Có một khoảng trống 130.000 năm trong lịch sử tiến hóa của loài người, vậy trong thời kỳ này đã xảy ra chuyện gì?

Lỗi hóa thạch là gì?

Đầu tiên chúng ta cần biết hóa thạch là gì. Hóa thạch là tàn tích của các sinh vật sống hoặc các hoạt động của chúng được bảo tồn trong thời gian địa chất, là bằng chứng quan trọng cho sự hiểu biết của chúng ta về quá khứ.

Thông qua việc nghiên cứu hóa thạch, chúng ta có thể suy ra những thông tin về hình dạng, cấu trúc, chức năng, tập quán, sự phân bố, tiến hóa và tuyệt chủng của các sinh vật, từ đó tái hiện lại lịch sử sự sống trên Trái Đất.

Khoảng trống hóa thạch có nghĩa là không tìm thấy dấu vết hóa thạch nào trong một khoảng thời gian nhất định, giống như một khoảng trống trong lịch sử.

Tình trạng này có thể là do môi trường lúc đó không thuận lợi cho việc bảo tồn sinh học, hoặc do các quá trình địa chất sau đó đã phá hủy các lớp hóa thạch ban đầu, hoặc do chúng ta chưa tìm được vị trí và phương pháp thích hợp để khai quật và nhận dạng hóa thạch.

Tại sao lại có lỗi hóa thạch kéo dài 130.000 năm?

Vậy tại sao lại có khoảng cách 130.000 năm trong lịch sử tiến hóa của loài người? Chính xác thì điều gì đã xảy ra trong khoảng thời gian này?

Theo ước tính của các nhà khoa học, con người được sinh ra lần đầu tiên cách đây 5 triệu năm, trong khi con người hiện đại có nguồn gốc từ 300.000 năm trước. Trong quá trình lâu dài này, con người đã phân nhánh và tiến hóa nhiều lần, hình thành nên các loài và nhóm khác nhau.

Tuy nhiên, từ 200.000 năm trước đến 70.000 năm trước, một hiện tượng kỳ lạ đã xảy ra trong lịch sử tiến hóa của loài người, trong thời kỳ này hầu như không tìm thấy hồ sơ hóa thạch nào liên quan đến con người.

Dường như con người đã biến mất trong thời gian này mà không để lại bất kỳ dấu vết gì, và nó khiến các nhà khoa học rất bối rối. Theo đó, các nhà khoa học đã đề xuất một số lời giải thích, giả thuyết khả dĩ, nhưng chưa có lời giải thích nào được xác nhận một cách thuyết phục.

Giả thuyết 1: Sự tuyệt chủng hàng loạt toàn cầu

Một số nhà khoa học tin rằng một sự kiện tuyệt chủng hàng loạt thảm khốc đã xảy ra trên Trái Đất vào khoảng 200.000 đến 70.000 năm trước, dẫn đến cái chết và sự tuyệt chủng của một số lượng lớn sinh vật, bao gồm cả con người vào thời điểm đó.

Sự kiện tuyệt chủng này có thể được gây ra bởi biến đổi khí hậu, phun trào núi lửa, tác động của tiểu hành tinh, v.v. Nó gây ra những thay đổi lớn về môi trường trên Trái Đất, nhiều sinh vật không thể thích nghi và chết hoặc di cư.

Vào thời điểm đó, số lượng con người rất ít, sự phân bố của họ rất hạn chế nên rất khó để chống lại một thảm họa như vậy. Không gian sống của họ bị thu hẹp lại rất nhiều, văn hóa và công nghệ của họ cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Kết quả là họ khó để lại bất kỳ di tích hóa thạch nào và không được con người sau này phát hiện. Chỉ một số ít người sống sót có thể tiếp tục sinh sản và mở ra một chương mới trong quá trình tiến hóa của loài người.

Giả thuyết 2: Sự can thiệp của người ngoài hành tinh

Một số nhà khoa học tin rằng từ 200.000 đến 70.000 năm trước, một nền văn minh tiên tiến ngoài hành tinh đã xuất hiện trên Trái Đất và họ đã tiến hành một số hình thức can thiệp và thí nghiệm trên con người.

Loại nền văn minh tiên tiến này có thể muốn quan sát và nghiên cứu sự sống trên Trái Đất, biến đổi và sử dụng các nguồn tài nguyên trên Trái Đất, hoặc vì các mục đích khác.

Họ có thể đã sử dụng công nghệ tiên tiến của mình để thực hiện một số hình thức kiểm soát, cô lập, chuyển giao, biến đổi, v.v. lên con người, khiến con người mất đi tự do và độc lập trong thời kỳ này.

Kết quả là con người không thể sống và phát triển bình thường, cũng không thể để lại bất kỳ dấu vết hóa thạch nào, cũng như không bị con người sau này phát hiện ra. Chỉ sau khi họ rời đi hoặc bỏ cuộc, con người mới có thể trở lại trạng thái ban đầu và tiếp tục tiến hóa.

