Có nên hoãn chuyến du lịch tới Brazil của bạn vì virus Zika?

Cho những ai còn lạ lẫm, cơn dịch này hoàn toàn khác biệt với, lấy ví dụ, nỗi kinh sợ Ebola hai năm về trước. Ebola, sau cùng, thực sự rất khó để mắc phải. Trừ khi bạn có sự trao đổi các dịch cơ thể với người bị nhiễm virus, thì bạn sẽ chẳng hề hấn gì.

Zika, ngược lại hoàn toàn, sẽ khó khăn hơn cho việc phòng tránh. Loại virus này lây lan qua loài muỗi rất phổ biến tại Nam và Trung Mỹ (cũng như phía nam nước Mỹ và một vài vùng trên thế giới). Loài muỗi hiện đang rải rác virus trên hơn 20 nước trên thế giới và khiến Châu Mỹ phải hoảng sợ, bao gồm cả các vùng lãnh thổ Mỹ tại Puerto Rico và quần đảo Virgin.

Zika được dự đoán rằng sẽ sớm lan tới mọi ngóc ngách của Tây bán cầu, chỉ trừ Canada và Chile. Và trong khi virus này hầu như chưa gây ra bất kì triệu chứng nào, nó lại dẫn đến những biến chứng khủng khiếp như: dị tật bẩm sinh khiến cho não trẻ ngừng phát triển, cũng như hội chứng Guillain-Barré, tình trạng khiến cho thần kinh bị tê liệt.

Bạn chỉ cần bị đốt bởi một con muỗi mang bệnh là có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm. Và khi mà vẫn chưa có phương thuốc cho Zika, điều duy nhất bạn có thể làm để bảo vệ mình là tránh bị muỗi đối tại những nơi virus này đang hoành hành.

Bởi vậy, bạn không cần thiết phải chuyển tới những nơi quá lạnh giá với loài muỗi như Canada hay hủy chuyến du lịch tới Brazil của mình (trung tâm của đại dịch Zika hiện nay). Tùy vào tình thế của bạn mà ta có thể đưa ra năm lựa chọn sau:

1) Nếu bạn đang mang thai…

Nên cân nhắc chuyện hoãn lại chuyến đi của bạn tới vùng bị nhiễm dịch. Nhiều năm qua, thần kinh nhi khoa tại Brazil đã bắt đầu phát hiện một vài phụ nữ mang thai bị nhiễm Zika và sinh ra những đứa trẻ bị dị tật bẩm sinh cực tồi tệ với tên gọi tật nhỏ đầu, là biểu hiện của việc đầu bị teo và não không phát triển đầy đủ.

Từ khi Zika có mặt tại Brazil vào mùa xuân 2015, hơn 4000 ca tật nhỏ đầu đã được phát hiện trên trẻ mới sinh từ các bà mẹ nhiễm virus Zika – hơn 20 lần so với những năm trước đó.

Các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu xem những loại dị tật bẩm sinh nào là do virus này gây ra, và cho dù có liên quan hay không.

Nhưng nếu thực sự là do chúng, dựa trên các nguyên tắc phòng ngừa, Trung tâm kiểm soát và phòng chống dịch bệnh Mỹ (CDC) khuyến cáo các bà mẹ mang thai nên tránh di chuyển tới những nơi có virus. Bạn có thể xem danh sách các địa điểm có khuyến cáo dành cho Zika tại đây và liệu trước việc sẽ có thêm những nước bị lây lan được thêm vào danh sách này. Và nếu bạn có hoãn chuyến đi bởi Zika, hãy thử đề nghị hoàn tiền, đừng ngại hỏi về vấn đề này.

2) Nếu như bạn đang có ý định có thai…

Hãy hành sự thận trọng. CDC khuyến cáo bạn nên nhận tư vấn từ bác sĩ trước khi đi du lịch và thực hiện đầy đủ các bước để phòng tránh muỗi đốt khi du ngoạn.

3) Nếu bạn có dự định mang thai trong tương lai gần, nhưng không phải bây giờ…

Không có gì phải lo ngại. Virus Zika dường như không gây ra nguy cơ dị tật bẩm sinh cho việc mang thai trong tương lai. Như những nhà nghiên cứu giỏi nhất cho biết, virus này tự hoại khỏi cơ thể khá nhanh, chỉ tồn tại trong máu trong vòng một tuần sau khi bị lây nhiễm.

