Cây bonsai Nhật Bản 390 tuổi sống sót sau vụ nổ bom nguyên tử

Đến thăm Vườn thực vật Quốc gia Mỹ nằm ở thủ đô Washington DC, có một cây bonsai của Nhật được tạo dáng cầu kỳ, tán cây tạo thành hình mũ nấm. Những du khách đi qua cái cây này có thể sẽ ấn tượng về độ dày của tán, về cách tạo dáng ấn tượng của cây, tuy nhiên gây dấu ấn hơn cả, đây chính là một cây bonsai 390 năm tuổi.

Anh Moses Weisberg, một sinh viên 26 tuổi tại Trung tâm Luật Đại học Georgetown, đang đạp xe vòng quanh Vườn ươm quốc gia Mỹ ở phía Đông Bắc bang Washington và phát hiện một loại thực vật lớn có hình nấm. Anh dừng xe và tiến tới khám phá “vật thể lạ”. Ngay lập tức, anh bị ấn tượng bởi độ dày của thân cây với đường kính ước tính khoảng 45 cm với phần lá um tùm xanh tốt. Ngay khi tìm hiểu kỹ hơn, anh đã thực sự choáng váng về bề dày lịch sử của cây thông trắng Nhật Bản 390 tuổi này.

Điều đặc biệt nhất của cây là nó đã sống sót vượt qua vụ ném bom nguyên tử xuống thành phố Hiroshima của Nhật hồi Thế chiến thứ II.

Cây thông trắng Nhật Bản hàng trăm tuổi này được tặng cho Vườn ươm quốc gia Mỹ vào năm 1976.

Vụ ném bom nguyên tử với sức công phá hủy diệt đã gây thương vong cho vô số người dân vô tội, tàn phá nhà cửa, ruộng vườn... làm chấn động không những nước Nhật mà còn trên toàn thế giới. Thế nhưng, cái cây bén rễ từ thế kỷ 17 này vẫn đứng vững và không hề tàn lụi, vẫn tiếp tục xanh tốt, ngày qua ngày đâm chồi nảy lộc cho dù nằm ngay trong vùng ảnh hưởng của vụ ném bom.

Năm nay đánh dấu mốc tròn 70 năm xảy ra vụ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima và câu chuyện về cây bonsai 390 năm tuổi được nhắc tới như một biểu tượng hàm chứa nhiều ý nghĩa cao cả. Từ nhiều thập kỷ qua, du khách đến với vườn thực vật này đã quen thuộc với hình ảnh cái cây đứng đó, nhưng mãi cho tới gần đây, câu chuyện và ý nghĩa đằng sau tác phẩm nghệ thuật này mới được biết tới rộng rãi.

Một nghệ nhân trồng bonsai người Nhật có tên Masaru Yamaki đã hiến tặng 53 cây quý cho vườn thực vật này vào năm 1976 nhân dịp nước Mỹ kỷ niệm 200 năm ngày độc lập. Người ta đón nhận những mẫu cây quý mà ông Yamaki gửi đến, không hề biết gì về câu chuyện ẩn sau cây bonsai 390 năm tuổi. Mãi cho tới tháng 3/2001 khi hai người cháu trai của ông Yamaki từ Nhật tới viện bảo tàng để ghé thăm “cái cây của ông nội”, chính lúc này vườn thực vật mới được biết ý nghĩa của cây bonsai lâu đời mà ông Yamaki đã hiến tặng không một lời nhắn nhủ về lai lịch của nó.

Hai người cháu trai của ông Yamaki sinh ra sau khi ông đã hiến tặng cây, vì vậy, hai cậu chỉ được nghe gia đình kể lại mọi chuyện. Về sau, họ quyết định một ngày nào đó phải được tận mắt trông thấy cái cây huyền thoại của ông. Một tấm ảnh còn lưu giữ được của gia đình Yamaki cho thấy sau vụ ném bom nguyên tử, sức nén của quả bom đã tác động mạnh lên mọi vật trong nhà, nhưng trong vườn, cái cây này vẫn giữ nguyên thế đứng, không hề suy chuyển.

Người ta rất kinh ngạc khi biết ông Yamaki đã quyết định tặng đi một cây bonsai quý mang đầy ý nghĩa như vậy cho kẻ thù đã ném bom hủy diệt xuống thành phố quê hương ông, và thậm chí còn hào phóng cho đi mà không nhắc tới một lời về lai lịch đặc biệt của món quà này.

Hơn nữa, Bonsai đối với các nghệ nhân không phải chỉ là một dạng cây cảnh, trong đó gửi gắm cả cái tình của người chăm sóc cây. Mỗi một cây bonsai chính là sự kết hợp thăng hoa giữa tình yêu, vẻ đẹp tự nhiên và nghệ thuật trồng cây cảnh. Việc cho đi một cây bonsai quý không bao giờ là quyết định dễ dàng đối với người trồng bonsai.

Cây bonsai của ông Yamaki đã được gia đình trồng từ năm 1625, điều đó đồng nghĩa với việc từ năm 1625 cho tới năm 1976, cái cây đều được gia đình Yamaki quan tâm chăm sóc mỗi ngày. Vào ngày 6/8/1945, một quả bom nặng hơn 4 tấn đã phát nổ tại Hiroshima vào lúc 8h15 sáng. Vườn cây nhà ông Yamaki nằm cách trung tâm vụ nổ bom hơn 3km. Kết cục, cái cây ngày ngày được chăm sóc nâng niu này đã không phụ lòng ông Yamaki khi vẫn đứng vững và sống sót.

Cây thông trắng này đã sống vượt vòng đời từ lâu, ước tính khoảng 100 năm so với độ tuổi trung bình được ước tính cho các loại cây bonsai. Cán bộ bảo tàng Nghệ thuật Quận Los Angeles cho biết, nhân dịp lễ kỷ niệm lần thứ 40 sắp tới của bảo tàng, “cụ” bonsai này sẽ được dành một vị trí trang trọng trong khu trưng bày lịch sử Nhật Bản tại đây. Ngay bên cạnh “cụ” sẽ có một biển giới thiệu nho nhỏ chắc chắn sẽ thu hút nhiều sự ngạc nhiên của người ghé qua mỗi ngày: “Được tôi luyện từ năm 1625.”

Tham khảo WashingtonPost