Đánh giá iOS 7: Nhiều cái mới nhưng mất chất Apple

Để xóa đi mọi lời chỉ trích liên tục vì việc cứ mãi trung thành với một giao diễn cũ không đổi, tại WWDC 2013, Apple đã quyết định ra mắt hệ điều hành di động iOS 7. CEO Tim Cook đã nhấn mạnh rằng: “iOS 7 là thay đổi lớn nhất mà Apple từng làm với iOS kể từ khi iPhone xuất hiện vào năm 2007”. Ngoài giao diện thiết kế phẳng đơn giản nhưng tiện dụng hơn, iOS 7 được bổ sung rất nhiều tính năng mới (mới ở đây có nghĩa là nó chưa từng chính thức có mặt trên iOS trước đây) như Control Center mới, cửa sổ quản lý đa nhiệm mới, thư mục kiểu mới, ứng dụng camera với các bộ lọc mới, AirDrop, Safari nhanh hơn hay Siri thông minh hơn.

Tuy nhiên, nhiều người nhận định rằng iOS 7 là một sự pha trộn từ rất nhiều sản phẩm khác nhau còn sự đổi mới triệt để mang tính cách mạng thì chưa được ghi nhận. Đó liệu có phải là đánh giá mang quá nhiều tính chủ quan, phiến diện hay không? Sau đây chúng ta sẽ cùng trải nghiệm thử những “cái mới” trên iOS 7 để có cái nhìn chân thực hơn về sản phẩm được coi là “vũ khí” chống Android của Apple.

Hiệu suất ban đầu của bản beta

Hiện nay, Apple mới chỉ tung ra phiên bản thử nghiệm iOS 7 beta và có vẻ như nó đang gặp rất nhiều vấn đề tiêu cực đặc biệt là về hiệu suất sử dụng. iOS 7 sẽ dành cho iPhone 4 trở lên, iPad 2 trở lên, iPad mini và iPod Touch gen 5. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng phiên bản beta trên iPhone 5 thì mức độ mượt mà vẫn chấp nhận được nhưng với phần cứng thấp hơn của iPhone 4S, tình trạng lag giật sẽ khó chịu hơn hẳn. Các chuyển động không thực sự mượt, đặc biệt các hiệu ứng animation trở nên giật cục không khác gì bạn sử dụng một chiếc máy Android cấu hình tầm trung. Sự mượt mà nổi tiếng trên nền tảng iOS hoàn toàn biến mất cùng chiếc iPhone 4S chạy bản iOS 7 beta. Khi đóng/mở ứng dụng, cảm giác cũng rất “nản”, hiệu ứng phóng to/thu nhỏ bị khựng lại giữa mỗi nhịp chạy.

Song đó mới chỉ là cảm nhận về bản beta, một phiên bản chưa hoàn chỉnh cả về tính năng, hiệu suất và thời lượng pin. Tôi nghĩ rằng Apple sẽ biết cách để sửa chữa nó khi bản chính thức được phát hành vào mùa thu năm nay. Gạt bỏ hết những điểm chưa đạt về mặt hiệu suất của bản beta, sau đây chúng ta sẽ đi sâu vào bộ khung tính năng chính trên iOS 7.

Giao diện

“Thiết kế phẳng” là cụm từ được nhắc đến rất nhiều từ cả trước và sau khi iOS 7 ra mắt. Đây là triết lý thiết kế theo chủ nghĩa tối giản, mọi thành phần đồ họa đều được tinh giản sao cho trực quan nhất đặc biệt là những đặc tính như màu sắc hay góc cạnh phải rõ ràng và tất cả được thể hiện dạng hai chiều. iOS 7 đã loại bỏ hoàn toàn các chi tiết thiết kế dạng 3 chiều mô phỏng vật thể thật.

Nhưng đơn giản không có nghĩa đi đôi với sự nhàm chán. Khi quan sát một giao diện thiết kế phẳng như Metro UI, bạn sẽ thấy Microsoft đã rất khéo léo trong việc phối hợp màu sắc, có những điểm được nhấn mạnh nhằm tạo ấn tượng thị giác cho người dùng và cảm giác rối mắt hoàn toàn biến mất. Thay vào đó, sau một thời gian sử dụng, giao diện thiết kế phẳng trở nên thân thiện và tạo được cảm giác rất thoải mái cho đôi mắt người dùng.

