu USD. Như vậy hãng sẽ phải đối mặt với ít quy định pháp lý hơn so với thông thường.

Telegram dự định dùng số vốn huy động được để tài trợ cho nhiều sản phẩm được phát triển trên nền tảng công nghệ blockchain, bao gồm dịch vụ lưu trữ dữ liệu, dịch vụ DNS và 1 sàn giao dịch. Không ít người chỉ trích "sách trắng" dài 132 trang mà Telegram đưa ra chỉ bao gồm những tuyên bố đầy tham vọng (như xử lý được hàng triệu giao dịch mỗi giây) mà không giải thích làm thế nào để đạt được tham vọng đó.

Kể cả khi Telegram bổ sung được thông tin, không phải ai cũng bị thuyết phục bởi mô hình mà nó theo đuổi. Telegram sẽ hành động như 1 "kẻ độc tài" kiểm soát phần lớn đồng TON (chí ít ban đầu sẽ như vậy).

"Blockchain chỉ hữu ích khi không có cơ quan quyền lực tập trung nào ở đằng sau", Emin Gun Sirer, giáo sư tại ĐH Cornell, nhận định. "Sức hấp dẫn của vụ ICO này đến từ khả năng tiếp cận 200 triệu người dùng và tầm nhìn về tương lai của mạng lưới TON".

Gregory Klumov, CEO của công ty blockchain Stasis, còn chia sẻ suy đoán với Bloomberg rằng Durov không thực sự huy động tiền để phát triển một mạng lưới mới mà chỉ đơn giản là để duy trì hoạt động của Telegram bởi Durov đang tự dùng tiền lãi từ việc bán mạng xã hội VK.com để phát triển Telegram. Bằng cách ICO, anh có thể huy động được tiền từ các nhà đầu tư bên ngoài mà không làm thay đổi cấu trúc cổ đông tại Telegram.

Charles Noyes, chuyên gia phân tích định lượng tại công ty đầu tư mạo hiểm tiền số Pantera Capital, cũng cho biết đã bỏ qua vụ presale của Telegram. Đối với ông, vụ ICO này đi ngược lại với tinh thần phát triển hệ thống blockchain. "Điều tối quan trọng trong công nghệ blockchain và đặc biệt là tiền số là bạn phải chia sẻ rộng rãi về mọi điều mình đang làm, đồng thời có thật nhiều người có thể nhìn vào quá trình vận hành để phát hiện ra lỗ hổng. Sách trắng của Bitcoin được công bố rất chi tiết và Satoshi Nakamoto khẩn thiết yêu cầu các bên góp ý".

Tuy nhiên có vẻ như các nhà đầu tư sớm không quan tâm đến chuyện này. Kể cả khi bị ràng buộc và không được phép bán token ngay sau khi mua, nhà đầu tư được mua coin giá rẻ vẫn có thể kiếm lời sau khi ICO diễn ra và đồng TON bắt đầu được lưu hành.