Google có thật sự là "trùm" trong tất cả những lĩnh vực cốt lõi?

 

Hôm qua, chúng ta đã bàn về việc liệu Google có nên tham gia vào thị trường sản xuất phần cứng đầy tiềm năng không. Trong số các phản hồi của độc giả, tôi đặc biệt chú ý đến phản hồi của bạn có nickname anh2011 về việc Google không còn đối thủ tại những lĩnh vực cốt lõi của mình. Xin trích dẫn comment của độc giả and2011 như sau:

 

 

"trong ngành chính của nó giờ ko còn đối thủ nữa, và phải mất thời gian cực lâu mới có thể xuất hiện đối thủ, bởi để có thể xây dựng được số máy chủ lớn như google là cực khó và tốn kém, mà nó đang dư tiền nhàn rỗi, ko (không - NV) đầu tư thì để làm gì".

 

Theo ý kiến của độc giả and2011, Google đã thống trị hoàn toàn những thị tại lĩnh vực cốt lõi của hãng và đang "thừa tiền" nên cần đầu tư đi chỗ khác. Nhưng có thật sự là như vậy? Hãy cùng nhìn qua một chút về vị thế của Google lúc này trong những lĩnh vực cốt lõi của mình hay không? Liệu có phải họ đang rỗi rãi, ung dung và cần phải mở rộng mạnh mẽ không? Trong bài viết này, tôi sẽ tập trung vào tình hình hiện tại của Google và bài viết kế tiếp sẽ dành cho những vấn đề về tiền và sử dụng nguồn tiền.

 

Để trả lời câu hỏi đặt ra, trước hết chúng hãy cùng xem lĩnh vực cốt lõi của Google là gì?

 

Ra đời năm 1998, hai năm sau khi bắt đầu hiện thực hóa ý tưởng của mình về việc tổ chức lại thông tin trên Internet, Larry Page và Serge Brin thành lập Google Inc. Google, với công cụ tìm kiểm của mình khi đó đã thực sự gây shock cho thế giới mà bằng chứng chỉ 5 năm sau khi thành lập, giá trị của công ty đã lên đến 23 tỷ USD ngay trong ngày IPO và liên tục tăng sau đó. Ngày nay, công ty trị giá 180 tỷ USD không chỉ kinh doanh một mình công cụ tìm kiếm nhưng đây có lẽ vẫn là dịch vụ được sử dụng nhiều nhất của Google. Hầu hết các dịch vụ của Google đều được cung cấp dưới dạng miễn phí và Google kiếm tiền chủ yếu nhờ việc bán quảng cáo trên các sản phẩm của mình. Cụ thể, khoảng 95 ~ 97% doanh thu hàng năm của họ đến từ quảng cáo.

 

 

Tất nhiên, con số này thừa đủ để cho chúng ta thấy Google là một công ty quảng cáo trực tuyến. Và để tiện phân tích cũng như tiện cho độc giả theo dõi, tôi sẽ chia rất các sản phẩm của Google ra thành mảng chính:

 

Thứ nhất, những sản phẩm giúp tổ chức lại thông tin trên Internet. Cụ thể trong những sản phẩm này có Google Search, Google , các mạng xã hội khác của Google… Mạng xã hội được xếp vào vùng này bởi đơn giản mục đích cuối cùng của mạng xã hội (của Google) là tập hợp một lượng lớn người dùng và thông tin người dùng.

 

Thứ hai, các sản phẩm phục vụ một nhu cầu nhánh của người dùng. Trong nhóm này có: Youtube, Gmail, Google Docs…

 

Cuối cùng là các nền tảng được xây dựng bởi Google như Android.

 

 

 

Điểm mạnh nhất của Google và dịch vụ họ đang gần như không có đối thủ là Google Search. Ngoài việc đang sở hữu một lượng người dùng khổng lồ (theo ước tính ít nhất 1,2 tỷ người đang dùng Google Search) đem trực tiếp một lượng doanh thu không nhỏ thông qua việc bán kết quả tìm kiếm, điểm mạnh của Google là họ đang điều khiển toàn bộ thông tin của thế giới Internet qua công cụ này.

 

 

Cách điều khiển của họ thế nào? Tất nhiên là Google không can thiệp vào nội dung hay điều khiển cách trang web tiếp cận người dùng, họ điều khiển thông tin của thế giới bằng cách điều khiển hành vi người dùng và nội dung thông tin tìm kiếm.

 

Vai trò của Google trong Internet giống hệt vai trò của một hướng dẫn viên khi bạn đi du lịch ở những vùng đất hoàn toàn mới lạ. Thông tin có đầy đủ ở khắp mọi nơi nhưng việc bạn xem gì, biết gì, cảm nhận được gì hoàn toàn phụ thuộc hay phụ thuộc rất nhiều vào việc người hướng dẫn viên chỉ gì cho bạn. Có thể, ở một vài "vùng đất" quen thuộc, bạn không cần người dẫn đường này nhưng vai trò của họ trong thế giới Internet là cực kỳ lớn. Vì vậy, không quá khi nói Google là người tổ chức thông tin cho thế giới. Các website, các công ty muốn tăng khách hàng, buộc phải tuân theo những luật chơi, đặc điểm của người hướng dẫn viên này.