4) Nếu bạn là đàn ông và có bạn đời mong muốn mang thai…

Những nước nhiễm Zika.

Hoàn toàn có thể xảy ra việc một người đàn ông, ví dụ, du lịch tại Brazil và bị muỗi mang virus Zika đốt và truyền virus trong quá trình giao hợp sau này. Đã có hai nghiên cứu trong các tài liệu y học cho thấy đây cũng là một hiểm họa.

Đã có trường hợp, một người đàn ông đi tới Senegal, và bị nhiễm Zika sau đó truyền cho vợ mình qua đường tình dục sau khi anh trở về quê nhà. Trong trường hợp khác, Zika lại bị cô lập khỏi tinh dịch.

Vẫn có nhiều điều chưa chắc chắn ở đây. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra Zika có thể tồn tại trong tinh dịch bao lâu. Và cũng chưa rõ liệu nó có lây lan phổ biến qua đường tình dục không. Hiện tại các bằng chứng vẫn rất là hạn chế.

Bởi vậy hãy xem xét thận trọng các rủi ro về mặt lý thuyết. Nếu bạn đang muốn bạn đời của mình mang thai, và phải di chuyển tới vùng nhiễm Zika, hay cẩn trọng trong việc tránh bị muỗi đốt.

5) Và cho tất cả mọi người...

Vẫn có nhưng tin (tương đối) tốt dành cho bạn. Phần lớn những người bị nhiễm virus Zika sẽ chẳng bao giờ biết được mình đã bị lây nhiễm. Chỉ 20 phần trăm số người nhiễm Zika cho thấy những biểu hiện của dịch bệnh.

Với những người có triệu chứng, thứ phổ biến nhất sẽ là một triệu chứng giống như cúm nhẹ: sốt nhẹ, đau nhức đầu và cơ thể, mắt đỏ, và một chút phát ban. Hiếm gặp hơn, có những người sẽ bị buồn nôn, đau bụng và tiêu chảy. Những biểu hiện trên thường xuất hiện khoảng 12 ngày sau khi bị muỗi đốt, và chúng thường hết sau chỉ một tuần. Những triệu chứng cần phải nhập viện là không phổ biến, còn tử vong thì rất hiếm gặp.

Cũng như mọi loại virus, cơ hội để bạn có những biến chứng từ virus sẽ tăng lên nếu như chỉ có điều kiện y tế tối thiểu.

Và vẫn có mối lo ngại cuối cùng: Các cơ quan y tế vừa ghi nhận sự gia tăng với chứng Guillain – hội chứng Barré có liên quan tới Zika. Đây là tình trạng thần kinh mà hệ miễn dịch của người mắc phải tấn công các tế bào thần kinh, gây ra tình trạng suy yếu cơ bắp hay tê liệt. Các triệu chứng có thể kéo dài hàng tuần tới hàng tháng. Hầu hết người mắc phải sẽ hồi phục hoàn toàn – tuy rằng nó có thể phải mất tới hàng năm. Trường hợp hiếm hoi, người mắc có thể tử vong.

Một lần nữa, tuy các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu mối liên quan, nhưng mối quan hệ nguyên do trực tiếp vẫn chưa được xác lập. Cho tới nay có vẻ đây chỉ là một biến chứng tiềm tàng hiếm gặp của loại virus này.

Cảnh báo cuối cùng

Có một điều cần đặt lên trên hết. Zika rất hiếm khi lây nhiễm trên con người, trước khi đại dịch xảy ra vào năm 2015 tại Brazil. Nghĩa là ta mới chỉ bắt đầu tìm hiểu về đầy đủ các hiệu ứng do virus này gây ra. Cũng hoàn toàn có thể rằng virus này đã phát triển theo một hướng nguy hiểm hơn và ảnh hưởng tới con người khác hẳn so với những gì nó làm trước đây. Ngoài ra, cũng có thể là những nguy cơ về các triệu chứng như bệnh đầu nhỏ đã bị hiểu sai hay phóng đại lên. Ta vẫn cần phải có nhiều nghiên cứu nữa.

Bởi vậy, hiện nay, tốt nhất vẫn nên cẩn thận. Và hãy chuẩn bị thật nhiều đồ bảo vệ bạn khỏi côn trùng.

Theo VOX.