Điểm mặt những lần đọ sức giữa phố Wall và Apple: Chiến thắng vượt trội cho Apple

Báo cáo thu nhập quý vừa qua của Apple như một cái tát đau điếng giáng vào mặt phố Wall, khi những lời đồn đại, các dự báo về cái chết của Apple hay iPhone đã hết thời đều không thành sự thật. Doanh số iPhone thậm chí còn cao hơn 1,5 triệu sản phẩm so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng kể hơn, doanh thu và lợi nhuận Apple còn đạt một kỷ lục mới, vượt qua kỳ vọng của các nhà phân tích.

Tuy nhiên đây không phải lần đầu tiên Apple làm cho các nhà phân tích sừng sỏ của phố Wall phải xấu hổ vì các dự báo của mình. Hãy cùng điểm lại những cú tát đau điếng mà Apple giáng vào giới phân tích phố Wall sau mỗi lần báo cáo thu nhập quý của mình.

Năm 2018: iPhone X – kẻ ngã ngựa trị giá nghìn đô

IPhone X, chiếc iPhone kỷ niệm 10 năm ra mắt sản phẩm thay đổi thị trường điện thoại di động thế giới, đã có mức giá ra mắt cao ngất ngưởng: 1.000 USD cho phiên bản thấp nhất. Thêm vào đó là một thiết kế và phần cứng hoàn toàn mới, mang theo nhiều khác biệt quan trọng so với các phiên bản iPhone trước.

Thậm chí, màn hình tràn viền cộng với việc loại bỏ hoàn toàn máy quét vân tay và thay bằng Face ID còn làm người dùng phải thay đổi các thao tác sử dụng và cách điều hướng trên thiết bị mới này. Hơn nữa, chiếc tai thỏ bị xem là kỳ dị trên màn hình iPhone X (dù sau này được hàng loạt hãng khác sao chép lại) càng làm nhiều nhà phân tích bi quan vào doanh số thiết bị cao cấp này.

Các giả định về thất bại của iPhone X bắt đầu từ đầu năm 2018, khi hàng loạt các nhà phân tích, các tạp chí có uy tín cho biết họ nhận được thông tin từ “các nguồn tin nội bộ giấu tên” rằng, nhu cầu linh kiện iPhone đang giảm mạnh.

Đáng kể nhất trong số đó có Ming-Chi Kuo, người nhiều năm nay thường đưa ra các dự báo khá chính xác về những sản phẩm Apple sắp ra mắt. Trong tháng Một năm 2018, thầy đồng về iPhone cho rằng, “iPhone X ế ẩm,” và rằng “Apple sẽ khai tử bộ ba iPhone 2017 trong mùa hè năm nay.” Tiếp sau đó, hàng loạt hãng phân tích khác cũng đưa ra các dự báo tương tự, và những tạp chí lớn như Nikkei, Wall Street Journal cũng góp mặt vào dàn đồng ca bi quan về doanh số và sản lượng iPhone X.

Nhưng như mọi người đã chứng kiến, các báo cáo doanh số, doanh thu, lợi nhuận và quan trọng nhất là triển vọng về iPhone X đều tốt hơn nhiều so với các dự báo bi quan trên, đánh tan nghi ngờ của phố Wall về một chiếc iPhone được làm mới quá nhiều so với các phiên bản cũ.

Năm 2017: iPhone 7 – không có nhiều khác biệt

Câu chuyện tương tự như trên cũng đã từng xảy ra với iPhone 7 sau khi ra mắt vào năm 2016. Với thiết kế không có nhiều khác biệt so với hai phiên bản iPhone trước đó, thậm chí còn bị một điểm trừ đáng kể là việc loại bỏ cổng cắm tai nghe 3.5mm phổ biến. Điểm sáng duy nhất có lẽ thuộc về cụm camera kép trên chiếc iPhone 7 Plus.

Và các báo cáo từ Digitimes, Nikkei cho rằng doanh số iPhone 7 “bán được chậm hơn mức kỳ vọng”. Nhận định này dựa trên nguồn tin cho rằng Apple đã phải cắt giảm 10% đơn đặt hàng linh kiện từ các nhà cung ứng của mình. Thậm chí, vào tháng Một năm 2017, hãng phân tích Morgan Stanley còn dự báo rằng, nhu cầu đối với iPhone 7 sẽ “sụp đổ” trong năm 2017.

iPhone 7 cũng từng trải qua câu chuyện tương tự như iPhone X.

Thế nhưng báo cáo thu nhập sau đó của Apple cho thấy, trong ba tháng cuối năm 2016, họ đã bán được đến 78,29 triệu iPhone, phá vỡ kỷ lục cùng kỳ năm trước. Ông Tim Cook cho biết, phiên bản iPhone 7 Plus đã chứng kiến sự tăng trưởng đột phá nhất trong lịch sử, và thậm chí nhiều khi công ty còn không thể chuẩn bị đủ số hàng xuất xưởng để cung ứng kịp thời cho các đơn đặt hàng sẵn. Đến trước khi iPhone X ra mắt, bộ đôi iPhone 7 và 7 Plus vẫn là các smartphone bán chạy nhất thế giới.

Năm 2016: iPhone 6S - chiến thắng hiếm hoi của phố Wall

Một năm trước đó, vào tháng Một năm 2016, theo nguồn tin từ hàng loạt nhà cung cấp tại Nhật Bản và Hàn Quốc, thời báo tài chính lớn nhất thế giới Nikkei của Nhật cho rằng Apple dự kiến cắt giảm 30% lượng đặt hàng cho linh kiện của các model iPhone mới nhất, bao gồm iPhone 6 và 6 Plus, so với kế hoạch ban đầu. Báo cáo của Nikkei còn nhấn mạnh rằng, bộ đôi iPhone 6 và 6S đang tồn kho “hàng đống tại các nhà bán lẻ” từ Trung Quốc cho đến châu Âu, Mỹ.

iPhone 6s - lần đoán mò chính xác hiếm hoi của Phố Wall về iPhone.

