Dữ liệu bị rò rỉ từ 50 triệu người dùng Facebook đã được dùng như một công cụ nguy hiểm

Vào hôm thứ sáu, Facebook cho biết rằng một vị Aleksandr Kogan đã sử dụng công cụ đăng nhập của Facebook để yêu cầu mọi người đăng ký cho một "ứng dụng phân tích nhân cách" mà ông đã tự mình thiết kế cho mục đích giáo dục.

Ứng dụng mà ông giáo sư phát triển là một ứng dụng Facebook, kiểm tra tính cách cá nhân của người dùng, và Cambridge Analytica đã trả tiền cho nhiều người để làm bài kiểm tra này. Họ còn quảng cáo ứng dụng này trên các nền tảng như Mechanical Turk của Amazon.

Ứng dụng này sẽ ghi lại kết quả của từng bài kiểm tra, thu thập dữ liệu từ tài khoản của những người đã làm bài trắc nghiệm tâm lý, và thậm chí còn thu thập dữ liệu từ Facebook của bạn bè của những người làm bài trắc nghiệm.

Để đủ điều kiện để làm bài trắc nghiệm này, người dùng phải có một tài khoản Facebook và là một cứ tri của Mỹ. Từ một cuộc thử nghiệm ứng dụng lần đầu với 1000 "seeder," và từ đó các nhà nghiên cứu đã thu thập được thông tin của 160.000 tìa khoản Facebook, hay bình quân, cứ với mỗi seeder, họ lại thu về được 160 tài khoản Facebook. Dần đần, từ một vài trăm ngàn người làm bài trắc nghiệm, họ đã có được dữ liệu của một số lượng lớn những cử tri bỏ phiếu ở Mỹ.

Facebook đã cho phép giáo sư Kogan thu thập một dữ lượng lớn như vậy vì họ đã tưởng rằng thông tin này được sử dụng cho mục đích giáo dục.

Ngoài ra, vào thời điểm bấy giờ, Facebook cho phép các ứng dụng thu thập dữ liệu từ bạn bè, nhưng chỉ dữ liệu đó chỉ được dùng trong phạm vi Facebook mà thôi, do công ty muốn khuyến khích tương tác giữa mọi người. Việc bán dữ liệu đó, hoặc sử dụng dữ liệu với mục đích khác là hoàn toàn bị ngăn cấm. Cambridge Analytica đã dùng dữ liệu này để dùng cho mục đích marketing chính trị, và điều này hoàn toàn đi ngược lại so với những điều khoản của Facebook lúc bấy giờ.

Dự án này cũng đã vi phạm luật bảo vệ dữ liệu của Anh, nghiêm cấm bán hoặc sử dụng dữ liệu cá nhân mà không có sự đồng ý. Trong trường hợp này, mặc dù người dùng đã đồng ý cung cấp dữ liệu cá nhân cho ứng dụng của Cambridge Analytica với mục đích giáo dục, nhưng dữ liệu đã bị dùng với mục đích khác.

Những người được trả tiền để làm bài trắc nghiệm đã ký kết các khoản điều kiện mà Cambridge Analytica đưa ra, bao gồm sự thu thập dữ liệu của họ, kèm theo các điều khoản mặc định của Facebook cho phép ứng dụng thu thập dữ liệu của bạn bè. Tuy nhiên, không một ai trong số họ đã đồng ý cho phép dữ liệu của họ được dùng làm công cụ marketing cho chính trị, hay bị lưu trữ trong cơ sở dữ liệu của một chiến dịch chính trị khổng lồ.

Kogan cho rằng mọi thứ ông làm là hoàn toàn hợp pháp, và ông cho biết ông đã làm việc chặt chẽ với Facebook, và rằng chính Facebook đã cho phép ứng dụng của ông hoạt động.

Facebook cũng đã phủ nhận rằng đây là một vụ vi phạm dữ liệu. Phó chủ tịch Paul Grewal phát biểu: "Bảo vệ thông tin người dùng là tâm điểm của mọi thứ mà chúng tôi làm, và chúng tôi yêu cầu những thứ tương tự từ những người điều hành ứng dụng trên Facebook. Nếu những báo cáo đó là thật, đây quả là một vụ lạm dụng nghiêm trọng các quy tắc của chúng tôi."

Chỉ trong vài tháng, Kogan và Cambridge Analytica đã có được một cơ sở dữ liệu của hàng triệu cử tri bầu cử ở Mỹ, và họ cũng đã phát triển được một thuật toán để quét những thông tin này, xác định được tính cách và định hướng chính trị của những người có thông tin trong cơ sở dữ liệu. Từ đó, họ có thể nhắm mục tiêu đến từng người, tạo ra các thông điệp có thể thu hút từng cá nhân. Đây là một cách tiếp cận chính trị được gọi là "nhắm mục tiêu vi mô".

Facebook từ chối thừa nhận rằng hành vi thu thập dữ liệu của hàng chục triệu người dùng của Cambridge Analytica là một vụ vi phạm dữ liệu.

Trong một tuyên bố, Facebook nói rằng Kogan "đã có quyền truy cập thông tin một cách hợp pháp, và thông qua các kênh đúng đắn," nhưng "đã không tuân thủ các quy tắc của chúng tôi" bởi vì ông ta đã truyền thông tin sang một bên thứ ba.

Tham khảo The Guardian