Gặp Jeff Dean, người biến Google từ công ty tìm kiếm trở thành một ông lớn về trí tuệ nhân tạo

Nhờ đầu tư mạnh vào trí tuệ nhân tạo (AI), Google đã tạo ra các phần mềm có thể soạn nhạc và đánh bại cả những kỳ thủ cờ vây hàng đầu thế giới. Nhưng trong tương lai AI của Google còn có thể làm gì?

Jeff Dean, giám đốc AI mới của Google, chia sẻ rằng ông muốn công ty của mình tham gia sâu hơn vào các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe. Bên cạnh đó Dean còn cảnh báo rằng khi phổ biến rộng rãi công nghệ AI, Google sẽ phải đối mặt với các câu hỏi phức tạp về mặt đạo đức liên quan tới việc sử dụng công nghệ sao cho phù hợp.

Jeff Dean, người đàn ông gầy gò 50 tuổi, gia nhập Google từ năm 1999, khi họ vẫn còn là một startup mới được thành lập chưa đầy một năm. Ông trở thành một trong những coder tài năng nhất trong ngành công nghiệp sau khi giúp Google trở thành một cỗ máy tính toán bằng các cách tiếp cận mới với cơ sở dữ liệu và phân tích dữ liệu quy mô lớn.

Các đồng nghiệp ở Google thậm chí còn tạo ra hẳn một trang web mang tên "Jeff Dean facts", tổng hợp những điều thú vị xung quanh Dean. Trong đó, mọi người đùa rằng vai trò của Dean tại Google là tăng tốc độ của ánh sáng. Hơn nữa, còn có người cho rằng Dean không thực sự tồn tại, ông thực ra là một AI cao cấp được tạo ra bởi Jeff Dean.

Dean đã góp phần khơi mào bùng nổ của AI tại Silicon Valley sau khi tham gia phòng thí nghiệm bí mật Google X vào năm 2011 để nghiên cứu deep neural networks, một trong những cách tiếp cận machine learning. Dự án ấy đã tạo ra phần mềm học được cách nhận ra mèo trên các video YouTube. Sau đó, Google đã sử dụng deep neural networks nhằm cải thiện đáng kể độ chính xác của dịch vụ nhận dạng giọng nói và coi công nghệ này là trung tâm của chiến lược cho tất cả mọi thứ khác.

Năm 2012, dự án nghiên cứu AI nhận ra mèo trên video YouTube sau này trở thành một nhóm nghiên cứu mang tên Google Brain do Dean lãnh đạo. Và đầu tháng này, Dean chính thức nhận chức giám đốc AI của Google sau khi John Giannandrea bỏ việc để gia nhập Apple với vai trò tương tự.

Ở vị trí mới, Dean nắm quyền điều hành bộ phận nghiên cứu AI hàng đầu thế giới do chính ông góp phần tạo nên.

Ngoài những dự án hiện tại, Dean và nhóm của ông cũng sẽ theo đuổi các kế hoạch nhằm củng cố sức mạnh của Google trong tương lai. Cách đây không lâu, CEO Sundar Pichai cũng nhấn mạnh rằng chiến lược hiện tại của Google là đặt AI lên hàng đầu, tất cả mọi thứ của Google sẽ được xây dựng dựa trên công nghệ này.

Một trong những điều mà Dean hy vọng mình có thể đóng góp đó là hướng tới những mảng kinh doanh mới. Cho đến nay, các nghiên cứu AI của Google chủ yếu được sử dụng để cải tiến hoặc mở rộng các sản phẩm hiện có, chẳng hạn như phần mềm tìm kiếm hoặc smartphone. "Những khả năng mới của machine learning hoặc những kết quả nghiên cứu có thể giúp chúng tôi làm những điều mới mẻ mà Google chưa từng thực hiện", Dean nói. "Sức khỏe là một trong những điều mà chúng tôi có thể hướng tới".

Dean không chia sẻ chi tiết nhưng hai dự án nghiên cứu của Google đã tiết lộ một vài manh mối. Công ty này đang thử nghiệm một phần mềm có thể phát hiện biến chứng gây mù lòa của bệnh đái tháo đường tại Ấn Độ và cũng thử nghiệm phần mềm tìm dấu hiệu ung thư vú trên kính hiển vi. Cơ quan quản lý FDA cũng đã bắt đầu quan tâm tới việc xem xét, phê duyệt các phần mềm AI có thể trợ giúp bác sĩ đưa ra quyết định y tế.

Thành công trong mảng y tế/sức khỏe có thể giúp Google đa dạng hóa các hoạt động kinh doanh. Mặc dù phát triển rất nhiều mảng khác nhau nhưng doanh thu của Google chủ yếu vẫn tới từ quảng cáo. Năm 2017, gần 90% doanh thu của Alphabet - công ty mẹ của Google - tới từ quảng cáo.

Dean cũng rất phấn khích về công nghệ tự động hóa trí tuệ nhân tạo, sử dụng phần mềm machine learning để xây dựng các phần mềm machine learning khác. Dean cho rằng điều này sẽ mang lại rất nhiều lợi ích, giúp chúng ta tận dụng tốt hơn nữa công nghệ machine learning.

Google gọi dự án dùng AI xây dựng AI của mình là AutoML. Dean cho biết Waymo, bộ phận phát triển xe tự lái của Alphabet, đã thử nghiệm công nghệ này để cải thiện hệ thống quan sát của xe tự lái. AutoML cũng là cốt lõi của hệ thống điện toán đám mây mới cùng tên giúp các công ty tạo ra những hệ thống nhận dạng hình ảnh tùy biến.

Về lâu dài, Dean nghĩ rằng tự động hóa AI có thể giúp robot tìm ra cách giải quyết những tình huống mà nó chưa từng gặp, chẳng hạn như mở một loại nắp chai nó chưa từng thấy trước đây. Mặc dù đã thành công trong phạm vi hẹp nhưng các nhà nghiên cứu AI đã rất khó khăn trong việc giúp robot có thể làm những việc khác nhau. Dean cho rằng AutoML có thể tạo ra những hệ thống thông minh thực sự, có khả năng thích nghi nhằm giải quyết các vấn đề mới trên thế giới khi mà bạn còn chưa tìm ra cách giải quyết.

Dẫu vậy, những hệ thống AI mạnh mẽ hơn cũng khiến Google phải đối mặt với các câu hỏi về mặt đạo đức. Một số chuyên gia tại Google đang nghiên cứu phương thức để đảm bảo rằng những hệ thống machine learning không gây ra những rắc rối về mặt đạo đức. Năm 2015, hệ thống sắp xếp hình ảnh của Google đã bị lên án khi gắn thẻ người da đen là khỉ gorilla. Từ đó tới nay, dịch vụ này bị loại bỏ khả năng nhận dạng những con khỉ màu đen.

Ngoài ra, Google còn phải đối mặt với các quyết định về mặt đạo đức khác khi cho phép khách hàng sử dụng những hệ thống AI của họ. Trong tuần Dean nhận chức, hàng ngàn nhân viên Google đã ký vào lá thư phản đối việc Google cho Lầu Năm Góc sử dụng AI để nghiên cứu video quay bởi drone.