Kết cục trái ngược của 2 cựu CEO khét tiếng giới tiền số: 'Sam xoăn' dính án tù 25 năm, chỉ có thú bông là bạn, CZ nhận khoan hồng 4 tháng, cả thế giới đứng ra bảo vệ

Tuần trước, nhà sáng lập Binance Changpeng Zhao bị kết án 4 tháng tù sau loạt cáo buộc.

Tại thành phố Manhattan 1 tháng trước đó, cựu CEO Sam Bankman-Fried của FTX nhận bản án 25 năm tù vì tội ác của mình.

Kết cục dường như có phần rất khác nhau giữa hai người đàn ông từng là đối thủ huyền thoại, đồng thời đóng vai trò chủ chốt trong lĩnh vực tiền số trị giá 2,2 nghìn tỷ USD.

Trong nhiều năm, Zhao của Binance và Bankman-Fried của FTX đã rao giảng về sức mạnh các loại tiền số phi tập trung. Cả hai đều điều hành các sàn giao dịch của riêng mình, đồng thời dành phần lớn sự nghiệp và chuyên môn để thuyết phục công chúng về một trật tự thế giới mới - nơi hệ thống tài chính thay thế giải phóng ngân hàng và sự can thiệp quá mức của chính phủ.

Thế nhưng, ngành công nghiệp này đầy rẫy những kẻ lừa đảo muốn lợi dụng công nghệ để thực hiện tội ác. Bankman-Fried, 32 tuổi, bị kết án 7 tội danh vào tháng 11 sau khi đánh cắp hàng tỷ USD từ khách hàng FTX. Chưa đầy 3 tuần sau Zhao, 47 tuổi, cũng nhận tội hình sự và từ chức Giám đốc điều hành Binance như một phần của thỏa thuận trị giá 4,3 tỷ USD với Bộ Tư pháp.

Có điểm tương đồng là vậy, song khác biệt lớn nhất nằm ở sự chênh lệch 296 tháng tù giam. Braden Perry, cựu luật sư xét xử cấp cao của CFTC cho biết: “So sánh CZ và SBF, cả hai nhân vật đều nổi bật trong lĩnh vực tiền số nhưng trong những hoàn cảnh rất khác nhau. Trường hợp của CZ dường như tập trung vào việc bất tuân thủ quy định, trong khi SBF lại xoay quanh các hành vi sai trái và lừa dối tài chính trực tiếp”.

Chính những điều nhỏ nhặt bạn vô tình không để ý đã phản ánh khác biệt đáng kể giữa hai vị cựu CEO.

Mang Manfred là con thú nhồi bông mà Bankman-Fried đã mang theo bên mình kể từ khi mới sinh, từ California, Hồng Kông, đến Bahamas, rồi lại trở về nhà ở Palo Alto. Món đồ chơi 32 năm đã cũ, nằm gọn trên chiếc giường trong căn phòng sơ sài của Sam.

“SBF giữ con thú nhồi bông ở gần vì anh ấy không cần chia sẻ Manfred với bất kỳ ai”, một người đoán.

Theo CNBC, Bankman-Fried có tiền sử về các vấn đề thân mật. Theo gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, luật sư bào chữa và thậm chí cả bản thân Bankman-Fried, anh chàng không có khả năng cảm nhận được nhiều điều, đối với bất kỳ ai, kể cả tình yêu lãng mạn. Vị cựu CEO cho biết mình “không thích thú hay thậm chí không thể trải nghiệm niềm vui”.

Theo các luật sư của Bankman-Fried, đó không phải căn bệnh hay tình trạng cần được “chữa khỏi”. Thay vào đó, đây chỉ là “một khía cạnh cơ bản” trong con người Sam. Sam chưa bao giờ kết hôn, cũng không có con. Phiên tòa phức tạp kéo dài 1 tháng với hàng trăm vật chứng và gần 20 nhân chứng - phần lớn được xây dựng dựa trên lời khai của những người biết Bankman-Fried. Con thú bông tên Manfred dường như là thứ gắn bó khăng khít nhất.

Trong khi đó, CZ lại có vô số người yêu thương và bảo vệ. Hàng chục nhân viên hiện tại và trước đây của Binance đã gửi thư tới Thẩm phán Richard A. Jones, yêu cầu ông đưa ra mức án khoan hồng. Nhiều doanh nhân, nhà đầu tư và quan chức tiền số cũng một mực đứng về phía CZ.

“Ngành công nghiệp không quan tâm đến làn sóng tội phạm tiền số do những người như CZ gây ra”, John Reed Stark, cựu quan chức của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch cho biết.

Vị thế hiện tại của Binance phần lớn đến từ việc nhà giao dịch nhìn nhận công ty và Zhao rất khác so với FTX. Sau khi đế chế tiền số của mình sụp đổ, Bankman-Fried cố thoát khỏi rắc rối nhưng không thể bảo vệ chính mình tại phiên tòa. Mặt khác, Zhao nhận tội, hợp tác với chính phủ và giữ im lặng.

