Điều gì đã thúc đẩy nhân loại thực hiện các cuộc đua mới lên Mặt Trăng?

Cuộc chạy đua vào không gian đầu tiên bắt đầu vào những năm 1950 đã mở đường cho việc khám phá không gian hiện đại. Công nghệ tiên tiến đã cho phép con người du hành xa hơn vào không gian, với Voyager 1 của NASA hiện được coi là vật thể nhân tạo ở xa nhất trong không gian.

Giờ đây, các quốc gia đang xem xét một điểm đến gần hơn trong không gian và xem nó như một cơ sở hoạt động mới khả thi. Một cuộc đua mới tới Mặt Trăng đã bắt đầu giữa một số quốc gia, với mỗi quốc gia lên kế hoạch cho cả sứ mệnh có người lái và không người lái tới vệ tinh Trái Đất.

Cuộc đua lên Mặt Trăng mới hiện đang diễn ra giữa sáu quốc gia nhằm hoàn thành nhiều mục tiêu khác nhau

Tính đến tháng 2 năm 2024, cuộc đua không gian mới sẽ diễn ra giữa Hoa Kỳ, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Nhật Bản, Ấn Độ, Nga và Trung Quốc. Theo Cơ quan Vũ trụ Châu Âu, hơn 100 sứ mệnh Mặt Trăng của các công ty tư nhân và chính phủ sẽ diễn ra vào năm 2030. Năm ngoái, Ấn Độ và Nga đều phóng tàu vũ trụ lên Mặt Trăng. Trong khi tàu Luna 25 của Nga không đến được đích do mất kiểm soát trên quỹ đạo Mặt Trăng thì sứ mệnh Chandrayaan-3 của Ấn Độ trở thành tàu đầu tiên hạ cánh thành công lên cực nam của Mặt Trăng.

Cố vấn cấp cao cho chương trình Mặt Trăng của Trung Quốc tại Viện Hòa bình Hoa Kỳ, Dean Cheng, tuyên bố Mặt Trăng sẽ trở nên náo nhiệt hơn với các hoạt động khi các quốc gia cố gắng cắm cờ trên đó. Theo ông, bất kỳ quốc gia nào có thể thiết lập sự hiện diện trên Mặt Trăng đều nói lên nhiều điều về hệ thống chính trị và kinh tế của mình.

Trong một phiên điều trần được tổ chức vào tháng 1 năm 2024 liên quan đến sứ mệnh Artemis mới của Hoa Kỳ, Chủ tịch Ủy ban Khoa học, Vũ trụ và Công nghệ của Hạ viện Hoa Kỳ Frank Lucas (R-OK) đã bày tỏ quan ngại của mình về việc đang ngày càng có nhiều quốc gia tích cực tuyển dụng đối tác để tạo ra một Trạm nghiên cứu trên Mặt Trăng. Ông tiếp tục nói thêm rằng quốc gia đầu tiên thiết lập sự hiện diện trên Mặt Trăng sẽ có thể tạo tiền lệ cho các sứ mệnh trong tương lai.

Các quốc gia nhắm đến Mặt Trăng đang làm điều đó không chỉ vì mục đích khoe khoang

Michelle Hanlon, giám đốc điều hành tại Trung tâm Luật Hàng không và Vũ trụ tại Đại học Mississippi, đã coi Mặt Trăng là nơi chứng minh về khả năng phát triển cho nhân loại. Theo bà, vệ tinh gần Trái Đất nhất có thể giúp cải thiện khả năng sống trong không gian của loài người. Một lý do khác cho cuộc đua mới lên Mặt Trăng là nó đóng vai trò như một bước đệm trong việc tiếp cận và sử dụng nhiều tài nguyên có sẵn trong không gian.

Trái ngược với niềm tin phổ biến, vệ tinh của Trái Đất không hoàn toàn cằn cỗi và khô ráo. Các nhà khoa học suy đoán khu vực ở cực nam, nơi nhận được ít ánh sáng Mặt Trời nhất, có thể có trữ lượng nước đóng băng khổng lồ ở đáy các miệng núi lửa lớn. Lượng nước này là yếu tố thiết yếu của bất kỳ kế hoạch dài hạn nào có sự tham gia của con người hiện có trên bề mặt Mặt Trăng. Oxy và hydro có trong nước Mặt Trăng là thành phần cần thiết trong việc tạo ra nhiên liệu tên lửa.

Các nhà khoa học suy đoán Mặt Trăng cũng rất giàu kim loại đất hiếm và đồng vị helium-3. Hợp chất này rất hiếm trên Trái Đất nhưng được tìm thấy rất nhiều trên Mặt Trăng và có thể được sử dụng để cung cấp năng lượng cho các lò phản ứng tổng hợp hạt nhân. Michelle Hanlon tuyên bố một khi các nhà khoa học hoàn toàn hiểu cách tận dụng công nghệ tổng hợp hạt nhân, đồng vị helium-3 trên Mặt Trăng có thể được sử dụng để cung cấp năng lượng cho toàn bộ Trái Đất trong nhiều thế kỷ!

Với nhiều sứ mệnh Mặt Trăng đang được triển khai, các nhà khoa học mong muốn hiểu thêm về vệ tinh của Trái Đất

Sứ mệnh Artemis có người lái đầu tiên của NASA, Artemis II, sẽ phóng vào năm 2025. Năm 2026, cơ quan này có kế hoạch đưa các phi hành gia đầu tiên hạ cánh xuống cực nam của Mặt Trăng. Trung Quốc và Nga đã công bố kế hoạch thành lập căn cứ hợp tác trên Mặt Trăng vào năm 2035. Trong khi Nhật Bản phóng thành công tàu đổ bộ lên Mặt Trăng vào tháng 1 năm 2024 thì Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đang nghiên cứu Rashid 2, tàu vũ trụ thứ hai hướng tới Mặt Trăng của họ.

Khi cuộc đua mới lên Mặt Trăng ngày càng nóng lên, bất kể ai thắng, dữ liệu mà các quốc gia này thu thập và chia sẻ sẽ là nguồn tài nguyên vô giá cho các nhà khoa học Trái Đất. Hiểu rõ hơn về Mặt Trăng không chỉ có thể giúp khai thác tài nguyên của nó để mang lại lợi ích cho nhân loại mà còn đóng vai trò là cơ sở hoạt động để khởi động các sứ mệnh thám hiểm không gian mới và thúc đẩy chương trình nghị sự thuộc địa hóa không gian.

Tham khảo: CNBC; Theguardian; Washingtonpost; Space