Kéo dài tuổi thọ cho máy Mac (Phần 1)

Cho dù mua hàng mới, xài rồi hay hàng refurbish thì những chiếc máy tính Mac vẫn luôn là những khoản đầu tư tiêu tốn một khoản tiền kha khá so với máy tính PC cùng cấu hình do sở hữu những trải nghiệm người dùng ưu việt và độ tối ưu hóa cao. Để đảm bảo cho những chiếc máy đắt tiền này có thể tồn tại lâu dài xứng với số tiền mà bạn đã bỏ ra, GenK xin được chia sẻ một vài thủ thuật nhỏ để kéo dài thời gian sử dụng và độ bền của máy tính Mac.

Máy tính Mac, cũng như PC đều có thể bị hao mòn theo thời gian do nhiều lý do khách quan hay chủ quan. Về cơ bản, những cỗ máy Mac mà chúng ta thường thấy đều được cấu thành từ nhiều thành phần như bo mạch chủ, các bộ xử lý, quạt tản nhiệt, màn hình…Trong khi chuột và bàn phím có thể thay thế dễ dàng thì những bộ phận trên chỉ có thể mang đi bảo hành hoặc tới các trung tâm sửa chữa khi bị hư hỏng.

Với mỗi người, việc đầu tiên cần làm khi chọn mua máy tính là tham khảo cấu hình. Apple cung cấp rất nhiều nâng cấp và lựa chọn bộ xử lý, dung lượng RAM và ổ cứng…Nên nhớ rằng cỗ máy của bạn càng mạnh thì thời gian bạn sử dụng nó trước khi phải nâng cấp sẽ càng lâu hơn. Để tiết kiệm chi phí, người dùng có thể chọn mua các dòng MacBook Pro thường (không Retina), Mac Mini, iMac với cấu hình cơ bản vì đơn giản là các sản phẩm này đều cho phép nâng cấp bộ nhớ RAM và ổ cứng mà không mất bảo hành.

Còn với những dòng máy khó và hầu như không thể nâng cấp như iMac, MacBook Pro Retina thì người dùng nên chọn cấu hình cao nhất có thể trong tầm tiền. Những bộ phận không thể nâng cấp do bị hàn vào bo mạch chủ trên những dòng máy này gồm có CPU, RAM,…Nếu có thể, hãy nâng cấp lên bộ xử lý Core i7, lựa chọn ổ SSD thay vì Fusion Drive và Fusion Drive thay cho ổ đĩa cơ truyền thống cho tốc độ chậm chạp. Bạn đọc có thể tham khảo thêm một số thủ thuật để tối ưu hóa sử dụng ổ SSD cho máy Mac tại đây.

Một trong những phụ kiện được sử dụng thường xuyên và dễ dàng bị hư hại nhất là bộ sạc. Với điều kiện điện thế không ổn định và tình trạng mất điện thường xuyên xảy ra như ở Việt Nam, tuổi thọ của mọi thiết bị sạc đều bị giảm đi khá nhiều. Thêm vào đó, người viết đã từng gặp trường hợp sập nguồn máy sau khi lỡ tay tháo dây sạc đột ngột. Tuy rằng hệ thống sẽ dễ dàng phục hồi sau một thời gian ngắn nhưng nếu trường hợp này xảy ra thường xuyên thì có thể dẫn đến hư hại dữ liệu trên đĩa cứng hoặc nặng hơn thì có thể sẽ xảy ra trường hợp cháy nổ gây nguy hiểm tới tính mạng người sử dụng.

Nếu sử dụng thường xuyên các dòng MacBook như máy bàn hoặc sở hữu iMac hay Mac Mini, người dùng nên cân nhắc chọn mua một thiết bị bộ lưu điện (UPS) nhằm tránh những rủi ro về điện áp thiếu ổn định và luôn đảm bảo được nội dung công việc được bảo vệ an toàn. Thêm nữa, người dùng nên mua thêm một bộ sạc dự phòng nếu quyết định sử dụng máy Mac trong thời gian tính bằng năm. Có thể những bộ sạc này sẽ trở nên khan hiếm trong thời gian tới do Apple đã nâng cấp lên chuẩn sạc MagSafe 2 cũng như cổng kết nối Lightning trên các dòng máy di động thay cho chuẩn 30 chân cũ. Một tính năng khá thú vị của cổng sạc MagSafe là đầu sạc này kết nối với máy tính bằng nam châm. Nhờ vậy, bạn sẽ không phải lo lắng máy bị rơi nếu sơ ý đạp phải dây sạc này.

Giống như các thiết bị điện tử khác, pin được sử dụng trên các dòng Mac di động là pin Lithium-ion (Li-Ion). Vì vậy, bạn nên thực hiện việc sạc đầy pin ngay sau khi mua máy và thực hiện cập nhật phần mềm thường xuyên. Các bản cập nhật mới phần lớn đều cải thiện nhiều về hiệu năng sử dụng pin trên máy. Thêm vào đó, máy Mac cần được cân chỉnh pin định kỳ để đảm bảo tuổi thọ cho pin. Việc cân chỉnh (calibrate) gồm các bước sau:

- Sạc đầy pin.

- Sau khi sạc đầy, tiếp tục cắm điện thêm ít nhất hai tiếng.

- Tiếp tục sử dụng máy nhưng không cắm sạc MagSafe cho tới khi dung lượng pin còn khoảng 5% và để chế độ Sleep trong khoảng 5 tiếng.

- Cắm sạc và sạc cho tới khi đầy. Quá trình cân chỉnh hoàn tất.

Nếu không có kế hoạch sử dụng trong thời gian hơn sáu tháng, Apple khuyến cáo người dùng nên giữ cho dung lượng pin còn khoảng 50%. Nếu đã bị xả còn 0%, viên pin này có thể sẽ mất khả năng trữ điện cho những lần sạc tiếp theo. Còn nếu viên pin này đã được sạc đầy thì có thể năng suất sẽ giảm đi, hay còn được gọi nôm na là chai pin. Các dòng pin trên máy Mac có chu kỳ sạc vào khoảng từ 300 cho tới 1000 lần sạc. Sau số lần sạc này, hiệu năng của pin sẽ không được đảm bảo.