Trở lại với giao diện của iOS 7, phong cách thiết kế là cùng tông với Windows Phone hay Windows 8. Bộ icon các ứng dụng đều được làm mới lại hoàn toàn dựa trên thiết kế phẳng và bảng phối màu mới. Màu sắc được sử dụng trên iOS 7 không còn đậm như xưa, không nổi mà nhẹ nhàng và “mơ màng” hơn. Tuy nhiên, không phải người dùng nào cũng thấy phù hợp với các gam màu được sử dụng trên iOS 7. So với Windows Phone, iOS 7 trông quá trẻ trung và màu sắc có cảm giác hơi nhạt.

Hầu như các thành phần chính của giao diện từ màn hình khóa, màn hình Homescreen hay màn hình đa nhiệm đều được làm mới. Đặc biệt Apple sử dụng font chữ mảnh hơn nên có cảm giác màn hình trở nên rộng ra. Vốn là một tín đồ ưa thích sự đơn giản nên thực sự tôi vẫn đánh giá cao sự đổi mới của Apple.

Control Center và Notifications

Control Center là một trong những tính năng mới thực sự trên iOS 7. Nó tích hợp rất nhiều tiện ích để người dùng có thể thao tác nhanh đặc biệt là các tùy chọn bật/tắt kết nối. Chỉ cần trượt từ phía dưới màn hình lên trên, bạn đã có thể mở Control Center , chiếm khoảng 3/4 không gian màn hình và có thể đổi hình nền nếu muốn. Ở đây cung cấp nhiều tùy chỉnh nhanh như chế độ Airplane, Wi-Fi, chỉnh độ sáng màn hình, điều khiển trình phát nhạc, đèn pin, mở camera…

Trong khi đó, nếu kéo thanh thông báo Notifications xuống, các thông báo sẽ được sắp xếp thành 3 tab đơn là today, all và missed. Việc phân loại thông báo theo cách này giúp bạn quản lý thiết bị một cách tốt hơn và gần như không thể bỏ sót một tin nhắn đến hay cuộc gọi đến trong lúc mình đang ngủ.

Trình duyệt Safari

Safari không được làm mới hoàn toàn mà chỉ hỗ trợ những cải tiến mang tính thiết thực hơn. Trong đó việc kết hợp chung thanh địa chỉ với thanh tìm kiếm được coi là một bước đi đúng đắn của Apple, đây là điều đã có ở nhiều trình duyệt khác trong một thời gian dài trước đó. Bên cạnh đó, cách tương tác và bố trí hiển thị nhiều tab cũng trở nên linh hoạt hơn. Bạn có thể vuốt tay theo chiều dọc để xem và mở tab mình cần.

Ngoài ra, giao diện Safari đã cho phép duyệt web chế độ toàn màn hình, các nút ảo điều hướng chỉ hiện lên ở phía dưới khi người cần thao tác chuyển trang hoặc có các tùy chỉnh khác. Ngoài ra, bạn cũng có thể dễ dàng đánh dấu, mở thêm Tab...

Thực sự những cải tiến về mặt giao diện và tính năng của Safari không có gì mới mẻ. Điểm nhấn chủ yếu chính là Safari đã cho thấy khả năng mở trang cũng như độ phản hồi nhanh hơn trước, ngay cả với các trang web nặng đòi hỏi render nhiều.

AirDrop

AirDrop là một bổ sung rất cần thiết đối với người dùng iOS được Apple chuyển sang từ nền tảng Mac OS X. Giờ đây, với kết nối Bluetooth hay Wi-Fi, bạn có thể dễ dàng chia sẻ ảnh hay dữ liệu với người dùng iOS khác trực tiếp từ Control Center (người nhận có thể chấp nhận hoặc từ chối). Tuy nhiên, một điểm hạn chế do giới hạn phần cứng là AirDrop trên iOS 7 chỉ hỗ trợ cho iPhone 5, iPod Touch gen 5, iPad 4 và iPad mini.

Camera và ứng dụng Photos

Giao diện camera cũng được làm mới với việc cung cấp khá nhiều chế độ chụp so với trước đây. Không gian hiển thị trở nên thoáng hơn, bạn có thể dễ dàng chuyển đổi linh hoạt giữa các chế độ thông qua cách trượt thanh màn hình phía dưới. Một điểm thú vị là camera trên iOS 7 có thể chụp khung vuông giống Instagram, đồng thời được bổ sung thêm vài bộ lọc hình ảnh khá thú vị. Đặc biệt ứng dụng lưu trữ ảnh còn cho phép lập album mới theo thời gian, địa điểm chụp, một điểm độc đáo mà không nhiều ứng dụng có thể làm được.

Tuy nhiên điều quan trọng nhất vẫn là liệu iOS 7 có những tùy chỉnh về mặt phần mềm để tăng chất lượng ảnh chụp hay không. Chúng ta sẽ có những cuộc kiểm chứng thực tế trong thời gian tới đây.

