Giải Nobel hóa học và y học 2013 vinh danh người Mỹ

Lễ trao giải thưởng Nobel danh giá về hai lĩnh vực hóa học và y học vừa qua đã vinh danh các nhà khoa học người Mỹ. Ba nhà khoa học người Mỹ Martin Karplus, Michael Levitt và Arieh Warshel đã giành giải Nobel hóa học, với công trình nghiên cứu phát triển của mô hình máy tính cho các hệ thống hóa học. Giải Nobel y học được trao cho ba nhà khoa học là James E. Rothman, Randy W. Schekman và Thomas C. Südhof cho những khám phá về cơ chế điều hòa hệ thống vận chuyển trong tế bào.

Giải Nobel hóa học

Với công trình nghiên cứu này phát triển của mô hình máy tính cho các hệ thống hóa học, các nhà khoa học có thể sử dụng các chương trình máy tính để hiển thị và phân tích chi tiết cấu trúc của các phân tử phức tạp. Khám phá trên cũng đặt nền móng cho các chương trình nghiên cứu và dự đoán phản ứng hóa học. Việc hiểu chi tiết các phản ứng hóa học có thể giúp tối ưu hóa chất xúc tác, các loại thuốc và các tế bào năng lượng mặt trời.

 

Karplus đang làm việc tại Đại học Harvard và Đại học Strasbourg, Pháp. Levitt là giáo sư của Đại học Stanford còn Warshel đến từ trường Đại học Southern California. Trả lời qua điện thoại từ Los Angeles (Mỹ), Warshel cho biết "vô cùng hạnh phúc" khi biết tin được nhận giải Nobel Hóa học.

Ba nhà khoa học người Mỹ sẽ được nhận giải thưởng trị giá 1,2 triệu USD từ Viện Hàn lâm Khoa học hoàng gia Thụy Điển.

Giải Nobel y học

Ba nhà khoa học James E. Rothman, Randy W. Schekman và Thomas C. Südhof đã giải mã được những bí ẩn về cách thức các tế bào tổ chức hệ thống vận chuyển của mình. Mỗi tế bào trong cơ thể chúng ta có thể được ví như một nhà máy sản xuất và xuất khẩu “hàng hóa” là những phân tử. Ví dụ insulin - một hoóc-môn mà nếu thiếu sẽ gây ra bệnh tiểu đường - được sản xuất và giải phóng vào máu, và các tín hiệu hóa học có tên là các chất dẫn truyền thần kinh được gửi từ tế bào thần kinh này tới tế bào thần kinh khác. Những phân tử này được đóng gói thành những “túi” nhỏ và được vận chuyển trong tế bào. Các nhà khoa học đã tìm ra những nguyên tắc phân tử điều khiển cơ chế phân phối “hàng hóa” tới đúng chỗ và đúng lúc trong tế bào.

 

Công trình nghiên cứu của các nhà khoa học đoạt giải Nobel năm nay đã làm sáng tỏ một quá trình cơ bản trong sinh lý học tế bào. Những khám phá này có tác động rất lớn đến hiểu biết của chúng ta về cách thức mà “hàng hóa” do tế bào sản xuất ra được vận chuyển kịp thời và chính xác ở trong và ngoài tế bào. Thiếu đi sự tổ chức cực kỳ chính xác này, hoạt động của tế bào sẽ rơi vào hỗn loạn hậu quả là nhiều bệnh sẽ xảy ra, bao gồm các rối loạn thần kinh, miễn dịch và bệnh tiểu đường.

Randy Schekman, nhà khoa học Mỹ sinh năm 1948 ở St Paul, Minnesota, hiện là giáo sư Khoa Sinh học phân tử và tế bào, Trường Đại học California. James Rothman, sinh năm 1950 tại Haverhill, Massachusetts, hiện là Giáo sư Trưởng khoa Sinh học tế bào, Trường Đại học Yale, Mỹ. Còn Thomas Südhof sinh ra ở Đức và hiện là Giáo sư Phân tử và Sinh lý tế bào tại Trường Đại học Stanford, Mỹ.

Dự đoán các giải thưởng Nobel khác

Malala Yousafzai, cô gái năm nay mới 16 tuổi, đã gây chú ý khi đưa ra đề nghị các bé gái cũng được quyền giáo dục đầy đủ dưới sự cai trị của Taliban. Yousafzai sau đó đã bị lực lượng này ám sát hụt, với một viên đạn bắn trúng đầu cô bé vào năm ngoái. Khi xuất hiện và phát biểu tại Liên hợp quốc hồi tháng 7 vừa qua, Malala thẳng thắn nói rằng cô bé sẽ không cúi đầu trước những kẻ cực đoan. Tinh thần đấu tranh kiên cường đã đưa Malala trở thành một trong những ứng cử viên cho giải Nobel Hòa bình.

 

Ở hạng mục Nobel Văn học, nhà văn đến từ Nhật Bản Haruki Murakami đang trở thành ứng cử viên hàng đầu giật giải. Tên tuổi của Murakami không chỉ phổ biến ở Nhật Bản mà còn phổ biến trên khắp thế giới.

 

Cuốn tiểu thuyết đầu tiên của nhà văn người Nhật mang tên Hear The Wind Sing được xuất bản vào năm 1979. Nhưng tên tuổi của Murakami thực sự được độc giả trên toàn thế giới biến đến với tác phẩm Rừng Na Uy, câu chuyện đem đến sự đau buồn và mất mát, với tựa đề được lấy từ một bài hát của nhóm nhạc Beatles. Kể từ đó, phần lớn những tác phẩm của Murakami đều trở thành những tiểu thuyết bán chạy nhất trên thế giới.

Giải thưởng Nobel hàng năm được trao theo di chúc của người sáng chế ra thuốc nổ, Alfred Nobel. Số tiền trao giải đã giảm 20% vào năm ngoái (1,2 triệu USD) do lợi nhuận từ quỹ Nobel đã giảm khoảng 450 triệu USD do sự suy thoái tài chính toàn cầu.