Giả thuyết 3: Đại hồng thủy

Một số nhà khoa học tin rằng một trận lũ lụt toàn cầu đã xảy ra trên Trái Đất vào khoảng 200.000 đến 70.000 năm trước, khiến phần lớn đất đai bị nhấn chìm và chỉ một số khu vực có độ cao lớn còn có con người sống sót.

Sự kiện lũ lụt này có thể được gây ra bởi sự tan chảy của sông băng, mực nước biển dâng cao, sự chuyển động của mảng, lực hấp dẫn của Mặt Trăng và các yếu tố khác. Nó làm tăng đáng kể diện tích nước trên Trái Đất và nhiều sinh vật trên cạn không thể thích nghi và chết hoặc di cư.

Vào thời điểm đó, con người không có cách nào để sinh tồn trên cạn và không có lựa chọn nào khác ngoài việc sống chung với lũ. Họ có thể đã sử dụng một số công cụ và công nghệ đơn giản để xây dựng một số nơi cư trú và cơ sở vật chất dưới nước, tìm kiếm một số thực phẩm và tài nguyên trong nước.

Kết quả là họ sẽ khó để lại bất kỳ di tích hóa thạch nào và bị con người sau này phát hiện. Hơn nữa, việc sống dưới nước cũng thúc đẩy quá trình tiến hóa, khiến tổ tiên của chúng ta dần thích nghi với môi trường nước và trải qua một số thay đổi.

Ví dụ, họ có thể bị rụng lông trên cơ thể, tăng lớp mỡ trên da, cải thiện hệ hô hấp và tuần hoàn, v.v. Những thay đổi này có thể đã đặt nền móng cho sự tiến hóa tiếp theo của Homo sapiens.

Con người đến từ đâu?

Từ 200.000 năm trước đến 70.000 năm trước, có khoảng trống 130.000 năm trong lịch sử tiến hóa của loài người - hồ sơ hóa thạch của họ bị mất hoặc khó tìm thấy, điều đó không có nghĩa là con người biến mất trong thời kỳ này mà là con người đã trải qua nhiều thay đổi trong thời kỳ này.

Vậy sau khoảng thời gian này con người đã phục hồi và phát triển như thế nào? Họ đã tiến hóa thành người hiện đại như thế nào?

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, một sự kiện quan trọng đã xảy ra trên Trái Đất khoảng 70.000 năm trước, đó là vụ phun trào của núi lửa Tobo. Đây là một vụ phun trào núi lửa lớn đã thải ra một lượng lớn tro và khí vào khí quyển, khiến khí hậu toàn cầu lạnh đi và hạn hán.

Lần phun trào núi lửa này đã tác động rất lớn đến sự sống trên Trái Đất, nhiều sinh vật đã chết hoặc tuyệt chủng, chỉ còn một số ít sinh vật có khả năng thích nghi mạnh mẽ còn sống sót. Khi đó, con người cũng bị ảnh hưởng nặng nề, số lượng giảm đi rất nhiều, thậm chí có thể chỉ còn lại vài nghìn, thậm chí hàng trăm cá thể.

Đây là “sự kiện thắt cổ chai” nổi tiếng trong lịch sử tiến hóa của loài người, làm suy giảm đáng kể sự đa dạng di truyền của con người và đặt nền tảng di truyền cho quá trình tiến hóa của loài người sau này.

Sau thảm họa này, những người còn sống sót bắt đầu một cuộc sống và cuộc di cư mới. Họ dần dần phân tán vào các khu vực và môi trường khác nhau, giao tiếp và tương tác với các loài và nền văn hóa khác, đồng thời hình thành các nhóm dân tộc và chủng tộc khác nhau.

Một số người trong số này đã di cư đến châu Âu và Tây Á, nơi họ trộn lẫn và lai giống với người Neanderthal và người Denisovan đã tồn tại ở đó. Một nhóm người khác di cư đến Đông Á và Úc, nơi họ trộn lẫn và giao phối với thổ dân Úc và người Melanesia địa phương. Một số người cũng di cư đến miền nam và miền đông châu Phi, nơi họ trộn lẫn và giao phối với những người dân bản địa châu Phi đã tồn tại ở đó, từ đó có được một số gen và đặc điểm mới.

Con người ở những vùng và môi trường khác nhau này dần dần hình thành tổ tiên của loài người hiện đại trong quá trình tiến hóa lâu dài mà chúng ta gọi là Homo sapiens.

Homo sapiens có trí thông minh cao hơn, ngôn ngữ phức tạp hơn, hành vi linh hoạt hơn, văn hóa phong phú hơn và các đặc điểm khác, họ tiếp tục sinh sôi và phát triển ở các khu vực tương ứng của mình và dần thay thế các loài người sơ khai khác.

Cuối cùng, khoảng 12.000 năm trước, Homo sapiens đã trở thành loài người duy nhất còn sống sót trên Trái Đất và bắt đầu tạo dựng nên một nền văn minh huy hoàng cho tới hiện tại.