Chuyên gia chip của Trung Quốc: "Nỗ lực tự sản xuất chip sẽ đi vào ngõ cụt nếu không được tiếp cận với công nghệ Mỹ"

Trong những năm qua các chuyên gia, nhà thiết kế chip Trung Quốc, đã làm việc cật lực để đáp ứng mong muốn tự chủ trong ngành công nghiệp bán dẫn của chính quyền Bắc Kinh. Bắc Kinh đặt mục tiêu 70% số lượng chip sử dụng bởi ngành công nghiệp Trung Quốc trong năm 2025 là do các công ty trong nước sản xuất.

Thế nhưng trước những diễn biến gần đây, rất nhiều giám đốc, chuyên gia trong ngành đã lên tiếng cảnh báo rằng mục tiêu quốc gia về tự chủ, độc lập trong mảng chip xử lý của Trung Quốc khó có thể hoàn thành nếu không được tiếp cận với công nghệ của Mỹ.

Bắc Kinh đặt mục tiêu 70% số lượng chip sử dụng bởi ngành công nghiệp Trung Quốc trong năm 2025 là do các công ty trong nước sản xuất

"Có những lựa chọn thay thế tại Trung Quốc nhưng khoảng cách về công nghệ là quá lớn", CEO của một trong những hãng sản xuất chip trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu Trung Quốc chia sẻ. Để thiết kế chip, bản thân công ty của ông này cũng phụ thuộc nhiều vào công nghệ của Mỹ. "Nếu chúng tôi bị cấm mua bán và cấm cập nhật phần mềm thiết kế chip của Mỹ, quá trình phát triển chip của chúng tôi sẽ đi vào ngõ cụt".

Một giám đốc khác tới từ NextVPU, hãng sản xuất chip AI được thành lập bởi các cựu kỹ sư AMD, cũng đồng ý với quan điểm trên. "Không được cập nhật các phần mềm thiết kế chip do phía Mỹ cung cấp, nỗ lực tự phát triển chip của Trung Quốc sẽ đâm đầu vào tường", ông nói.

Tất cả những giám đốc đồng ý chia sẻ với Nikkei trong bài viết này đều yêu cầu được giấu tên để tránh những rắc rối.

Các chuyên gia và nhà cung cấp trong ngành công nghiệp phát triển chip cũng ủng hộ quan điểm của hai vị giám đốc trên.

"Chúng tôi sẽ sử dụng bất kỳ linh kiện và vật liệu sản xuất chip nào chúng tôi có thể kiếm được từ các hãng trong nước nếu hiệu suất của họ đủ tốt", một quản lý của Semiconductor Manufacturing International Co. - công ty sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất Trung Quốc, chia sẻ. "Nhưng chúng tôi vẫn cần linh kiện, vật liệu, tài sản trí tuệ và phần mềm thiết kế chip của Mỹ. Chưa có bất kỳ hãng sản xuất chip nào trên thế giới có thể loại bỏ các đối tác Mỹ".

Thị phần thiết kế chip toàn cầu, sau 8 năm nước Mỹ vẫn chiếm đa số

Cici Zhang, nhà phân tích của hãng TrendForce, cũng có suy nghĩ tương tự. "Tổng thể tỷ lệ tự cung tự cấp trong lĩnh vực thiết kế chip của Trung Quốc chỉ là 15% trong năm 2018", Zhang nói. "Chúng tôi không nghĩ rằng Trung Quốc có thể thay thế một cách nhanh chóng một loạt nhà cung cấp linh kiện bán dẫn toàn cầu bởi chuỗi cung ứng trên thế giới có liên kết chặt chẽ với nhau".

Chính quyền Bắc Kinh muốn ngành công nghiệp Trung Quốc dùng 40% chip sản xuất trong nước vào năm 2020 và đạt mức 70% vào năm 2025. Tuy nhiên, nhiều nhà quản lý trong ngành và các chuyên gia cho rằng mục tiêu này nằm ngoài tầm với trong khi nhiều công ty Trung Quốc tỏ ra lưỡng lự trong việc chuyển sang dùng chip Trung Quốc.

"Thành thật mà nói, chip Trung Quốc vẫn kém hiệu quả hơn chip Intel", một giám đốc bán hàng cao cấp của Inspur - hãng sản xuất máy chủ lớn thứ 3 thế giới, số 1 Trung Quốc, thừa nhận. Các công ty xử lý những quy trình nhạy cảm như giao dịch tài chính cũng không muốn tin tưởng vào ngành công nghiệp chip vẫn còn rất non trẻ của Trung Quốc.

"Khách hàng của chúng tôi là các ngân hàng và một hệ thống ổn định là ưu tiên hàng đầu của họ", một giám đốc điều hành của Siecom, hãng phát triển phần mềm tại Thâm Quyến, chuyên sản xuất các thiết bị viễn thông đầu cuối cho các ngân hàng Trung Quốc, nhận định. "Ngay cả khi chip của Huawei hoạt động ngon như chip của Qualcomm, chúng tôi vẫn cảm thấy chip của Qualcomm an toàn hơn bởi họ đã có hàng thập kỷ kinh nghiệm trong việc sản xuất chip".