Austin Campbell, giáo sư Trường Kinh doanh Columbia kiêm chuyên gia tư vấn cho các công ty blockchain, cho biết: “Binance là sàn giao dịch lớn hoạt động tốt trong khi FTX, 3AC, Terraform Labs…đều thất bại”.

Được biết, bà Yi He, đồng sáng lập Binance kiêm vợ CZ, hiện đang thay chồng tiếp quản sàn giao dịch. Annabelle Huang, đối tác quản lý của công ty đầu tư tiền số Amber Group, cho biết: “Mọi người lo lắng một khi CZ không nắm quyền lãnh đạo, công ty sẽ có sự gián đoạn. Tuy nhiên, có vẻ như bà Yi đang làm rất tốt việc duy trì”.

Trên phương tiện truyền thông xã hội, Yi He khẳng định những nỗ lực của Binance nhằm đối phó với nền văn hóa tiền số khét tiếng vẫn đang được tiến hành. Bà lên án các hành vi mua-bán nhằm mục đích thao túng thị trường, đồng thời bênh vực chồng hết mực.

“Các phương tiện truyền thông chính thống cho CZ là một diễn viên xấu xa, nhưng hàng triệu người dùng trong cộng đồng đều coi anh ấy như anh hùng của ngành. CZ luôn kiên quyết đòi công lý”, bà nói.

Vợ của Zhao gọi chồng mình là “người đàn ông tự lập”, “chưa bao giờ nợ tiền người khác và thậm chí, không có bất kỳ khoản nợ nào”. Ông cũng “chăm sóc vô cùng chu đáo” cho các con của bà.

Zhao có vẻ ngoài của một người chuyên nghiệp khao khát được kiểm soát toàn bộ doanh nghiệp rộng lớn. Bankman-Fried, người phải dùng thuốc điều trị chứng rối loạn tăng động cũng tìm kiếm vị thế tương tự, song chắc chắn có nhiều giới hạn hơn.

“Nếu không dùng thuốc, các triệu chứng sẽ quay lại và ảnh hưởng tiêu cực đến cách Sam tự bào chữa chính mình”, bác sĩ tâm thần của Bankman-Fried nói.

Hiện tại, FTX đã phá sản. Từ sàn giao dịch kiếm 1 triệu USD/ngày, ‘nổ’ mua lại được Goldman Sachs, tất cả những gì còn sót lại chỉ là thứ hư không.

Trong khi đó, Binance của Zhao vẫn tiếp tục phát triển mạnh với vị thế sàn giao dịch tiền số quan trọng nhất. Nó thậm chí còn có thể trở thành cỗ máy in tiền trong thời kỳ bùng nổ, khi mà Bitcoin đạt mức cao kỷ lục.

Trong năm 2023, Binance có thêm hơn 40 triệu người dùng mới, tăng 30% so với năm trước. Lượng nắm giữ của khách hàng trên sàn giao dịch cũng tăng lên hơn 100 tỷ USD. Theo ước tính của một tờ báo Mỹ, công ty có thể kiếm được 9,8 tỷ USD doanh thu trong 12 tháng tính đến tháng 3. Andy Goldin, người đứng đầu dữ liệu và phân tích toàn cầu tại Binance, cho biết trong một cuộc phỏng vấn: “Thực sự là các quỹ ETF đang giúp thúc đẩy rất nhiều hoạt động”.

Tại Seattle, phiên tuyên án dành cho Zhao diễn ra tương đối yên tĩnh. Ông bày tỏ sự hối hận, tiếc nuối, đồng thời nhận trách nhiệm về mình.

Trong khi đó, theo lời thẩm phán Lewis Kaplan, người đã kết án Bankman-Fried 25 năm tù, cựu CEO FTX không hề hối lỗi chút nào. Cựu công tố viên liên bang Neama Rahmani nói với CNBC: “ Thay vì nhận trách nhiệm, Bankman-Fried tự đưa mình ra tòa, nói dối và khai man”.

Không giống như SBF, CZ không bị xóa sổ tài sản. Với số cổ phần kiểm soát nắm trong tay, đây vẫn là một trong những người giàu nhất giới tiền số hiện tại. Tài sản phần lớn đến từ quyền sở hữu cổ phần trong Binance.

Binance cho đến nay là sàn giao dịch tiền số lớn nhất thế giới tính theo khối lượng giao dịch. Trong năm 2023, sàn đã xử lý khối lượng giao dịch trị giá 18,1 nghìn tỷ USD, theo dữ liệu từ công ty dữ liệu thị trường tiền số CCData. Thị phần công ty đã giảm xuống 41,6% kể từ khi Zhao từ chức, song nó vẫn chiếm ưu thế về tổng thể – vượt xa sàn giao dịch Upbit của Hàn Quốc, Bybit có trụ sở tại Dubai và gã khổng lồ Coinbase của Mỹ.

Theo: CNBC

Vũ Anh