Hé lộ công nghệ đặc biệt giúp xác định nhà vô địch Olympic nhờ nhìn ra 0,005 giây của 'người nhanh nhất hành tinh'

Trong khoảnh khắc ngắn ngủi trước khi vận động viên chạy nước rút người Mỹ Noah Lyles được tuyên bố là nhà vô địch Olympic cự ly 100 mét vào Chủ nhật, mọi kịch tính và sự nhầm lẫn đã được cô đọng thành năm chữ cái đơn giản trên bảng điểm tại Stade de France.

Trong suốt 28 giây căng thẳng, Lyles, người được mệnh danh là "Kishane Thompson của Jamaica", và hàng triệu khán giả truyền hình không chắc ai là người chiến thắng. Ban đầu, NBC Sports đã tuyên bố Thompson thắng cuộc; ngay cả Lyles cũng không tin mình đã về nhất và nói với đối thủ của mình, “Tôi nghĩ bạn đã giành được Olympic, bạn à.”

Trong khi đó, phía sau hậu trường, nhân viên của nhà cung cấp thời gian chính thức của Olympic đã kiểm tra hình ảnh từ ba góc độ để đảm bảo kết quả chính xác. Khi khán giả trên khắp thế giới chờ đợi, cảnh tượng này đã làm nổi bật công nghệ và mối quan hệ đối tác gần một thế kỷ, là trái tim của những khoảnh khắc lịch sử này trên sân khấu thể thao lớn nhất thế giới.

Cuối cùng, tuyên bố chính thức kèm bằng chứng ảnh đã được đưa ra: Lyles đã thắng với khoảng cách 0,005 giây, mang về cho anh huy chương vàng và danh hiệu người đàn ông nhanh nhất thế giới. Omega đã xác nhận điều này.

Là nhà cung cấp thời gian chính thức của Olympic từ năm 1932 và Paralympic từ năm 1992, công ty Thụy Sĩ này quản lý nhiều hơn những gì tiêu đề gợi ý. “Quantum Timer” của họ, một chiếc đồng hồ bấm giờ hiện đại với độ phân giải một phần triệu giây, là xương sống của hoạt động tại Paris 2024, với khoảng 550 nhân viên Omega và 350 tấn thiết bị Omega được triển khai.

Nhưng chính là “Scan ‘O’ Vision ULTIMATE” của Omega, một mẫu máy ảnh mới tại vạch đích có khả năng chụp 40.000 hình ảnh mỗi giây - nhanh gấp bốn lần so với các thiết bị được sử dụng ba năm trước tại Tokyo - đã cung cấp bằng chứng trực quan cho thấy Lyles đã vượt qua Thompson trong cự ly 100 mét.

Danh sách công nghệ còn dài. Các vận động viên bắt đầu trên các khối xuất phát của Omega với cảm biến phát hiện những thay đổi nhỏ trong lực tác động và do đó, phát hiện các lần xuất phát sai. Họ bắt đầu bằng âm thanh điện tử của một khẩu súng xuất phát (được gọi đơn giản là “the bang” trong nội bộ công ty) nổ qua loa Omega.

Sau đó, họ chạy dưới sự giám sát chặt chẽ của cảm biến chuyển động và hệ thống định vị của Omega, theo dõi tốc độ, bước chạy và các dữ liệu cơ sinh học khác để phát sóng cho khán giả. Điều này đã được áp dụng một cách ngoạn mục vào Chủ nhật với các thời gian chia 10 mét cho thấy Lyles theo sau toàn bộ cuộc đua trước khi vượt qua Thompson tại vạch đích.

Mặc dù đội ngũ lớn nhất của Omega ở Paris (55 thành viên) đã đóng quân tại Stade de France, ảnh hưởng của Omega không chỉ dừng lại ở cuộc thi điền kinh. Từ bảng điểm tại tất cả các địa điểm thi đấu, đến máy ảnh vạch đích cho các môn thể thao như đua thuyền và đua xe đạp, đến các miếng đệm chạm trong hồ bơi và trên tường leo núi tốc độ, công ty chịu trách nhiệm ghi lại và báo cáo những thông tin cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng tại Olympic: Ai thắng, và thắng bao nhiêu?

“Đúng, 350 tấn là rất nhiều thiết bị,” Alain Zobrist, CEO của Omega Timing, bộ phận thể thao của công ty, nói với Front Office Sports. “Nhưng chúng tôi cần số lượng đó để đo lường từng kết quả của từng vận động viên trong từng môn thể thao tại Olympic, sau đó xử lý dữ liệu đó và chia sẻ nó với khán giả toàn cầu.”