Theo IC Insights, sản xuất chip tại Trung Quốc - bao gồm cả hoạt động của các công ty nước ngoài - chỉ chiếm 15% trong tổng số 155 tỷ USD giá trị thị trường chip Trung Quốc trong năm ngoái. Nhóm nghiên cứu thị trường này dự báo sản lượng chip trong nước của Trung Quốc sẽ chỉ đạt 20,5% vào năm 2023.

Tham vọng 2025 của Trung Quốc đã bị cản trở bởi cuộc đàn áp mà chính phủ Mỹ vừa tiến hành

Tuân thủ lệnh cấm của Mỹ, AMD đã hạn chế chia sẻ kiến thức với đối tác liên doanh Trung Quốc của họ, Tianjin Haiguang. AMD nói họ đang xem xét các chi tiết cụ thể để các định xác bước tiếp theo liên quan tới liên doanh của họ tại Trung Quốc.

Đầu năm nay, Intel, đối thủ của AMD, cũng đã chấm dứt qua hệ đối tác với Unisoc Communications, hãng sản xuất chip di động được hậu thuẫn bởi Bắc Kinh. Trước đây, 2 công ty này đã có kế hoạch hợp tác phát triển 5G.

"Nỗ lực tự lực tự cường của Trung Quốc không phát triển nhanh như mong đợi và thực sự bị ảnh hưởng bởi cuộc đàn áp của Hoa Kỳ", Arisa Liu, một chuyên gia phân tích kỳ cựu của Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan chia sẻ.

Các nhà phân tích cho rằng mối quan hệ đối tác không mấy suôn sẻ trong ngành công nghệ giữa các công ty Trung Quốc và Mỹ cũng ảnh hưởng xấu đến động lực phát triển của các nhà thiết kế chip Trung Quốc. Dự kiến, doanh thu từ lĩnh vực này sẽ tăng 17,9% trong năm nay, lên mức khoảng 296,5 tỷ nhân dân tệ. Kể từ năm 2014, thời điểm Trung Quốc công bố gói hỗ trợ trị giá hàng tỷ USD để tăng cường sức mạnh trong mảng bán dẫn, đến nay đây là lần đầu tiên mức tăng trưởng giảm xuống dưới 20%.

Hơn nữa, với các con chip cao cấp được sử dụng trong những trung tâm dữ liệu và các ứng dụng tinh vi khác, các công ty Trung Quốc vẫn ưu tiên chip nhập khẩu so với hàng trong nước tự sản xuất. Các con chip Trung Quốc sản xuất không chỉ kém về mặt hiệu suất mà đôi lúc còn có chi phí cao hơn tới 50% do quy mô sản xuất hạn chế, giám đốc hãng sản xuất chip AI hàng đầu chia sẻ. Việc thị trường do dự sử dụng chip trong nước đã khiến các nhà phát triển Trung Quốc gặp khó trong việc cải thiện công nghệ của họ.

Số lượng các công ty phát triển chip Trung Quốc trong 4 năm vừa qua

"Các công ty nhỏ không thể trang trải sự chênh lệch về mặt chi phí ấy", vị giám đốc nói. "Nhưng việc triển khai là rất quan trọng với quá trình cải tiến công nghệ. Chúng ta chỉ có thể biết chip của mình hoạt động như thế nào nếu có ai đó sử dụng nó".

Tại một hội nghị công nghiệp diễn ra vào đầu năm nay tại Thâm Quyến, Jiang Yijie, giám đốc điều hành của hãng sản xuất chip Montage LZ, nói: "Điều mà các hãng sản xuất chip Trung Quốc thiếu không phải là tiềm năng của thị trường mà là niềm tin của thị trường".

Chính phủ Trung Quốc đã cố gắng làm gương cho các doanh nghiệp. Tháng 6 năm ngoái, lần đầu tiên Trung tâm Mua sắm Chính phủ Trung ương Trung Quốc đã đưa các con chip do Trung Quốc sản xuất vào danh sách mua sắm. Inspur đã bắt đầu dùng các con chip được sản xuất bởi các công ty đồng hương cho những dự án chính phủ và quân đội. "Nỗ lực dùng các con chip do Trung Quốc sản xuất của chính phủ là minh chứng rõ nét nhất cho thấy Trung Quốc đang tìm mọi cách để hỗ trợ các công ty trong nước", giám đốc bán hàng của Inspur nói.

Michael Guo, giám đốc bán hàng tại Zhejiang Shijing Sensor Technology - công ty chuyên sản xuất chip cho các hãng ô tô, cũng trông cậy vào sự giúp đỡ của Bắc Kinh. "Nếu chính phủ khuyến khích sử dụng chip sản xuất tại Trung Quốc trong các dự án mua sắm công, các công ty tư nhân sẽ tin tưởng và sử dụng nhiều hơn", ông Guo nói.

Ngay cả khi có được sự hỗ trợ đúng như mong đợi, Guo vẫn thận trọng khi nói về việc liệu Bắc Kinh có đạt được mục tiêu 2025 đầy tham vọng hay không. "Ngành công nghiệp chip của Trung Quốc đang trên đà phát triển nhưng vẫn thua xa các công ty cùng ngành của phương Tây", ông Guo nói. "Có lẽ phải mất một thập kỷ nữa chúng tôi mới bắt kịp được họ".

Theo Nikkei