Nhưng báo cáo của Nikkei cũng nhấn mạnh rằng, việc sản xuất sẽ trở lại bình thường trong quý từ tháng Tư đến tháng Bảy, khi các nhà buôn xử lý hết số hàng tồn kho hiện tại, và rằng “các sản phẩm và thương hiệu Apple không mất đi sự hấp dẫn”. Bên cạnh đó, hàng loạt hãng phân tích tên tuổi của phố Wall như J.P Morgan, Morgan Stanley, RBC Capital Markets cũng dự đoán doanh số èo uột của bộ đôi iPhone mới này.

Dự báo doanh số bộ đôi iPhone 6S và 6S Plus có thể xem như một chiến thắng hiếm hoi của giới phân tích phố Wall trước Apple. Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đi xuống, thị trường smartphone toàn cầu bắt đầu bước vào giai đoạn bão hòa, đặc biệt tại thị trường Trung Quốc. Dù vậy, khó có thể xem dự báo này là thuyết phục khi chỉ dựa trên các giả thuyết mơ hồ về lượng xuất xưởng từ các nhà cung cấp.

Mặc dù vậy, bản thân ông Tim Cook cũng phải thừa nhận, “tôi không nói là thấp hơn một chút, mà con số này thấp hơn rất nhiều.” Doanh số iPhone trong quý đầu tiên năm 2016 chỉ đạt mức 51,2 triệu máy, thấp hơn 10 triệu máy so với cùng kỳ năm trước.

Năm 2013: iPhone 5c – nơi khởi đầu câu chuyện

Việc các nhà phân tích suy diễn doanh số iPhone từ lượng đặt hàng của các nhà cung cấp chính cho Apple dường như bắt nguồn từ chiếc iPhone 5C. Vào tháng Mười năm 2013, tạp chí Wall Street Journal đưa ra báo cáo cho rằng, hai nhà lắp ráp lớn Pegatron và Foxconn đang chứng kiến lượng hàng xuất xưởng sụt giảm. Trong đó, Pegatron chứng kiến đơn đặt hàng giảm 20%, trong khi Foxconn giảm 1/3 năng lực sản xuất của mình.

iPhone 5c - quân bài quan trọng giúp iPhone giành giật khách hàng tầm trung từ tay Android.

Báo cáo từ các hãng này đã dẫn tới việc tạp chí Wall Street Journal suy diễn rằng Apple đang cắt giảm sản lượng iPhone 5C xuất xưởng, và điều này có thể làm “gia tăng thêm các lo ngại về việc nhu cầu người dùng kém hơn kỳ vọng và chiến lược giá của công ty.”

Tuy nhiên, những gì thể hiện trong các bản báo cáo thu nhập quý của Apple sau đó đã đảo ngược lại các nhận định này. Với ba tháng cuối năm 2013, thời điểm chiếc iPhone 5C mới ra mắt, CEO Tim Cook đã nhấn mạnh rằng, thiết bị này là sự lựa chọn phổ biến nhất của những người dùng iPhone mới, mặc dù doanh số chưa đạt mức kỳ vọng.

Đến quý hai của năm 2014, khi doanh số iPhone đạt mức kỷ lục vào thời điểm đó, tăng 12,7% so với cùng kỳ năm trước, Apple cho biết, doanh số iPhone 5C đã giúp Apple có mức tăng trưởng mạnh nhất trên thị trường iPhone tầm trung, khi vượt trội hơn hẳn hai phiên bản trước là iPhone 4S và iPhone 4.

Thiết bị tầm trung này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc lôi kéo người dùng Android chuyển sang nền tảng iOS. Các dữ liệu cho thấy thậm chí doanh số thiết bị này còn đánh bại một số thiết bị Android flagship vào lúc đó, cũng như BlackBerry và Windows Phone.

Kết luận

Việc dựa vào lượng hàng xuất xưởng từ các nhà cung cấp để suy diễn tới doanh số iPhone hay nhu cầu tiêu thụ của người dùng rõ ràng rất không thực tế, khi Apple có một hệ thống cung ứng rất phức tạp với vô số các nhà cung ứng khác nhau.

Không những vậy, một trong các đặc điểm thường thấy của Apple là họ luôn tìm mọi cách có thể để hoặc đa dạng hóa nguồn cung, hoặc tự mình đảm nhiệm một công đoạn tối quan trọng nào đó của sản phẩm. Do vậy, việc dựa vào những nguồn tin giấu tên, thiếu tính xác thực, đang cho thấy đó là một chỉ báo kém chính xác để đưa ra các dự báo về tình hình kinh doanh của Apple.

Nhưng điều đáng nói hơn cả là thái độ của giới phân tích phố Wall khi đánh giá các tin tức đó. Dường như họ luôn giữ một thái độ lạnh nhạt với các thay đổi đột phá trên mỗi phiên bản iPhone mới, điều đó làm cho các nhà phân tích này có xu hướng xem xét và đánh giá các thông tin họ nhận được theo chiều hướng tiêu cực nhiều hơn. Rõ ràng những cái đầu thiên tài của phố Wall quen đánh giá các con số khô khan từ các nguồn tin hơn là những thiện cảm khó đoán của người dùng đối với iPhone.