Nói qua Zoom từ Paris tuần trước, Zobrist lưu ý rằng đội ngũ của ông vẫn phải “kiểm tra lại một vài tần số điện tử với các cơ quan địa phương” tại Stade de France, để đảm bảo không có sự cố nào xảy ra trong cuộc thi.

“Trong điền kinh, chúng tôi có tới bốn hệ thống dự phòng chạy song song, hoàn toàn đồng bộ, để chúng tôi có thể chuyển đổi nếu cần thiết,” Zobrist nói. “Chúng tôi cũng sử dụng các nguồn điện độc lập, và trong trường hợp hệ thống đó gặp sự cố, chúng tôi có thể chạy bằng pin. Chúng tôi không bỏ qua bất cứ điều gì, chỉ để sẵn sàng cho bất kỳ tình huống nào.”

Omega đã đi một chặng đường dài từ khi khởi đầu tại Olympic năm 1932, khi một thợ đồng hồ duy nhất mang 30 chiếc đồng hồ bấm tay từ trụ sở của họ ở Bienne, Thụy Sĩ đến Los Angeles. “Có hai lĩnh vực mà chúng tôi tập trung đổi mới,” Zobrist, người đã làm việc cho Omega 25 năm và điều hành Omega Timing với tư cách CEO trong 10 năm qua, giải thích. “Cách chúng tôi đo thời gian, và các công nghệ cho phép chúng tôi hiểu những gì xảy ra qua thời gian.”

Một ví dụ trong lĩnh vực đầu tiên này xuất phát từ nhu cầu: Để chuẩn bị cho môn leo núi tốc độ được bổ sung vào Tokyo - môn thể thao thứ hai mà vận động viên có thể tự dừng đồng hồ, sau bơi lội - công ty đã phải điều chỉnh lại các miếng đệm chạm của mình. “Chúng tôi cần tính đến yếu tố nước trong bơi lội, vì vậy đó là lý do chúng tôi sử dụng công nghệ khác nhau,” Zobrist nói. “Các miếng đệm chạm trong bơi lội có cảm biến dải tiếp xúc ở phía sau, nhưng điều này không áp dụng cho leo núi tốc độ.”

Trong lĩnh vực thứ hai, Omega đã tập trung nỗ lực vào việc xây dựng trên các cảm biến chuyển động và hệ thống định vị mà họ đã giới thiệu tại Olympic Mùa đông 2018 ở Hàn Quốc, cung cấp dữ liệu của mình vào các mô hình AI cụ thể cho từng môn thể thao, từ đó đưa ra dữ liệu theo dõi sinh trắc học có thể được truyền tải đến khán giả. Các ví dụ bao gồm RPM của cú đánh trong bóng bàn hoặc góc phóng của cú ném lao.

“Máy ảnh kết thúc là một thiết bị đo thời gian thuần túy, nhưng rõ ràng chúng tôi làm nhiều hơn chỉ là đo thời gian,” Zobrist nói. “Đó là theo dõi hiệu suất của vận động viên, là xử lý dữ liệu. Là hiển thị dữ liệu cho phát sóng hoặc các đầu ra khác.”

Còn nhiều tiến bộ hơn nữa tự nhiên theo đuổi khi công nghệ cơ bản tiến bộ. Điều này cũng đúng với máy ảnh “Scan ‘O’ Vision ULTIMATE”. “Ống kính được cải thiện, và phần cứng và phần mềm chạy nó cũng được cải thiện,” Zobrist giải thích. “Nó thực sự nâng cao chất lượng hình ảnh và cho phép các trọng tài đưa ra quyết định đúng đắn nhanh hơn trong các cuộc đua sát nút.” Điều tương tự cũng áp dụng cho sự chuyển đổi được thực hiện cách đây một chục năm, tại Olympic London 2012, từ súng xuất phát thực tế sang hệ thống điện tử của Omega.

“Lý do chính là các vận động viên ở xa súng hơn, đặc biệt trong cự ly 400 mét (với xuất phát so le), sẽ nghe thấy nó muộn hơn một chút, vì âm thanh truyền đi,” Zobrist nói. “Lý do thứ hai là ngày càng khó khăn để mang súng bột đã được điều chỉnh qua hải quan. Bây giờ? Không thành vấn đề.”