Đột phá trong chữa trị Alzheimer: thử nghiệm thành công kháng thể chữa Alzheimer trên chuột, kết quả cực kì khả quan

Nghiên cứu mới nhất trên chuột cho thấy tồn tại một số loại kháng thể có thể loại bỏ được những mảng bám Alzheimer ở trong não. Theo những gì ta biết, phải tới 20 năm trước khi những triệu chứng Alzheimer xuất hiện, não người đã bắt đầu xuất hiện những mảng bám trong não và các nhà khoa học tin rằng, chính chúng ảnh hưởng tới việc truyền tín hiệu thần kinh của các neuron, gây ra mất trí nhớ và nhận thức kém.

Trong nỗ lực chống lại căn bệnh này, các nhà nghiên cứu tại Trường Dược Đại học Washington đã phát triển một loại kháng thể đánh tan được những protein tạo ra các mảng bám não nói trên.

Trước đây, nhiều nơi đã phát triển nhiều loại kháng thể nhắm vào những mảng bám này nhưng chưa lần nào chúng qua được khâu thử nghiệm. Nhiều loại thuốc chữa dù thành công phần nào, nhưng vẫn để lại những tác dụng phụ khó kiểm soát.

Cách thức chữa Alheimer mới này sẽ loại bỏ được các tác dụng phụ có thể có, các nhà nghiên cứu mong rằng nó có thể ngăn được các mảng bám – ngăn được bệnh Alzheimer phát triển trước cả khi những triệu chứng bệnh bắt đầu xuất hiện.

Kháng thể (màu đỏ) tấn công những mảng bám (màu xanh dương).

Mỗi năm, hàng triệu USD đổ vào việc tìm cách chữa trị Alzheimer nhưng ta vẫn chưa có kết quả khả quan nào. Ta biết được những yếu tố về gen đằng sau căn bệnh này, thậm chí biết cả những điểm mấu chốt về cơ chế sinh học của nó khi lây lan trong não, thế nhưng việc nghiên cứu vẫn gặp khó khăn.

Những mảng bám này được tạo nên từ những mẩu protein tới từ màng chất béo bọc quanh tế bào neuron. Thông thường, nếu những mảng này vỡ ra, một loại enzyme tự nhiên sẽ làm tiêu biến nó trước khi nó có thể bám lại thành cụm. Thế nhưng, không rõ vì lí do gì, mà cơ chế loại bỏ này không hoạt động trong não người bị bệnh Alzheimer.

Các nhà khoa học nghi ngờ rằng khi những protein này dính với nhau tạo thành mảng bám, hoặc sẽ bám vào neuron hoặc "bơi" lung tung trong não, sẽ đều chặn tín hiệu điện trường lan ra toàn não. Tín hiệu não không rõ ràng sẽ dẫn tới việc não không còn hoạt động hiệu quả.

Bên trái là bộ não khỏe mạnh, bên phải là bộ não bị Alzheimer, với các "plaque" là các mảng bám protein.

Các kháng thể là ứng cử viên sáng giá trong việc điều trị, chữa trị Alzheimer bởi lẽ chúng phù hợp với việc chống lại, tiêu diệt những yếu tố gây bệnh trong máu. Nghiên cứu mới cho thấy thử nghiệm một loại kháng thể không tấn công trực tiếp vào mảng bám protein kia, mà tập trung vào một protein nhỏ hơn nằm trong đó, có tên APOE.

Mục tiêu cuối cùng của nghiên cứu Alzheimer này, cũng như mọi nghiên cứu khác, là ngăn chặn, đảo ngược tác dụng hay thậm chí là ngăn ngừa hoàn toàn việc các mảng bám protein phát triển, nhằm xóa sổ hoàn toàn bệnh Alzheimer.

Vì thế, họ thiết kế thí nghiệm để xem các kháng thể có tên HEA-4 này có thể tìm tới những APOE và tiêu diệt luôn chúng không, chứ không đơn giản là chỉ ngăn chặn mảng bám phát triển.

Họ đã thử đưa cả mảng bám bệnh Alzheimer và kháng thể này vào cơ thể chuột. Khi những kháng thể trên tới được những protein mục tiêu (APOE), chúng biến thành những điểm phát tín hiệu, gọi những tế bào miễn dịch khác cùng tới và tấn công những protein gây bệnh này.

Trong vòng 6 tuần, lượng protein tạo mảng bám đã giảm tới một nửa. Kháng thể HEA-4 đã có thể tìm tới được protein APOE, và trong quá trình phát động tấn công, nó đã có thể tiêu diệt luôn mảng bám protein. Các nhà khoa học đã lo lắng, rằng APOE vốn có tác dụng tiêu diệt tế bào chất béo và cholesterol trong máu, kháng thể mới sẽ có thể tấn công cả các APOE có lợi khác.

Nhưng "hóa ra cấu trúc của APOE trong các mảng bám protein kia lại khác với các APOE trong máu", tác giả nghiên cứu, tiến sĩ David Holtzman hồ hởi nói. "Kháng thể HEA-4 chỉ nhận dạng và tấn công các APOE trogn mảng bám thôi". Điều này có thể khiến phương pháp điều trị mới này sẽ không có (hoặc ít có tác dụng phụ).

Nếu như cách thức chữa trị này có thể đạt được một hiệu quả tương tự trên người, đây sẽ là một cách hiệu quả để chống lại bệnh Alzheimer, thậm chí ngăn nó xảy ra trước khi những triệu chứng đầu tiên xuất hiện.