 

Vấn đề đầu tiên với Google là các du khách của họ không chỉ có một người hướng dẫn viên duy nhất. Có thể họ đang là hướng dẫn viên đắt khách nhất và thế giới vẫn phải chạy theo họ nhưng nguy cơ tiềm tàng từ cách đối thủ, đặc biệt là người khổng lồ Microsoft (sau khi đã gần như thâu tóm được Yahoo Search) với Bing. Theo những thống kê đáng lo ngại cho Google, thời gian gần đây Bing đang phát triển rất nhanh: chiếm khoảng 28% thị phần trong khi Yahoo! là 15%, như vậy những công cụ có "phần hồn" Bing đã bằng 1/2 Google.

 

 

Tuy nhiên, mối lo lớn nhất cho Google không đến từ Bing bởi đơn giản ở vị trí của họ, 70 hay 60% thị phần không phải vấn đề. Quan trọng là họ vẫn điều khiển gần như hoàn toàn thông tin trên Internet: các trang web SEO vẫn theo Google, mỗi lần Google thay đổi thuật toán lại ảnh hưởng rất rõ rệt đến Internet... những điều mà Bing chưa thể làm được. Sự tăng thị phần của Bing có thể giải thích bằng một quy luật rất cơ bản của kinh tế về quy luật sản phẩm cận biên giảm dần: đại ý với những mức thị phần thấp, việc tăng trưởng diễn ra với tốc độ nhanh hơn trên một đơn vị bỏ ra hay hiểu đơn giản là công ty có thị phần các nhỏ, việc tăng trưởng càng nhanh và dễ dàng. Còn 1 lý do khác nữa chúng tôi sẽ đề cập đến trong phần sau.

 

Vậy từ đâu? Thứ đang đe dọa Google và Google Search không phải là một đối thủ trực tiếp của nó, nguy cơ đến từ việc người dùng Internet đang thay đổi cách sản xuất và tìm kiếm thông tin. Và các tên đang khiến Google lo sốt vó chính là cơn sốt Facebook. Không phải vô cớ mà Google đang tìm đủ mọi cách, giở mọi biện pháp, tận dụng mọi nguồn lực để phát triển một mạng xã hội có khả năng cạnh tranh với Facebook. Google cho đến thời điểm này có vẻ như đang lún sâu vào thất bại khiến Google càng lo lắng hơn. Tại sao lại vậy?

 

 

Đơn giản, Facebook đang thay Google làm nhiệm vụ tổ chức lại thông tin, thay đổi cách thức tìm kiếm thông tin của người dùng. Như thế nào? Hãy nhớ lại, cách đây 5 6 năm, khi bạn tìm thông tin về một chỗ ăn bằng Internet, bạn sẽ làm gì? Gần như chắc chắn chỉ có search bằng Google. Bạn biết đến thông tin một quán mới (qua Internet) như thế nào? Thông qua thế giới web mà Google đang điều khiển. Đánh giá một quán ăn? Bạn lại Google. Tóm lại, bạn Google mọi thứ.

Facebook ra đời, mọi chuyện đã khác. Bạn có thể tham khảo những nơi bạn bè đã đi qua (check in) để tìm quán ăn cho mình. Bạn có thể đọc được mọi thứ, tìm được mọi thông tin qua status của bạn bè. Lấy ví dụ đợt Euro này, hãy thử nhìn News feed của bạn mỗi khi các trận bóng diễn ra, gần như có đủ thông tin. Mọi người đang thay đổi cách chia sẻ và tìm kiếm thông tin, nhờ Facebook. Và một điểm quan trọng nữa, toàn bộ thông tin của Facebook tàng hình dưới con mắt Google.

 

Tại sao đến Facebook Google mới lo lắng? Đơn giản, bởi Facebook là mạng xã hội duy nhất có thể trở thành "chuẩn" của thế giới công nghệ tương tự như cách Windows thể hiện trong làng PC hay chính Google trên Internet. Facebook thống trị hoàn toàn, có tới 900 triệu người dùng thực (dùng ít nhất mỗi tháng) và 1/2 trong số đó sử dụng Facebook mỗi ngày. Con số này tuy ít hơn Google nhưng sự gắn kết, tính "thực" của người dùng của Facebook cao hơn Google nhiều lần. Một mạng lưới lớn, chia sẻ một lượng thông tin khổng lồ đang là thứ khiến Facebook đe dọa Google. Một điểm nữa, việc quảng cáo trực tuyến trên Facebook sẽ hiệu quả hơn nhiều lần nhờ việc đánh chính xác vào đối tượng các marketer cần hơn

 

Trong tình huống này, Google giống như người hướng dẫn viên nhìn thấy mỏ vàng mà không thể tiếp cận và vì thế "khách" của Google sẽ đổ hết vào mỏ vàng đó, vị trí của Google không còn là tuyệt đối. Chính vì thế, cho dù không cung cấp dịch vụ giống nhau, cách làm giống nhau nhưng Facebook đang đánh mạnh vào túi tiền và vị thế của Google.
 

Rõ ràng, bạn có thể thấy, ở thế mạnh đầu tiên và cũng có thể coi là mạnh nhất, Google vẫn đang có rất nhiều nỗi lo. Trong bài viết tiếp theo, chúng ta sẽ cùng bàn đến vị thế của Google ở các dịch vụ khác.