Siri

Trợ lý ảo Siri trong iOS 7 sẽ được thay thế bằng chất giọng mới và đặc biệt có cả phiên bản giọng nam. Tuy nhiên, bản beta chỉ cung cấp duy nhất Siri giọng nữ. Siri đã xuất hiện trên toàn màn hình, chứ không chỉ là một cái thẻ bé xíu như trước nữa. Apple hứa hẹn rằng họ sẽ bổ sung thêm các thành phần ngữ âm mới cho một số ngôn ngữ như Pháp, Đức… để tăng khả năng nhận dạng giọng nói của Siri. Tuy nhiên, việc hỗ trợ ngôn ngữ tiếng Việt thì vẫn còn là một điều xa vời.

Siri đã trở nên hữu ích hơn trước đây, đương nhiên là như vậy. Cô nàng trợ lý ảo có thể nhận lệnh và kích hoạt một số thao tác trên hệ thống như gửi thư bằng giọng nói, bật Bluetooth hay tăng độ sáng màn hình. Ngoài ra bạn có thể yêu cầu Siri tìm kiếm trên Wikipedia và Twitter. Tuy nhiên, thời gian truy vấn tìm kiếm của Siri nếu so sánh với Google Voice Search thì vẫn chậm hơn đáng kể. Google Search vẫn giữ kỷ lục về tốc độ trong lĩnh vực tìm kiếm bằng giọng nói.

Tự động cập nhật

Một bổ sung nhỏ nhưng vô cùng tiết kiệm thời gian cho người dùng. iOS 7 sẽ có khả năng tự cập nhật cho các ứng dụng trên App Store. Tuy nhiên đây là con dao hai lưỡi mà không phải người dùng nào cũng thích vì nhiều khi bản cập nhật mới chưa hẳn đã tốt hơn bản cũ. Song Apple thông báo rằng trong phiên bản chính thức, tính năng tự động cập nhật có thể được tắt ở trong tùy chỉnh Settings.

Đa nhiệm

Đa nhiệm trước đây từng là đề tài được các tín đồ Android đưa ra để chê bai Apple, và công ty có trụ sở tại Cupertino đã khắc phục nó trong phiên bản iOS 7. Về mặt hình thức thì không có gì khác biệt, thậm chí có phần giống với cách làm của Windows Phone. Thay vì các icon nhỏ hiển thị ứng dụng đang mở như trước đây, iOS 7 mang đến một đa nhiệm trực quan hơn khi hiển thị các ứng dụng đang chạy dưới dạng cửa sổ lớn và có thể tắt nhanh bằng cách vuốt tay lên trên.

Tính năng đa nhiệm này sẽ chạy ngầm và chiếm dụng RAM của hệ thống, nếu muốn giải phóng bộ nhớ, bạn sẽ phải tắt hết các ứng dụng không cần thiết. Apple khẳng định rằng bạn có thể mở nhiều ứng dụng chạy nền mà không sợ tốn pin, nếu đúng như vậy thì trình quản lý đa nhiệm của Apple sẽ trở nên rất hoàn hảo.

Tạm kết

Như vậy, trên đây là một loạt các tính năng mới của iOS 7 đã lộ diện tính đến thời điểm này, chưa rõ liệu Apple sẽ còn giới thiệu thêm tính năng gì mới kèm iPhone 5S hay không. Song nếu lướt qua một lượt có thể dễ dàng nhận thấy rằng iOS 7 không thực sự có một điểm nào nổi trội hẳn so với các nền tảng khác như Android hay Windows Phone 8.

Đặt cạnh các tính năng tương ứng ở Android, Windows Phone hay BlackBerry thì iOS 7 cũng chỉ được đánh giá là “bằng vai phải lứa”, thậm chí có khá nhiều điểm đi vay mượn. Nếu so sánh cùng Android, hầu như những cải tiến của Apple là không thuyết phục.

Điển hình Control Center của iOS 7 sở hữu những đặc điểm mà gần như các thiết bị Android đều được hỗ trợ. AirDrop cũng không phải cái gì quá đặc biệt như Apple đã “thần thánh hóa”, người dùng Android có thể chia sẻ thông qua NFC.

Một mặt, những tính năng mới của iOS 7 vẫn được đánh giá cao nhưng người dùng cũng tỏ ra đôi chút hụt hẫng vì đã chót hi vọng Apple sẽ mang đến một cái gì đó đột phá hơn thế. Sau hơn một ngày trải nghiệm iOS 7 beta, tôi đã quyết định trở về với iOS 6 và tiếp tục chờ đợi đến khi bản chính thức được phát hành, mong rằng những cải tiến sẽ được tăng cường trong khoảng thời gian một vài tháng này.