Hơn một thập kỷ trôi qua kể từ khi Surface ra đời, tại sao laptop cảm ứng vẫn chưa thể thay thế laptop truyền thống?

Chiếc Surface đầu tiên thực sự là một thiết bị sáng tạo khi Microsoft công bố ngay trước lúc Windows 8 ra mắt vào mùa hè năm 2012. Đây là chiếc máy tính cá nhân đầu tiên được chính Microsoft phát hành và với hệ điều hành được xây dựng xung quanh cảm ứng, nó được kỳ vọng sẽ là đối thủ cạnh tranh với iPad của Apple. Windows 8 và Surface đã khởi động cuộc chạy đua kéo dài hơn mười năm của các nhà sản xuất trên toàn thị trường để tìm ra kiểu dáng thay thế laptop truyền thống.

Mọi công ty đều nghiên cứu một hình dạng mới có thể thay thế những thiết kế kiểu vỏ sò nhàm chán, nhưng 12 năm sau, chúng ta vẫn chưa tìm ra được thiết kế đó. Các OEM vẫn đang cố gắng và rất nhiều thiết bị tuyệt vời đã được chế tạo trong quá trình này, nhưng thiết kế laptop truyền thống vẫn thống trị vào năm 2024.

Tại sao các hình dạng khác chưa bao giờ vượt qua laptop truyền thống?

Trong nhiều năm qua, có không ít thiết bị thật sự xuất sắc. HP Spectre x360 14 là một ví dụ gần đây, chiếc laptop được nhiều người khen ngợi, có bản lề 360° và màn hình cảm ứng. Quan trọng hơn, nó không từ bỏ bất kỳ chức năng nào để đạt được những điều này. Vậy tại sao các sản phẩm như thế này lại không phổ biến hơn?

Nhìn chung, khách hàng thường có chu kỳ thay thế máy tính trong hơn 4 năm. Người tiêu dùng về cơ bản là không thích rủi ro và thường đắn đo với giá cả. Khi phải đưa ra quyết định giữa cải tiến có thể dễ dàng xác định trên một chiếc máy (ví dụ: thông số kỹ thuật tốt hơn với mức giá tương tự) hoặc một tính năng mới lạ mà họ không chắc mình sẽ sử dụng như thế nào, người dùng thường chọn tiết kiệm một ít tiền hoặc chọn cải tiến dễ thấy cho những gì họ đã quen thuộc. Việc chi nhiều tiền hơn cho một lợi ích tiềm năng nhưng lạ lẫm là điều khó xảy ra. Như vậy, những thứ như bản lề 360 độ rất tuyệt, nhưng liệu ai đó có sẵn sàng mạo hiểm một số tiền lớn hơn để sử dụng nó không? Nhiều khả năng là không.

Màn hình cảm ứng và Windows không phải sự kết hợp hoàn hảo

Microsoft Surface được đề cập ở đây vì một lý do chính đáng. Windows 8 và Windows RT là những phiên bản Windows đầu tiên thực sự cố gắng xây dựng một giao diện người dùng bàn phím/cảm ứng thống nhất. Một số người thích nó, những người khác lại ghét, nhưng nó đại diện cho một nỗ lực đáng kể của Microsoft nhằm định vị lại Windows để phù hợp với tablet.

Dù đi trước thời đại hay hoàn toàn sai lầm, thì có một vài điều đúng khi nhìn lại Windows 8 và Windows RT. Đầu tiên, không ai khác thành công trong việc xây dựng một hệ điều hành chung cho cả cảm ứng và chuột và bàn phím, Apple rõ ràng cũng tránh thực hiện điều đó với iPad.

Thứ hai, trong khi Windows 8.1 đã cải thiện đáng kể trải nghiệm, Microsoft đã buộc phải xem xét lại và giảm sự tập trung vào cảm ứng của Windows với Windows 10. Windows 11 vẫn hỗ trợ màn hình cảm ứng khá tốt, nhưng một số thay đổi để làm cho điều này khả thi đã ảnh hưởng đến trải nghiệm chung của người dùng, ví dụ như Start menu.

Một điều thường bị bỏ qua khi thảo luận về laptop màn hình cảm ứng là chất lượng của touchpad, chuột và bàn phím đã được cải thiện như thế nào. Vào đầu những năm 2010, những loại touchpad hỗ trợ cử chỉ và các tính năng đáng tin cậy mà chúng ta hiện rất quen thuộc đều không tồn tại hoặc vẫn ở dạng sơ khai. Tương tự như vậy, nhiều laptop hơn một thập kỷ trước không thể nhận cảm ứng touchpad khi một phím đang được nhấn.

Tất cả những điều này đều tác động đến thị trường màn hình cảm ứng. Ví dụ, hãy lấy chức năng cuộn đa điểm làm ví dụ. Một trong những điểm mạnh quảng cáo ban đầu của laptop màn hình cảm ứng là người dùng có thể cuộn xuống trang web dễ dàng và mượt mà như thế nào. Nhưng với sự ra đời của chức năng cuộn hai ngón tay chất lượng cao, phản hồi nhanh từ touchpad, việc rời tay khỏi bàn phím để chạm vào màn hình đột nhiên trở nên thật dư thừa và bất tiện.

Laptop truyền thống vẫn là sự lựa chọn của mọi người

Tuy không phải laptop bán chạy nhất, nhưng MacBook của Apple luôn nắm giữ vai trò quan trọng trong khả năng thay đổi thị trường. Apple từ lâu đã phản đối việc thêm màn hình cảm ứng vào MacBook cũng như giữ cho iPad có một hệ điều hành di động chứ không phải một thứ giống như macOS.

Tác động của điều này khó có thể định lượng được. Chúng có thể dẫn đến suy nghĩ "nếu MacBook không cần màn hình cảm ứng, tại sao tôi phải cần?" Với MacBook Pro hiện đã được khẳng định là một trong những laptop chuyên nghiệp tốt nhất thế giới, thì ý tưởng bổ sung màn hình cảm ứng giờ đây có vẻ... không quá cần thiết. Apple cũng là một trong những động lực lớn nhất thúc đẩy sự tiến bộ trong màn hình không cảm ứng và touchpad chất lượng cao.

Cuối cùng, thiết kế laptop truyền thống vẫn phổ biến vì nhiều lý do. Nó hữu dụng, quen thuộc và thường là lựa chọn rẻ nhất. Mặc dù đã có rất nhiều laptop tuyệt vời với các yếu tố hình thức thay thế, việc tiếp nhận những thứ này đã bị cản trở bởi phần mềm kém, còn xa lạ và người tiêu dùng không muốn trả thêm tiền cho một tính năng mà họ không chắc chắn sẽ sử dụng.

Màn hình cảm ứng và bản lề lạ mắt đã phải vật lộn để chứng minh rằng chúng mang lại trải nghiệm sử dụng vượt trội với mọi người, ngoài việc có ích trong một vài trường hợp sử dụng cụ thể.