DeepSeek hạ bệ chuyên gia, trở thành lựa chọn hàng đầu cho các nhà đầu tư chứng khoán Trung Quốc

Một cuộc cách mạng đang âm thầm diễn ra trên thị trường chứng khoán Trung Quốc khi các nhà đầu tư cá nhân ngày càng từ bỏ tư vấn truyền thống để chuyển sang sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là DeepSeek - một mô hình ngôn ngữ lớn do chính người Trung Quốc phát triển. Điều đáng chú ý là làn sóng này diễn ra chỉ một năm sau khi chính phủ Trung Quốc đã tiến hành đàn áp các quỹ giao dịch định lượng (quant funds), vốn bị coi là "kẻ hút máu" bởi các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

"Trước đây, khách hàng thường hỏi các nhà quản lý tài sản để xin lời khuyên đầu tư. Giờ đây họ hỏi DeepSeek," Zhou Lefeng, chủ tịch của Xiangcai Securities chia sẻ, minh họa cho sự thay đổi đáng kinh ngạc trong hành vi của các nhà đầu tư bán lẻ. Thị trường chứng khoán Trung Quốc vốn được biết đến với sự thống trị của các nhà đầu tư cá nhân, đang chứng kiến một làn sóng mới khi họ đổ xô học cách sử dụng công nghệ AI để đưa ra quyết định đầu tư.

Các khóa học trực tuyến về cách sử dụng DeepSeek để đánh giá công ty, chọn cổ phiếu và lập trình chiến lược giao dịch đã mọc lên như nấm sau mưa trên mạng xã hội Trung Quốc. Tại một lớp học cuối tuần ở trung tâm Thượng Hải, giảng viên Hong Yangjun đã khẳng định với phòng học đầy ắp nhà đầu tư cá nhân rằng "Tương lai là kỷ nguyên số, và AI sẽ là yếu tố quan trọng." Các giảng viên còn so sánh thị trường chứng khoán với chiến trường tương lai, nơi máy tính sẽ đối đầu với máy tính, cũng như chiến tranh sẽ được thực hiện bằng máy bay không người lái và robot.

DeepSeek, được hỗ trợ bởi quỹ đầu tư High-Flyer có trụ sở tại Hàng Châu, đã thu hút sự chú ý toàn cầu khi trình làng mô hình ngôn ngữ lớn có hiệu quả về chi phí, khiến thung lũng Silicon phải kinh ngạc và thúc đẩy đà tăng của cổ phiếu Trung Quốc. Sự nổi tiếng của công ty khởi nghiệp AI này đã làm thay đổi không chỉ quỹ đạo thị trường mà còn cả nhận thức về ngành quỹ đầu cơ trị giá 700 tỷ đô la của Trung Quốc.

Mao Yuchun, người sáng lập Alpha Squared Capital, đã tổ chức một buổi giảng về cách giao dịch cổ phiếu với AI vào tháng Hai, thu hút nhiều nhà đầu tư sẵn sàng chi 15.800 nhân dân tệ (khoảng 2.180 đô la Mỹ) để tham dự. Nhà tổ chức còn quảng bá sự kiện bằng cách nhấn mạnh mối liên hệ địa lý của Alpha Squared với High-Flyer - quỹ đầu tư đứng sau DeepSeek.

Đối với các nhà đầu tư cá nhân như Wen Hao ở Hàng Châu, việc sử dụng công cụ định lượng để chọn cổ phiếu giúp tiết kiệm rất nhiều thời gian. "Bạn cũng có thể sử dụng DeepSeek để viết mã," Wen chia sẻ, người sử dụng các chương trình máy tính để xác định thời điểm mua và bán.

Trong khi các gã khổng lồ quản lý quỹ Mỹ như BlackRock, Renaissance Technologies và Two Sigma đã sử dụng AI trong đầu tư từ lâu, các nhà quản lý tài sản nhỏ và thậm chí các nhà đầu tư cá nhân ở Trung Quốc đang được hưởng lợi từ sự xuất hiện của mô hình mã nguồn mở DeepSeek, đặc biệt khi ChatGPT bị cấm đối với người dùng Trung Quốc.

Sự ưa chuộng AI cũng trùng hợp với một khởi đầu tươi sáng cho thị trường chứng khoán Trung Quốc trong năm nay sau vài năm trầm lắng. Goldman Sachs cho biết chỉ số MSCI China đã có khởi đầu năm tốt nhất trong lịch sử và các công ty môi giới đang chạy đua để tích hợp mô hình AI vào nền tảng của họ.

Tuy nhiên, không phải ai cũng lạc quan về xu hướng này. Larry Cao, nhà phân tích chính tại FinAI Research, cảnh báo rằng mặc dù DeepSeek phổ biến vì hiệu quả về chi phí, có khả năng lập luận mạnh mẽ và được chính phủ Trung Quốc quảng bá, nhưng ông ngạc nhiên về mức độ tin tưởng mà các nhà đầu tư đặt vào mô hình này. "Mọi người tin tưởng mô hình AI hơn cả các cố vấn tài chính, điều này có lẽ là niềm tin sai lầm, ít nhất là ở giai đoạn này," Cao nhận xét.

Một rủi ro khác là hiệu ứng bầy đàn nếu một trường đào tạo nhiều nhà đầu tư bán lẻ giao dịch sử dụng cùng một tín hiệu. "Các mô hình ngôn ngữ lớn có vẻ ấn tượng. Nhưng ở giai đoạn này, chúng không nhất thiết thông minh hơn hầu hết các nhà đầu tư," ông Cao cảnh báo thêm.

Điều chắc chắn, theo Feng Ji, CEO của Baiont Quant, là DeepSeek đã thay đổi nhận thức của các nhà đầu tư bán lẻ về các nhà quản lý quỹ định lượng. "Tôi có thể cảm nhận mạnh mẽ rằng công chúng đang suy nghĩ lại về đóng góp của các nhà quản lý quỹ định lượng đối với xã hội," Feng nói, công ty của ông sử dụng học máy để giao dịch. "Tôi không bao giờ nghĩ rằng chúng tôi gây ra tổn thất cho các nhà đầu tư bán lẻ. Thực tế, chúng tôi cung cấp thanh khoản và làm cho thị trường hiệu quả hơn."

Cuộc cách mạng DeepSeek trong thị trường chứng khoán Trung Quốc cho thấy sức mạnh của trí tuệ nhân tạo trong việc thay đổi không chỉ cách thức giao dịch mà còn cả nhận thức về các công nghệ tài chính. Khi các nhà đầu tư cá nhân ngày càng tìm đến AI để hỗ trợ quyết định đầu tư, câu hỏi đặt ra là liệu xu hướng này sẽ dẫn đến một thị trường hiệu quả hơn hay chỉ là một cơn sốt khác sẽ tan biến với thời gian.